tr en

AFAD Radyolojik ve Nükleer Terimler Sözlüğü

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
1. Sayfa
Ağır Metal :
Atom numarası 90 ve üzeri olan, nükleer reaktörlerde yakıt malzem ...
Ağırlık Faktör :
Bütün vücudun düzgün olarak ışınlanması halinde, bir dokuda veya ...
Aktiflik :
Bir radyonüklitin birim zaman içinde radyoaktif değişmeye uğrayan ...
Aktivasyon :
Nükleer etkileşme yolu ile meydana getirilen radyoaktifliktir.
Aktivite :
Radyoaktif maddenin bozunum hızıdır. Birimi Curie (Ci) veya Beque ...
Akut Radyasyon Işınlanması :
Kısa süre içerisinde yüksek miktarda radyasyon soğurulmasıdır.
Akut Radyasyon Sağlık Etkileri :
Ciddiyeti doz miktarına göre değişen çok kısa süre içerisinde göz ...
Akut Radyasyon Sendromu :
Işınlanmadan saatler veya haftalar sonra görülen klinik sendromla ...
Alarm :
İstenmeyen bir durum olduğunda görülebilir, işitilebilir ve algıl ...
Alfa Aktif Artık :
Alfa ışıması yapan bir veya daha fazla radyonüklitleri içeren rad ...
Alfa Parçacıkları :
Bir radyoaktif çekirdeğin bozunumu sırasında yayınlanan pozitif 2 ...
Alüminyum Eşdeğeri :
Radyasyon şiddetinde, aynı şartlar altında, belirli bir malzeme k ...
Anne Çekirdek :
Radyoaktif bozunma sonucu özel bir çekirdek (kız çekirdek) oluşma ...
Araştırma Düzeyi :
Bir radyasyon taraması programı sonucunda bir araştırma yapılması ...
Araştırma Reaktörü :
Temel amacı güç üretimi olmayan, eğitim, araştırma, malzeme testi ...
Artık Isı :
Reaktörün durmasından sonra devam eden fisyon ürünlerinin radyoak ...
Ateş Topu :
Nükleer patlamanın ardından sıcak gazların oluşturduğu parlak kür ...
Atmosferik Ulaşım Yolu :
Radyonüklitlerin hava ile yayılarak insana ulaşma yoludur.
Atom :
Bir elementin kimyasal özelliklerini taşıyan en küçük parçasıdır.
Atom Enerjisi :
Nükleer reaksiyonlarda açığa çıkan enerjidir.  (Diğer adı : “nükl ...
Bağıl Risk :
Radyasyona maruz kalan bir grup insanda gözlemlenen sağlık bakımı ...
Bağlanma Enerjisi :
Bir çekirdeği bileşenlerine (nötron ve proton) ayırmak için gerek ...
Becquerel (Bq) :
Aktivitenin özel birimi olup saniyedeki parçalanma sayısıdır. 1 B ...
Beklenebilen Olağandışı İşletme Olayları :
Alınmış bulunan projelendirme önlemleri sayesinde güvenlikle ilgi ...
Beta Parçacıkları :
Bir radyoaktif atomun bozunumu sırasında atom çekirdeğinden yayın ...
Birincil Doz Sınırları :
Radyasyon görevlileri ve toplumun, radyasyonun eşikli ve eşiksiz ...
Biyolojik Yarılanma Süresi :
Vücut içine alınan bir radyoaktif madde miktarının yarısının doku ...
Bozunum Sabiti :
Bir radyonüklitin birim zaman içinde bozunan çekirdek sayısının t ...
Bölünebilir Madde :
Kendiliğinden veya nötronlarla reaksiyona girerek çekirdek bölünm ...
Curie (Ci) :
Bir malzemenin radyoaktivitesinin şiddetini tanımlamakta kullanıl ...
Çalışma Durumu A :
Radyasyon kaynakları ile çalışılan alanlarda, maruz kalınan dozla ...
Çalışma Durumu B :
Radyasyon kaynakları ile çalışılan alanlarda, maruz kalınan dozla ...
Çekirdek Bölünmesi :
Ağır atom çekirdeklerinin, kendiliğinden veya nötronlarla reaksiy ...
Çekirdek Kaynaşması :
Bazı hafif çekirdeklerin uygun ortamlarda kaynaşarak daha ağır çe ...
Çoklu Engel :
Radyoaktif maddenin veya artığın insan ve çevresinden izole edilm ...
Denetimli Alan :
İyonlaştırıcı radyasyonlara karşı korunma bakımından giriş, çıkış ...
Deterministik Sağlık Etkileri :
Doz-sonuç ilişkisi içinde oluşan ve nedene bağlı açıklanabilen et ...
Dış Bölge :
Nüfus dağılımı ve yoğunluğu, arazi ve suyun kullanımı konularında ...
Dış Koruma Kabı :
Bir kaza anında radyoaktif maddelerin çevreye yayılmasını önlemek ...
Doğal Radyasyon Işınlanması :
Kozmik ışınlar ile yeryüzünde ve insan vücudunda bulunan doğal ra ...
Doğal Uranyum :
Doğada normal olarak bulunduğu şekliyle içinde % 0.715 oranında U ...
Doğrusal Enerji Aktarılması :
İyonlayıcı radyasyonun bir maddesel ortamda aldığı birim yol başı ...
Doğurgan Madde :
U-238 ve Th-232 gibi çekirdeklerinin bir nötron yakalaması sonucu ...
Doku Arası Tedavi :
Kapalı radyoaktif kaynakların vücut boşlukları içerisine uygulanm ...
Doku İçi Tedavi :
İğne veya tanecik şeklindeki radyoaktif kaynakların doku içine di ...
Doz Hızı :
Birim zamanda alınan radyasyon dozu miktarıdır. (örn: rem/saat, m ...
Doz Sınırları :
Radyasyon görevlilerinin, yakın çevrede yaşayanların ve halkın al ...
Dozimetre :
İyonize radyasyon sonucu meydana gelen toplam birikmiş ışınlanmay ...
Düşük Zenginlikte Uranyum :
% 20 den daha az oranda U-235 izotopu içeren uranyumdur.
El Ayak Radyoaktif Kirlenme Ölçüm Cihazı :
Eller ve ayaklardaki radyoaktif kirlenmeyi algılayan ve ölçen ayg ...
Elektromanyetik Radyasyon :
Elektriksel veya manyetik alanların değişmesi sonucu yayılan dalg ...
Elektronvolt (eV) :
Nükleer fizikte kullanılan bir enerji birimi olup, bir elektronun ...
Emniyet Anahtarı :
Radyasyon tehlikesi mevcut olan bir alana kontrolsuz girişlerde i ...
Endüstriyel Radyografi :
İyonize radyasyon kaynaklarını kullanarak radyografik görüntüler ...
Eşdeğer Doz :
Radyasyonun biyolojik etkileri gözönünde bulundurularak hesaplana ...
Eşdeğer Doz İndisleri :
Dış ışınlanmalarda yüzey ve derin maksimum eşdeğer dozun hesaplan ...
Eşdeğer Doz Şiddeti :
Birim zaman içinde maruz kalınan eşdeğer doz miktarıdır.
Etkin Eşdeğer Doz :
Vücudun bütün olarak ışınlanması durumunda çeşitli organ veya dok ...
Etkin Eşdeğer Doz Yükü :
Zaman içersinde devam eden ışınlanmalar halinde, belli bir toplum ...
Etkin Kilogram :
Nükleer maddelerin güvenlik denetiminde kullanılan özel bir ağırl ...
Etkin Yarılanma Süresi :
Vücut içine alınan bir radyoaktif madde miktarının radyoaktif boz ...
Film Dozimetresi :
Radyasyonla çalışan kişilerin maruz kaldıkları dış radyasyon dozl ...
Filtre :
Radyasyon demeti içindeki düşük enerjili radyasyonları soğurmak i ...
Fisyon :
Bkz. Çekirdek Bölünmesi.
Fiziksel Ayırma :
Tek bir olayın tüm sistemin arızalanmasına yol açmaması amacıyla, ...
Fizyon Ürünü :
Ağır çekirdeklerin fisyonu sonucu oluşan yeni çekirdekler ve bu y ...
Flaş Yanma :
Termal radyasyona aşırı maruz kalınması neticesinde deride yanıkl ...
Foton :
Elektromanyetik radyasyon formunda salınan enerji paketidir.
Füzyon :
Bkz. Çekirdek Kaynaşması.
Gama Işını :
Nükleer reaksiyonlar veya radyoaktif bozunmalar sonucu atom çekir ...
Gecikmiş Sağlık Etkileri :
Işınlanmanın üzerinden çok uzun zaman geçtikten sonra ortaya çıka ...
Geciktirme :
Bir radyonüklitin, hareketsiz bir ortamda soğurulması ile çevreye ...
Geç Etki :
Radyasyona maruz kalma durumu ortadan kalktıktan çok uzun süre so ...
Geçici Depolama :
Radyoaktif artıkların kontrollü bir şekilde çevreden yalıtılarak, ...
Geiger Müller Sayacı (GM) :
Özel gazla doldurulmuş kapalı bir ortamda, iyon deşarjı yoluyla, ...
Girici Olmayan Radyasyon :
İnsanların ışınlanması sonucu soğurulan dozun deri ile sınırlı ka ...
Girici Radyasyon :
İnsan dokularına ve diğer organlarına hasar verebilecek kadar der ...
Gonad :
Kadın veya erkek üreme organlarına verilen isimdir.
Göz Merceği Eşdeğer Dozu :
Göz merceğinin dışarıdan ışınlanma miktarını belirlemen için kull ...
Gözetim :
Nükleer maddenin yetkisiz kişilerce yerinden alınmasının saptanma ...
Gözetimli Alan :
Radyasyondan korunma amacı ile giriş ve çıkışların özel denetim a ...
Gray :
Soğurulan radyasyon doz birimi olup, 1 kilogram maddede 1 joule'l ...
Güvenilirlik :
Verilen bir zaman süresinde ve belirlenen işletme koşulları altın ...
Güvenlik :
İnsanların ve çevrenin radyasyonun zararlı etkilerinden korunması ...
Güvenlik Analizi :
Bir nükleer tesis tasarım ve işletmesinin, kişi ve çevrenin radyo ...
Güvenlik Analizi Raporu :
Nükleer tesis ve tesis sahasına ait tüm özelliklerin ve güvenlik ...
Güvenlik Sınır Değerleri :
Bir nükleer tesisin güvenli işletme koşullarını sağlayan işletme ...
Güvenlik Sistemleri :
Her türlü işletme koşulları altında bir reaktörün güvenilir şekil ...
Güvenlikle İlgili Yapılar, Sistemler ve Bileşenler :
Arızaları veya hatalı çalışmaları sonucunda bir olağanüstü radyol ...
Hata Ağacı Analizi :
Varsayılan ve tanımlanan hata olaylarının, ele alınan bir sistemi ...
Hava Eşdeğeri :
Verilen bir soğurucu ile aynı soğurma veya enerji kaybına neden o ...
Hava Koşulları Faktörü :
Belirli bir süre boyunca ortalama hava koşullarından etkilenilmes ...
Havada Patlama :
Nükleer silahın patladığı noktanın, patlama sonrası oluşacak alev ...
Havadaki Radyoaktif Kirlilik :
Radyoaktivite taşıyan toz, duman, buhar, sıvı zerreleri gibi madd ...
Hematopoetik :
Kan hücrelerine karışan veya kan hücrelerinin yapısını etkileyen ...
Hepa Filtresi :
Bir radyoaktif gaz bulutunda, mikrometre büyüklüğündeki tanecikle ...
Hidrojen Bombası :
Enerjisinin büyük bölümünü füzyon ile üreten nükleer silahtır. Te ...
Işınlama :
Genel olarak ışınlama, iyonlaştırıcı radyasyonun madde içinde iyo ...
Işınlama Şiddeti :
Birim zamanda meydana getirilen ışınlama olup Joule*kg/saat veya ...
Işınlanma :
Kişilerin iyonlaştırıcı radyasyona maruz kalmasıdır.