Oyun Teorisi nedir? Game Theory ne demek?

Oyun teorisi, rasyonel karar vericiler arasındaki etkileşimleri inceleyen bir teoridir. Kökenlerini, tarafların birinin kazanıp birinin kaybettiği klasik sıfır toplamlı oyunlardan alan oyun teorisi, başta iktisat, bilgisayar bilimleri ve mantık olmak üzere tüm sosyal bilim alanlarında geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu bağlamda, oyun teorisi farklı bilimsel disiplinlerde farklı biçimlerde kullanılabilmektedir. İster iktisadi olsun ister insani, hayat rekabet etmekle neredeyse eş anlamlı hale gelmiştir. Bu rekabet oyununda birden çok taraf vardır ve bu taraflardan biri kazanmakta diğeri ise kaybetmektedir. Böylece bugün adına rekabet dediğimiz olgu karşımıza çıkmaktadır. Burada taraf kelimesiyle kastedilen herhangi bir birey, kurum veya devlet olabilir. İşte oyun teorisi, rakiplerin olası hareketlerini hesaba katarak rekabetin yer aldığı ekonomik piyasalarda karar alınmasında önemli ipuçları sağlamaktadır. Oyun teorisinin en önemli özelliği rekabet eden tarafların sezgisel anlayışlarının sayısal modellere dönüştürülerek karar almada göz önünde bulundurulmasıdır. Karar vermek insan doğasının ayrılmaz bir parçasıdır. Gelecek belirsiz ve alacağımız kararlara ilişkin tüm bilgilere sahip olamadığımızdan genellikle karar vermek oldukça zorlu bir süreçtir. İşte söz konusu belirsizlik şartları altında karar verme ve karşı tarafın davranışlarının mantığını anlamaya çalışmak aslında insanlık tarihi kadar eski olan ve tarihin her döneminde insanoğlunun ilgisini çeken bir uğraştır.

Oyun teorisi de, karar alırken rakiplerimizin hamlelerini göz önünde bulundurarak daha sağlıklı bir karar almamıza yardımcı olmaktadır. Bkz. Mahkûmun Dilemması