Rıza nedir?
rıza
Bir şeyi kendi iradesiyle isteme, benimseme ya da onaylama. Dini ve tasavvufi bir terim olarak Allah’ın kulun hali ve yaptıkları karşısındaki hoşnutluğu manası yanında kulun Allah’tan gelen her şeyi itiraz etmeden kabullenmesi anlamına gelir. Hukuki anlamda kullanıldığında ise rıza, bir kimsenin hukuki fiil veya işlemine dair kendi arzu ve isteğini gösteren irade durumudur. Özellikle iki tarafın iradesine bağlı olarak kurulan akitlerde rızanın varlığı akdin geçerliliği açısından gereklidir. Taraflardan birinin hukuki işlemi zorla yapıyor olması veya benzeri durumlarla rızanın ihlal edilmesi hukuki işlemin geçerliliğini sakatlar. Çünkü rıza akitlerin bir nevi temeli olarak görülür. Rıza aynı zamanda ceza hukukunda bir fiilin hukuka aykırı olup olmadığını belirleyen önemli unsurlardan biridir. Örneğin mal varlığı veya belli şahıs varlığı hakları zarar gören birinin rızası hukuka aykırılığı ortadan kaldırır ve buna bağlı olarak cezai işlemin gerekliliği ortadan kalkar. İş ve ticaret hayatında akit ve hukuki işlemlerin geniş kapsamı düşünüldüğünde rızanın bu alandaki belirleyiciliği ortaya çıkar.
rıza
”Allah’ın rızasını kazanmak ve ruhlarındaki (imanı) kökleştirmek için mallarını harcayanların durumu tepe üzerinde bulunan bir bahçeye benzer; bol yağmur yağınca iki kat ürün verir...” (Kur’an-ı Kerim 2/265)
2. Mümin bir kulun Allah’tan gelen sevindirici veya üzücü her şeyden hoşnut olması, sevinçli şeylerden memnun olduğu gibi başına gelen olumsuz şeyleri de gönül huzuru ile karşılayıp isyan etmemesi.
”(Ve hesap günü) Allah şöyle buyuracaktır: Bugün sadıklara, doğruluklarının fayda sağlayacağı gündür, onlar için içinden ırmaklar akan ebedî kalacakları cennetler vardır; Allah onlardan razı olacak, onlar da Allah’ın verdiklerine rıza göstereceklerdir. Bu büyük bir kurtuluştur.” (Kur’an-ı Kerim 5/119)
rızâ
2. onam. ~ fesâdı: bk. irâde fesâdı.