Gazneliler kim tarafından nerede kurulmuştur?

Kurucusu: Alptegin

Hükümranlık Yılları: 963-1186

Sınırları: Batıda Hazar Denizinden itibaren İran ve İndus nehrinin doğusuna kadar olan bölge.

Gazneliler Devleti Alptegin’in 963 yılında Gazne şehrini ele geçirmesi ile kurulmuştur. İkinci Müslüman Türk Devletiolan Gazneliler, batıda Selçuklular ve Abbasilere karşı sınırlarını emniyete alırken sürekli doğua doğru genişleme mücadelesi vermişlerdir. Özellikle devletin en geniş sınırlara sahip olduğu Gazneli Sultan Mahmut döneminde Hindistan’a karşı on yedi sefer düzenlenmiştir. Bunun sebebi Hindistan’ın iklimi ve yer altı zenginlikleri yanında islamiyetin yayılmasını sağlamaktı.

Selçuklulara karşı Dandanakan savaşını (1040) kaybeden Sultan Mesut İran ve Horasan gibi önemli topraklarını kaybetmiştir. Gazneliler bundan sonra duraklama, gerileme dönemlerine girmişler, taht kavgaları devletin yok olmasına neden olmuştur. Nitekim bu durumdan faydalanan Gurlular son başkent olan Lahor’a girerek Gaznelilere son vermiştir.

İslamiyeti kabul eden ikinci Türk Devleti olan Gazneliler, İslam kültürünün gelişmesine katkıda bulunmuşlardır. Yerleşik şehir düzeninde birçok eserleri bulunan Gazneliler, Sultan Mahmut’un adalet prensipleri sayesinde diğer toplumlarla önemli ilişkiler kurmuşlardır.