Şeyh Turesan-ı Veli kimdir?

Şeyh Turesan Velînin hayat hikayesi hakkında şimdilik ma-alesef herhangi bir tarihi malumata sahip değiliz. Onun hakkın-da halk arasında bir kısım menkıbeler anlatılmakta olup kurmuş olduğu tekkesinin Şeyhliği İncesu'da sülalesi olan ailede yakın zamanlara kadar devam etmiştir. Devrin maruf şeyhi olduğu anlaşılan Turesan Velîye Valide Sultan Mahperi Hunat Hatun Tekke Dağında, Durağım mevkiinde bugün de ayakta bulunan tekkeyi(zaviye) yaptırıp hediye etmiş ve etrafındaki geniş araziyi de vakıf yaparak kendisine ve kendisinden sonra devam edecek ta rikatına bağışlamıştır. Tekkenin bu enterasan yeri seçilirken bu yeri Turesan Velînin, şimdi tekke önünde bulunan ortası delikli büyük bazalt siyah taşı, Erciyes'ten atarak tayin ettiği, taşın durduğu bu yere Durağım dendiği hakkında halk arasında menkıbeler anlatılmaktadır.

Hunat Hatun Turesan Velîye bu zaviyeyi bağışlarken, oğlu Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev de Kayseri de Kızıl Köşk olarak bilinen Billur Bağlarındaki, şimdi kalıntıları kalmış tekkeyi Mevlana Emir Tac isimli şeyhe, Hisarcık suyunu da vakfederek bağışlamıştır. Yine Şeyh Turesan Velî devrinde çevrede Kayseri'de Seyyid Burhaneddin Hazretleri ve Ahi Evran dergahlarında faaliyette idiler. Küllü Köyünde Bostana Çelebi (baba), Yılanlı Dağ arkasında Koyun Baba , Şeyh Şaban Köyün-de Şeyh Şaban-ı Velî ve Omuzu Gürzlü, Kulpak Köyünde Şeyh Çoban, Şeyh Turesan Velî gibi hâli yerlerde kurmuş oldukları tekkelerinde tasavvufla, ilim, zikir ve taatla meşgul idiler. Hunat Hatun'un bu sarp ama âsude, sakin bir manevi hava-sı olan bu güzel vâdîde, çevreden getirttiği taşlarla yaptırmış olduğu tekke yaklaşık 21x14 m.ebadında olup dikdörtgen bir plana sahiptir. Duvarlar küçük sıralı kesme taşlarla inşa edilmiş, bina tanoz ve kemerlerle örtülmüştür. Ortada sembolik küçük bir kubbesi bulunmaktadır.