Bir denemede manipüle edilen veya kontrol edilen değişken.

(bağlanım çözümlemesi) Bağlanım çözümlemesinde bağımlı değişkeni açıklayan ve birbirleriyle ilişkili olmayan değişkenlerden her biri. anlamdaş açıklayıcı değişken, bağlayan değişken, neden değişkeni, önkestiren değişken, önkestirici, saptanmış değişken.

Bir deneyde, değişimlerinin, bağımlı değişken üzerinde ne gibi etkiler yaptığı araştırılan değişken.

Bakınız: değiştirgen