Esnaf Dayanışması

Fütüvvet anlayışı ve bu anlayıştan beslenen ahilik teşkilatı ve lonca sistemi, esnaf ve sanatkârların meslek hayatlarını belli bir düzen ve kurallar bütünü içinde şekillendirmiştir. Bu düzen içinde bir yandan sıkı bir usta-çırak ilişkisi içinde mesleğin sürekliliği temin edilirken diğer yandan esnaf ve sanatkârlar arasında güçlü bir dayanışma ve yardımlaşma bağı inşa edilmiştir. Bu dayanışmanın çeşitli boyutları vardır. Orta sandığı veya esnaf vakfı denilen ve üyelerine bir nevi sosyal sigorta temin eden oluşumlar bunun bir parçasıdır. Esnafın aidat şeklindeki katkıları veya meslek içi terfi harçları gibi çeşitli gelirlerden oluşan bu sandıklar loncaya ait vergi masraflarından mülklerin tamirine kadar birçok alanda kullanılıyordu. Bu sandıklar aynı zamanda üye esnaf arasında kredi temininde önemli bir işlev görüyordu. Bu sandıklar esnaf dayanışmasının en önemli yansımasıdır ancak yegâne yansıması değildir. İslamiyet’in ve meslek teşkilatının öngördüğü değerler çerçevesinde esnaf arasındaki yardımlaşma ve dayanışmanın daha birçok boyutu vardır. Bkz. Ahilik