eng

ikizleşme ne demek?

ikizleşme

İç seste iki ünlü arasında bulunan bazı ünsüzlerin boğumlanmalarındaki tekrarlanma: İki / ikki, yedi / yeddi, yetti, otuz / ottuz, tokuz / tokkuz gibi. Eski Türkçede ve öteki Türk lehçelerinde görülebilen ikizleşme olayı, Türkiye Türkçesinin yazı dilinde yoktur. Genellikla bazı Anadolu ağızlarında devam edegelen bir olaydır: yeddi "yedi" dokkuz "dokuz", sakkal "sakal", ıssırmak "ısırmak", gaşşıh "kaşık", ışşıh "ışık", yazzık, yazzıh "yazık" gibi. || Lehçelerde uzun ünlülerin kaybından ortaya çıkmış telâfî (yerine geçme) sesi niteliğinde ikizleşmeler de vardır: Özb. sade > sadde, Kum. taze > tazze, Az. T. çakal > çakkal vb. || Türetme, birleşme veya ses değişmesi yoluyla yanyana gelmiş bulunan yassı < yat-sı < yat-sıg, gömme < göm-me, yolluk > yol+luk, tuttum > tut-tu-m, ıssız > ıdı-sız gibi kelimelerdeki ikizleşmenin bu olayla ilgisi yoktur. || Kubbe, mücellâ, muattal, müddet, cellat, hisse, cadde gibi Araça kelimelerdeki ikiz ünsüzler de bu kelimelerin asıllarında var olan çift ünsüzlerdir. Dilimizde son sesleri tekleşmiş olan his, zan, red, hak gibi Arapça sözlerde ekleme veya birleşme sırasında kendini gösteren ikizleşme, bunların asıllarında zaten var olan seslerin yeniden ortaya çıkmasından ibarettir: hissetmek, reddetmek, zannetmek, hissi, redde, zanna, hakka vb.

Gramer Terimleri Sözlüğü

ikizleşme

Azerbaycan Türkçesi: geminatlaşma Türkmen Türkçesi: geminasiyaa Gagauz Türkçesi: geminatsiya ~konsonnarın katlılaşması ~ konsonnarın ikileşmesi Özbek Türkçesi: ikkilaniş ~geminatsiya Uygur Türkçesi: üzük tavuşlarniň cüplinişi ~ geminatsiyä Tatar Türkçesi: ikeläşterelü ~ quş bulu Başkurt Türkçesi: geminatsiya Kmk: (tutuk awazm) eki kabatlanıwu ~ geminatsiya Krç.-Malk.: geminatsiya Nogay Türkçesi: geminatsiya Kazak Türkçesi: geminatsiya~ kabattasuw Kırgız Türkçesi: koş ünsüzlöşüü Alt:: geminatsiya ~ ekilengen tuyuktabıştar Hakas Türkçesi: geminatsiya Tuva Türkçesi: ta'kpırlaan a'jık eves ünner Şor Türkçesi: geminatsiya Rusça: geminatsiya

Türk Dünyası Gramer Terimleri Sözlüğü

ikizleşme

TDK Kimya Terimleri Sözlüğü
İki eş molekülün tek bir molekül oluşturmak üzere bireşimi.