tr en

İklim Duyarlılığı nedir? Climate Sensitivity ne demek?

İng. Climate Sensitivity

IPCC raporlarında denge iklim duyarlılığı (birim: °C), atmosferdeki eşdeğer karbondioksit oranının iki katına çıkmasını takip eden yıllık küresel ortalama yüzey sıcaklığı denge (durağan durum) değişimini ifade etmektedir. Hesaplamalardaki kısıtlar dolayısıyla denge iklim duyarlılığı önemli ölçüde atmosfer olaylarından etkilendiği için; iklim modellerindeki denge iklim duyarlılığına bazı durumlarda genel atmosfer sirkülasyonu modelinin okyanus karışık katman modeli ile birleştirilerek işlenmesi yoluyla ulaşılmaktadır. Etkin modellerde dengeye okyanus dinamikleri yoluyla erişilmesi mümkündür. İklim hassasiyeti parametresi (birim: °C (W m–2)–1), ışınımsal zorlamada meydana gelen bir birimlik değişimi takip eden yıllık küresel ortalama yüzey sıcaklığı dengesindeki değişimi belirtmek için kullanılmaktadır. Etken iklim duyarlılığı (birim: °C), modelleme sonuçları ya da gelişen dengedışı koşul gözlemlerine bağlı elde edilen karbondioksit oranının iki katına çıkması karşısında küresel ortalama yüzey sıcaklığı değişimini tahmin etmek için kullanılmaktadır. Bu terim, belirli bir zamandaki iklim geri beslemesinin gücünü ölçmekte olup iklimin durumuna veya ışınımsal zorlamanın geçmişine göre değişiklik göstermekte; bu nedenle de denge iklim duyarlılığından farklı olabilmektedir. Geçici iklim tepkisi (birim: °C), karbondioksitin 1%/yıl artışını baz alan iklim model simülasyonunda; karbondioksit miktarının iki katına çıktığı ana göre ortalanmış ve 20 yıllık bir periyotta ortalaması alınmış küresel ortalama yüzey sıcaklığı değişimini belirtmek için kullanılmaktadır. Yüzey sıcaklığının sera gazı zorlamasına olan tepkisinin şiddetinin ve hızının ölçütüdür.

İklim Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama