Kamu Yararı/Maslahatı

Kamu yararı kavramı, bir topluluğun ortak çıkarlarının, bireylerin tek tek çıkarlarının toplamından daha büyük olduğu ve bu ortak çıkarlara ancak bireysel çıkarların bir potada eritilmesiyle ulaşılabileceğini ifade eder. Ekonomide mal çeşitleri iki temel özellikleri dikkate alınarak gruplanır: (i) faydadan mahrum bırakamama: Bir mal bir kez üretildikten sonra, insanların bu malın tüketiminden fayda sağlamalarına engel olunamaz; (ii) tüketimde rakip olmama: Bir kişinin bir maldan tüketimi, diğer kişilerin tüketim miktarlarında bir azalma meydana getirmez. Buna göre, faydadan mahrum bırakamama ve rakiplik özelliği olmayan mallara özel mallar denir. İşte, tüketimde rakiplik ve faydadan mahrum bırakamama özelliği olan mallara kamu yararı olan mallar veya “dışsal fayda sağlayan özel mallar” denir. Bu tür malların üretimi piyasaya bırakıldığında, denge fiyatı optimumdan daha yüksek ve denge miktarı daha az olmaktadır. Kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması için bu tür malların kamu tarafından üretilmesi veya dengeyi sağlamaya yönelik ekonomi politikalarının uygulanması gerekmektedir. Eğitim, çevre, aşı olmak ve parasız yollar bu tür mallara örnek verilebilir.