eng

Karaborsa nedir?

karaborsa

En genel tanımı ile malların ve hizmetlerin yasa dışı olarak işlem gördüğü yapıyı ifade eder. Burada işlemi yasa dışı kılan şey, ilgili mal veya hizmet, ya da işlemin yapılış şeklidir. Karaborsa, kayıt dışı ekonomiyi ifade ettiği için bir ülkede karaborsa ne kadar fazla ise ekonomik veriler gerçeği yansıtmaktan o derece uzak olacaktır.

Karaborsa kavramı fiyatlarla da yakın ilişkilidir. Bu bağlamda, iktisadın temel kanunu olan arz-talep dengesinin bozulması durumunda ekonomide fiyatlar üzerinde oluşan yansımayı ifade etmektedir. Karaborsanın oluşması için talebin arzdan daha fazla olması gerekmektedir. Bu durumda fiyatlar yukarı yönde hareket edecektir. Fiyatların esnek olduğu serbest bir piyasada arz ve talepler iki yönlü de değişebileceği için zaman içerisinde fiyatlar aşağı veya yukarı yönde hareket edebilir. Bu düzgün işleyen bir ekonomi için standart bir durumdur. Ancak karaborsayı oluşturan fiyatların yukarı yönlü hareketi ekonominin normal işleyişinin dışında bir durumu ifade etmektedir. Bir malın piyasada zor bulunması, satışının yasaklanması, ilgili mala talep devam ederken arzının durdurulması veya ithalatının yasaklanması gibi sebepler karaborsanın oluşmasına zemin hazırlamaktadır. Arzın talebe göre sınırlı olması malın doğası gereği olabileceği gibi, konjonktürel şartlar veya suni müdahaleler de buna sebep olabilir. Bu gibi durumlarda devletin düzenleyici olarak piyasaya müdahale etmesi ve fiyatları kontrol altında tutması gerekebilir. Bunun örneklerini tarihte görmek mümkündür. Osmanlı’nın dönem dönem uyguladığı narh politikaları buna örnektir. Bkz. Kayıt Dışı Ekonomi

İGİAD İş Ahlakı Sözlüğü

İGİAD İş Ahlakı Sözlüğü İçerisinde Arama