kerteleme

Anlatımı daha etkili kılmak için sözcüklerin, kavramların, düşünce ve duyguların derecelendirilmesi, derece gözetilerek sıralanması. Türleri:. 1. yükselen kerteleme: [es. t. tedric-i said, tensik-i irtikaî]: Azdan çoğa, küçükten büyüğe, güçsüzden güçlüye doğru düşünce ve duyguların derecelendirilmesi biçiminde yapılan kerteleme. Ör.: "Top, tüfek sadası kesildi. İki asker mızrak mızrağa, kılıç kılıca, hançer hançere, boğaz boğaza uğraşmaya başladı." (Namık Kemal, Cezmi) 2. alçalan kerteleme: [es. t. tedric-i habit, tensik-i inhitatı]: Çoktan aza, büyükten küçüğe, güçlüden güçsüze doğru düşünce ve duyguların derecelendirilmesi biçiminde yapılan kerteleme. Ör.: Barışı hangi ulus, hangi toplum, hangi kişi istemez?

(Söz Sanatı) Bir takım fikirleri şiddet derecelerine göre sıralama, ki dereceler yüksele yüksele çıkarsa
YÜKSELEN KERTELEME, Tedrici sait, Gradation ascendante ou Climax denir. "Makber değil bir türbe, türbe değil bir mabet, mabet değil bir küre, küre değil bir nihayetsiz feza." - A. Hâmit. Dereceler alçala alçala iniyorsa
ALÇALAN KERTELEME, Tedrici hâbit, Gradation descendante ou Anticlimax adını alır.

Düzgün, tek biçimli, yoğunluğu doğru ve değişmez pozitif bir eşlem sağlamak amacıyla, yoğunluğu değişik bir negatife basımda verilecek ışığı ayarlama.

Olay dizisindeki duygu akımının yavaş yavaş yükselmesi, artması.

Bir oyunun duygu, akımında yükselme, artma.