eng

Liberal Ahlak/Kapitalist Ahlak nedir?

liberal ahlak/kapitalist ahlak

Genel kanı liberalizmin ve kapitalizmin ahlaksız olduğu veya yeterli bir ahlaki yönünün bulunmadığına ilişkindir. Ancak liberalizmin savunucularına göre liberal veya kapitalist ahlaktan söz etmek mümkündür. Onlara göre liberalizm zor kullanmayı reddedip barışçıl bir dünya tasavvuru geliştirir. Yine savunucularına göre liberal sistem bireysel başarıyı ödüllendirir, toplumda iş birliğini ve güveni yayar. Liberallere göre bu, kapitalizmin ahlak anlayışının en temelidir. Onlar alturizm (diğerkamlık) yerine bireylerin kendi kişisel çıkarı için çalışmasını toplum adına daha uygun görürler. Liberal ahlak kuramının kurucusu Adam Smith’e göre piyasada doğal bir denge oluşturan görünmez el mekanizması kişisel çıkarları toplumsal çıkarlara dönüştür. Dolayısıyla değer ve servet yaratma ve onları yayma liberalimzin arzuladığı bir ahlak anlayışıdır. Bu anlamda liberal ahlak anlayışı kişisel kabiliyetlerin gelişmesi, enerji ve organizasyon manevralarının artmasının yeni keşiflere ve toplumun gelişmesine hizmet ettiğini iddia eder. Bu anlamda bireysel çıkarların toplumsal bir faydaya dönüştüğünü iddia eder. Liberal sistemin ahlaki olduğunu düşünenler kapitalizmin büyümesinin insanların gelirinde iyileşme anlamına geldiğini belirtirler. Ancak liberal ahlaka dayalı iktisadi düzenlerin belirtilen bu çıktıları üretmediğine dair ciddi eleştiriler mevcuttur. Liberal düzende aslında müdahalesiz bir ekonomi olmadığını ve görünmez elin sermayedarları koruyan bir devlet eli olarak piyasayı eşitsiz hale getirdiğine yönelik eleştiriler bunların başında gelir. Ayrıca sermayedar ile diğerlerinin aynı bilgiye sahip olmadığı (piyasanın işleyişi bakımından asimetrik bir bilgiye sahip oldukları) da sıklıkla ortaya konur. Öte yandan özellikle dezavantajlı kesimleri korumada liberal ahlakın yeterli olmayacağı da ileri sürülmektedir. Liberaller arasında da bireysel çıkarların zaman zaman toplumsal faydaya dönüşme mekanizmasının yeterince işlemeyebileceği ve birey ile toplumun birbirinden kopabileceğine dair endişeler söz konusudur. Bkz. Görünmez El, Kategorik Zorunluluk, Marksist Ahlak

İGİAD İş Ahlakı Sözlüğü

İGİAD İş Ahlakı Sözlüğü İçerisinde Arama