Metalaştırma

Çoğulu emtia olan meta, ticari amaca matuf alınıp satılabilen mal demektir. Metalaştırma ise bu sürece işaret etmektedir. Klasik iktisat ile birlikte hayat bulan meta kavramı, Karl Marx ile kapitalizmin ve kapitalist üretim sürecinin tahlilinde merkeze yerleştirilerek anlamca derinleşmiştir. Meta kavramını ve metalaştırma sürecini anlamak için değer kavramına odaklanmak gerekir. Kapitalist üretim şeklinde herhangi bir şeyin değeri onun kendinde, özünde olandan bağımsız olarak değişim değeri’ne indirgenmiştir. Buna göre üretilen her şey veya üretim sürecine dâhil edilebilecek her faktör değişim değeri üzerinden metalaştırılabilir. Marx emeğin metalaşması’nı merkeze koyarak işçi sınıfı üzerinden bir kapitalizm eleştirisi sunmuştur. Buna göre emek, belli bir ücreti olan bir metaya dönüştürülmüş; bu ise işçiyi insandan metaya indirgemiştir. Dolayısıyla metalaştırılan her şeyin bir indirgemeye, değersizleştirmeye maruz kaldığı söylenebilir. Kapitalizm bir meta üretim sistemidir ve bu üretimin nitelik anlamında sınırı yoktur. Günümüzde artık kültür, din, gelenek gibi kadim kurumlar; anı, değer, ilişki, duygu, turizm, mahremiyet, edebiyat gibi insana dair her şey metalaştırılabilmektedir. Bkz. Yabancılaşma