mütekabiliyet nedir?

Karşılıklı olma durumu. Özellikle uluslararası ilişkilerde devletlerin karşılıklı olarak takip ettiği önemli bir ilkedir. Mütekabiliyet anlayışı devletlerin eşit egemenlik haklarına sahip olduğu fikrinden doğar. Bir ülkedeki yabancılar veya azınlıklar hakkında uygulanacak usulün bir başka ülkeyle karşılıklılık esası üzerine olduğunu gösterir. Bir devletin başka bir devlet tarafından bir işleme ya da bir yaptırıma maruz kaldığında aynı işlem ya da yaptırımı karşı devlete karşı devreye sokması da mütekabiliyet esasının gereği olarak ortaya çıkar. Devletler arasındaki ilişkilerde azınlık hakları, vize tatbiki veya muafiyeti, yabancılara muamele, diplomatik dokunulmazlık gibi birçok alanda mütekabiliyet esası önemli bir rol oynar. İş ve ticaret alanını da bunlar arasında zikretmek gerekir. Devletler, uluslararası ticareti canlandırmak için mütekabiliyet esası çerçevesinde iş insanlarına vize muafiyeti, vergi indirimi, yatırım kolaylığı gibi çeşitli politikaları karşılıklı olarak devreye koyabilir. Mütekabiliyet iş dünyasında pazarlama teknikleri kapsamında da kullanılır. İnsanların genelde iyiliğe iyilikle karşılık verme eğilimi bilindiğinden müşterilere karşı ufak ikramlardan promosyonlara varan çeşitli vergi tarzları bu iyiliğe karşılık verilerek ilgili ürün veya hizmetin satın alınacağı varsayılır.