pragmacılık

(Yun. pragma - 1. eylem 2-yararlı) 1. Doğruluğu ve gerçekliği tek yanlı olarak yalnızca eylemlerin sonuçları ve başarıları ile değerlendiren felsefe öğretisi eylemin bilgi ve düşünceye ilkece üstünlüğü görüşü. // Usun temel görevi bize şeyleri tanıtmak, şeyler üzerine bilgi vermek değil, onlar üzerinde eylemde bulunmamızı sağlamaktır.
2. (Dar anlamda) 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başında Amerika ve İngiltere'de ortaya çıkan düşünce doğrultusu: Doğruluğun ölçütünü bilginin uygulanmasında görür bu anlayışa göre, yaşama yararlı olan, onu ileri götüren iyidir. (Başlıca temsilcileri: C.S. Peirce, Dewey, James, F. S. Schiller.) Ahlak felsefesi bakımından -> yararcılıkla, bilgi kuramı bakımından -> araççılıkla özdeştir: Bilgi ve doğruluk yaşam için yalnızca birer araçtırlar.

Bir düşüncenin doğruluğunun ancak o düşüncenin sonucuyla ölçülebileceğini ve düşünmenin, eyleme götürücü görevsel bir süreç olduğunu ileri süren bilgiyi insanın hizmetinde bir araç biçiminde değerlendiren ve kılgılı başarıyı gerçeğin tek ölçütü olarak ben