ses ayrışması

(Almanca Archiphonem Fr. archiphonème, İng. archiphoneme)*. || Birleşik karakterli seslerin çeşitli yönlerdeki değişimler ile çözüntüye uğraması. Eski Türkçedeki ñ (ng) sesinin sonradan ñ>n, g n(ny) > n, y olarak ayrılması gibi: ET. bardıñ > Kökt. bardıg «vardın», bardıñız> bardıgız «vardınız», Uyg. eñim / egim «kısım» eñin /egin «omuz» eñir- / egir-«takip etmek» Kaşg. yiñne / yigne «iğne» CC. eñ->TT.eğ-, yeñil> TT. yegni > yeğni, Az. yüngül «hafif, kolay» añıt -EAT. angıt, ankıt, ankut «bir çeşit su kuşu», Anad Ağz. «sersem, ahmak» beñi > TT. beyin, Tkm. beyni köñük. TT. göynük «yanık, yanma» Kökt. kon?y Uyg. kon ve koy, TT. koyun Kökt. çıgan?y > Uyg. çıgan, çıgay «yoksul» vb.