ses türemesi

(Almanca Einschubvokal, Sprossilbe, Vokalentfaltung, Anaptyxis, Adventivlaut Fr. anaptyxe, adventice İng. anaptyxis, adventitious sound). || Seslerin özelliklerine veya birbirleriyle birleşme şartlarına bağlı bazı nedenlerle, Türkçe ve dilimize girmiş yabancı kelimelerin ön, iç ve son seslerinde ünlü veya ünsüz türemesi biçiminde kendini gösteren ses olayı: Yabancı kelimelerde: ruze > oruç, limon > ilimon, rişte > erişte, scala > iskele, station > istasyon grup > gurup, Christian > Hırıstiyan, akl > akıl, aks > akis, keyf > keyif ayva > hayva, aveng > heven, kehrubBa > kehribar bionic > biyonik, dialogue > diyalog vb. Türkçe kelimelerde: ur- > vur, orada > horda, ağıl > hağıl, ırak > yırah, in- >yin-, irin > yirin, idiz > yitiz «yüksek» ip > yip, söğüt > söğürt, başla- > başla-y-an, kaplu baga > kaplum-baga, genç-e-cik > gencecik, az-ı-cık > azıcık, gül-ü-cük > gülücük vb.

Azerbaycan Türkçesi: säs artımı Türkmen Türkçesi: ses artdırılması Gagauz Türkçesi: ses eklemesi~ *ses zeedeletmesi Özbek Türkçesi: tóvuş órtişi Uygur Türkçesi: tavuşniň qoşulup qelişi Tatar Türkçesi: awaz östälü Başkurt Türkçesi: ön öştäw Kmk: awaz koşuluw Krç.-Malk.: tawuşnukoşuluwu Nogay Türkçesi: ses kosıluwı Kazak Türkçesi: dıbıs kosıluwı Kırgız Türkçesi: tıbış koşuluusu Alt:: ün kojulganı Hakas Türkçesi: tapsagnın hozılçathanı Tuva Türkçesi: ün nemejiri Şor Türkçesi: ünkojulganıRusça: pribavleniye zvuka

Bir sözcüğün aslında bulunmayan, bir ünlü veya ünsüzün sonradan türemesi: (utmak) > vurmak, (station) > istasyon, (azm) > azim, (hükm) > hüküm, öyük> höyük ve anneye, babayı, onlar vb.