yapı hasarı

Kullanımdan doğan hasarlar hariç, yapının fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılması nedeniyle meydana gelen ve yapının kullanımını engelleyen veya yapıda kapasite ve değer kaybı oluşturan her türlü hasar. Afet nedeni ile bina türü yapılarda oluşan hasarlar, 4 sınıf olarak tespit edilir. -hafif hasar/ az hasar (İng. light damage) Binanın taşıyıcı sistem elemanlarında herhangi bir hasar oluşmadığı, taşıyıcı olmayan yapı elemanlarında sıva çatlakları düzeyinde kalmış hasarın meydana geldiği, kullanılmasında sakınca görülmeyen durumlar. -orta hasar (İng. moderate damage) Genel olarak binanın, deprem nedeni ile taşıma gücünde azalma olmuş hâli. Onarım veya güçlendirme ile hasar öncesindeki dayanımın kazandırılması ya da artırılması gereken yapılar grubundadır. Orta hasarlı yapıda taşıyıcı elemanlarda kesme ya da eğilme çatlakları 10 mm’yi aşmamalıdır. Taşıyıcı elemanlarda ve yapıda kalıcı ötelenmeler ve şakülden sapmalar yoktur. Betonarme elemanların pas paylarında (beton örtüsünde) dökülmeler olabilir. Bu tür hasar gören bir yapı ciddi şekilde onarılıp güçlendirmeden kullanımına izin verilmez, sadece eşya taşınması amacıyla içine girilebilir. Afet mevzuatına göre, orta hasarlı yapı 1 yıl içinde onarılmadığı takdirde yerel yönetimlerce yıktırılır. -ağır hasar (İng. heavy damage) Binanın taşıyıcı sistem elemanlarının onarılamayacak ya da güçlendirilemeyecek kadar hasar gördüğü durumlar. Binanın yıktırılması gerektiği anlamına gelir. -yıkık (İng. collapsed) Binaların taşıyıcı sistemlerinin büyük oranda kalıcı yer değiştirerek kısmen veya tamamen yıkılması ve çatının çökmesi durumunu ifade eder. İnsanların can ve mal güvenliği bakımından bu tür yapılara girmesine kesinlikle izin verilmez. Ayakta kalabilen yapıların ise yerel yönetimlerce ivedilikle göçertilip, tehlikesiz hâle getirilmesi yasa gereğidir