eng

Coğrafya Terimleri Sözlüğü (4)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
4. Sayfa
deprem özeği :
Yerkabuğu üzerinde deprem ocağına en yakın ve sarsıntının en yeği ...
depremsel dalga :
Deprem ocağında katmanların yerinden oynamasının neden olduğu sar ...
dere :
Boyu, beslenme teknesi ve aşırı taşkın dışında taşıdığı su niceli ...
derin deniz :
Aradenizlerin, geniş yer kaplayan ve derinliği 2000-6000 m. arası ...
derin deniz çökeltisi :
Denizlerin kıyıdan uzak diplerine çökelen ve çoğunlukla bitki art ...
derine aşındırma :
Bir yatak içinde akan suların bu yatağı derine doğru oyması, bk. ...
devinimli büklüm :
Genç koyak tabanlarında, dağ eteği ovalarda oluşan ve yana doğru ...
devkazanı :
Sel sularının, su düşüşleri altında kalan kayalık yataklarında, ç ...
devlet çiftliği :
Devletçe, yine devlet toprakları üzerinde kurulan tarımsal işletm ...
devşirici :
Özellikle eşleksel orman bölgelerinde yaşayan ve yaşamlarını doğa ...
devşirme :
Özellikle eşleksel iklimlerde bugün de görülen, doğanın verdikler ...
dışa akışlı bölge :
Sularını genel taban düzeyi olan denizlere kolayca ulaştıran bölg ...
Dışalım :
Dış ülkelerden, çeşitli tecim antlaşmalarına göre mal alma.
dışgöç :
Niteliği geçici, kesin ya da mevsimlik olmak üzere, bir ülkeden y ...
dışgüçler :
Mekanik parçalanma, kimyasal ayrışma, rüzgâr, dalga, akarsu ve bu ...
dışık :
Yanardağların püskürme sırasında fırlattıkları, içinde boşluklar ...
Dışsatım :
Bir ülkeden, çeşitli tecim antlaşmalarına göre dış ülkelere mal s ...
Dikit :
Karst bölgelerinde büyük mağaraların tabanında, aşağıdan yukarıya ...
diklik :
Kayalık, dikeye yakın sarp yamaç.
dil sınırı :
Çeşitli dillerin konuşulduğu bölgeleri birbirinden ayıran, diller ...
dilçanağı :
Bakınız: uç tekne
dinsel özek :
Herhangi bir dinin kurucusunun yaşadığı, o dinin yayılmasında önc ...
dip buzul taşı :
Buzulun tabanında, yataktan sökülüp koparılmış buzul taşlardan he ...
dip dalgası :
Anadeniz diplerinde yeğin depremlerle oluşan, dipten deniz yüzüne ...
dip oyulması :
Dik kıyılarda dalgaların, yamaçların altını çentik biçiminde oyup ...
diş :
Kar aşındırması altındaki genç dağlarda, yandan bakıldığında test ...
diştecim :
Bir ülkenin ulusal sınırları dışına yönelen, yabancı uluslarla ya ...
doğal artış oranı :
Herhangi bir ülkede, bir yıl içinde, doğum ve ölüm oranları arası ...
doğal barınak :
Mağara, ağaç kovuğu gibi, insanın "ev" yerine kullandığı, daha do ...
doğal coğrafya :
Genel coğrafyanın, yeryüzünde oluşan tüm fiziksel ve dirimsel ola ...
doğal kuyu :
Bakınız: obruk
doğal nüfus devinimi :
Belli bir yerde, ölüm ve doğum gibi doğal nedenlere dayalı olarak ...
doğal sınır :
İki komşu devlet arasında akarsu, sıradağ dorukları, göl ve deniz ...
doğu :
Herhangi bir yerde gün-gece eşitliği günlerinde güneşin çevrende ...
doğum oranı :
Bir ülkede, belli bir yıl içinde 1000 nüfusa düşen ortalama doğum ...
doğurganlık oranı :
Herhangi bir ülke ya da bölgede, bir yıl içinde gerçekleşen doğum ...
dokuma bitkileri :
Pamuk, kenevir, keten gibi dokumacılıkta kullanılan lifleri sağla ...
dolma :
Sığ bir göl ya da körfezin, dışgüçlerin taşıdığı özdeklerle dolup ...
dolma ovası :
Bakınız: ova
Dolu :
Havada su buğusunun birden yoğunlaşıp katılaşmasından oluşan, çeş ...
Don :
Hava sıcaklığının sıfır dereceden aşağı düşmesiyle suyun katı dur ...
donmuş toprak :
Eksenucu bölgelerinde donmuş durumda bulunan, ancak yazın kısa bi ...
doruk :
Bir dağın en yüksek yeri.
doruk çizgisi :
Yüksek dağlarda, doruk uçlarını birbirine bağlayan ve bitişik iki ...
doruk sivrisi :
Kimi genç dağlarda görülen, iğne gibi ince uçlarla son bulan doru ...
dorukucu :
Üzerinde kar aşındırmasının etkilerini taşıyan genç ve yüksek dağ ...
doymuş hava :
Belli sıcaklıkta birim kitle havanın alabileceği en fazla su buğu ...
döküntü :
Dağ eteklerinde köşeli taşlar ve daha ince öğeli özdeklerin karış ...
döküntü yelpazesi :
Döküntülerin dağ eteklerinde oluşturduğu, çok kez belli bir yönde ...
dönence :
Yeryuvarı üzerinde, güneş ışınlarının yılda iki kez dik açı ile g ...
dönencealtı :
Yengeç dönencesine kuzeyden, Oğlak dönencesine de güneyden bitişi ...
dönencealtı iklim :
İlginç örneklerinden biri Akdeniz çevresinde görülen iklim türü.
dönencealtı yüksek basınç :
Dönenceler dolayında yer alan, güneşin görünürde devinimine uyara ...
dönenceler arası kuşak :
Bakınız: sıcak kuşak
dönencelerarası :
Yeryuvarı üzerinde Oğlak ve Yengeç dönenceleri (23° 27' K ve 23° ...
dördüncü çağ :
İnsanın türediği, gelişen doğal olayların izlerinin bugün de canl ...
dulda :
Bakınız: rüzgâraltı yanı
düden :
Eriyebilen kayaçların, özellikle kireçtaşlarının yaygın olduğu bö ...
düden gölü :
Kireçtaşı, alçı taşı gibi suda kolay eriyen kayaçlardan oluşma yö ...
Dünya :
Bakınız: yeryuvarlağı
düşey devinim :
Daha çok alçak ve yüksek basınç özeklerinde görülen, aşağıdan yuk ...
düzenli kıyı :
Dalga, akıntı ve bunlara yardımcı olarak akarsu gibi dışgüçlerin ...
düzensiz rüzgârlar :
Bakınız: değişken rüzgârlar
düzlemyuvar :
Yeryuvarlağı üzerindeki biçimleri tümüyle bir düzlem üzerinde gös ...
düzleşme :
Bakınız: yontulma
düzleşmiş yer biçimleri :
Engebeli yereylerin, dışgüçlerin aşındırma, sürükleme ve biriktir ...
ebebulguru :
Kırcı olayının az yeğin biçimi, bk. kırcı.
egemen rüzgâr :
Herhangi bir bölgede, yıl boyunca ya da belli bir mevsimde esiş y ...
eğik yapı :
İçgüçlerin etkisiyle yataylığı bozularak bir yana doğru yatıklaşm ...
eğim kesikliği :
Buzul ve akarsu yatakları boyunca görülen, alışılagelene uygun ol ...
ekonomik bunalım :
Bir ülkede ya da tüm dünyada ekonomik etkinliklerin durgunlaşması ...
ekonomik büyüme :
Herhangi bir ülkede yaratılan ulusal gelirin ve bundan kişi başın ...
ekonomik coğrafya :
İnsan coğrafyasının, ekonomik etkinlikleri coğrafya açısından inc ...
eksensel devinim :
Bir gökcisminin ekseni çevresinde yaptığı devinim.
eksenucu :
Bir gökcismi ekseninin eşlek düzlemine dikey olarak özekten geçip ...
eksenucu bölgesi :
Her iki yarımyuvarda, eksenucu çemberleriyle (66° 33?) eksenucu n ...
eksenucu iklimi :
İki eksenucu bölgesinde yayılan ve genel doğal koşullarının birbi ...
eksenucu yıldızı :
Bakınız: demirkazık
eksenucu yüksek basıncı :
Eksenucu bölgesinde yer alan, kuzey-güney yönünde az çok oynaması ...
eksenucualtı iklimi :
Yeryuvarının yukarı enlemlerinde, ılıman kuşakla eksenucu iklimi ...
en uygun yoğunluk :
Bir bölge ya da ülkede nüfus yoğunluğunun, doğal kaynaklar ve çal ...
engebe :
Bakınız: yer biçimleri
engebe yağmuru :
Özellikle denizden gelen nemle yüklü rüzgârların yüksek dağ sıral ...
enine kıyı :
Birbirine koşut sıralar durumunda denize ulaşan dağlar önünde yay ...
enine koyak :
Engebelere koşut değil de, onları az çok dikine keserek uzanan ko ...
enine yanay :
Bir koyağın, akarsuyun elerine ve yana doğru aşındırmaları arasın ...
enlem :
Yeryuvarı üzerinde herhangi bir noktadan geçen koşut çemberi ile ...
enlemesine yarık :
Buzul üzerinde, bir eğim kesikliğini aşma sırasında oluşan derin ...
erime suyu :
Buzul ve karların sıcaklığın etkisiyle erimesi sonunda oluşan ve ...
eriyebilir kayaç :
Suda, Özellikle CO3'li sularda az çok kolaylıkla erime niteliği o ...
erk :
Çalışmada, her türlü üretimin yaratılmasında, ulaşımda sayılı bir ...
eski kent :
Sonradan büyüyüp, çevresine doğru genişleyen kentlerin, dar sokak ...
eskidünya :
İnsanın en eski çağlardan beri tanıdığı, üzerinde yaşayıp uygarlı ...
eşbasınç eğrisi :
Basıncın yeryüzündeki ya da bir yöredeki dağılışını belirlemek am ...
eşdeprem eğrisi :
Bir bölgede depremlerin dağılışını ve etkinliğini belirlemek için ...
eşderinlik eğrisi :
Deniz ya da göllerde derinliğin dağılışını belirlemek amacıyla, e ...
eşgenlik eğrisi :
Aylık ya da yıllık sıcaklık oynamalarının, eşdeğerde bulunduğu eğ ...
eşik :
Karalar üzerinde ya da deniz diplerinde birbirine komşu iki çukur ...
eşit aralık :
Büyük ölçekli bir haritada birbirini izleyen iki eşyükselti eğris ...
eşlek :
Yeryuvarı özeğinden, yer eksenine dik geçen düzlemin yeryuvarı il ...