eng

Maden Terimleri Sözlüğü (D)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
D Harfi 1. Sayfa
Dağılma Eğrisi :
Ayırma ürünlerinden birinde bulunan ve her yoğunluk veya boyut ke ...
Dahlit :
Genel formülü , Ca 5 (PO4)3 F, Cl, OH, CO3 olan apatitin kristal ...
Daimi Nezaretçi :
Fenni nezaretçinin emrinde ve iş başında daimi bulunmak suretiyle ...
Dalgıç Tulumba :
Su içine daldırılmak suretiyle çalıştırılacak de ima^l edilmiş tu ...
Damar İstikameti :
Damar düzlemi ile yatay düzlemin arakesiti.
Damar Kalınlığı :
Tabaka ha^linde teşekkül etmiş bir kömür veya cevher damarının ta ...
Damar Taşı :
1) Maden yatağının içinde bulunan madenle birlikte teşekkül etmiş ...
Damarlı Mermer :
Mermerin lekelerini ve damarlarını taklit ederek boya ile yapılmı ...
Damıtma :
Bir sıvının, buharlaştırıldıktan sonra yeniden yoğunlaştırılarak ...
Damlalık Taş :
Mermer işletmeciliğinde imalat yüzünü su tesirinden korumak gayes ...
Dar Alın :
1) Kazı (üretim) yapılan nisbeten dar yüzey parçası. 2) Damar ist ...
Dar Lağım Ateşlemesi :
çapı 50 mm’ye kadar olan birçok lağımın seri ateşlenmesi için yap ...
Daralan Oluk :
Küçük boyutlu olan ve tabaka halinde akan mineral tanelerinin, ya ...
Darbeli Sondaj :
Halat ucuna bağlı özel matkaplarla (balta) formasyonun dövülerek ...
Darbeli-Rotari Sondaj :
çok sert formasyonlarda hızlı ilerleme sağlamak için özel takımla ...
dayanak noktası :
Arazide detay ölçümler sonrası veya fotoğraf çiftinden yapılan öl ...
dayk :
1) Komşu ve kendisinden yaşlı formasyonların strüktürlerini kesen ...
debi :
Gaz veya sıvıların, aktığı yerin muayyen bir kesitinden, birim za ...
Dedektör :
1) Bulucu aygıt 2) Sismometre.
Deflagrasyon :
1) Ateşleme işleminde patlayıcı maddenin kimyevi reaksiyonla alev ...
Değirmentaşı :
1) Bileşiminde CaCO3 ile silis bulunan bir kayaç. 2) Silisli kalk ...
Dekantör :
Su içerisindeki çok ince taneleri ayırma veya sınıflandırma işler ...
dekapaj :
1) Açık işletme projesine göre maden yatağının üzerindeki veya ko ...
Dekapaj Mevsimi :
İklim ve arazi şartlarına bağlı olarak dekapaj işlerinin sürekli ...
Dekapaj Oranı :
1) Dekapaj yapılarak kaldırılması gereken örtü tabakası miktarı i ...
deklinasyon :
Pusulanın gösterdiği manyetik meridiyen istikameti ile astronomik ...
dekontaminasyon :
Radyoaktif maddelerin çökelmesiyle meydana gelmiş çevre kirliliği ...
Dekovil :
Dar hatlı, kazısı ve inşası fazla harcama gerektirmeyen, araziye ...
Delik Çapı :
Delme ve patlatma işlerinde, en az malzeme, emek ve zaman kullana ...
delik delme :
Lağım deliği delme işlemi DELİK DELME VAGONU, —> Jumbo.
Delik Tozu :
Fazla delinen lağım deliğinin istenen seviyeye kadar doldurulması ...
Delikli Sac Elek :
Sac veya plastik plakalar üzerine çeşitli biçimde; genellikle kar ...
Delme Hızı :
Delme esnasında matkabın kitle içerisindeki ilerlemesinin cm/dk b ...
Delta :
1) Yunan alfabesinin dördüncü harfi (D, d) . 2) Akarsuyun göl ya ...
Demaraj :
1) Bir vagonun belirli bir sürate ulaşıncaya kadarki ilk hareketi ...
Demaraj Primi :
Yeni grup işçi tertibinde ocağın üretim kapasitesine kısa sürede ...
Demir Direk :
İç içe geçmiş iki borudan ve kilit tertibatından oluşan krikoya b ...
Demir Şapka :
1) Sülfürlü maden yataklarının, üst kesiminde oksidasyon zonunda ...
Demirli Kil :
Bileşiminde demir oksidi bulunan bir kil. Kırmızı olanı topraksal ...
Demiryolu :
Lokomotif, vagon vb. demir tekerlekli taşıtların üzerinde yürüdüğ ...
Demiryolu Açıklığı :
Demir yolunda döşenmiş paralel iki ray demiri arasında içten içe ...
Demontaj :
1) Sökme. 2) Sondajı tamamlayan makine ve takımların yeni bir lok ...
Denge Açısı :
Yığılmış malzemenin kaymadan durabildiği en büyük açı değeri. —> ...
Dengeli İhraç Sistemi :
çift tanburlu, çift halatlı ve kuyruk halatlı, veya tek tanbur, t ...
Dengesiz İhraç Sistemi :
Tek halatlı ve tek tanburlu ihraç sistemi. —> Yarı dengeli. Denge ...
Deniz Fasiyesi :
Denizlerde teşekkül etmiş eşyaşlı tortul tabakalar. Bunlardan kıy ...
Denver Jig :
Sabit elekleri olan, suyun hareketi, piston veya diyafram vasıtas ...
depo :
1) Su toplama yeri. 2) Ambar, Silo.
Deprem :
1) Başlangıç noktası yerkabuğunun (~ 50-700 km) içinde bulunan do ...
Deprem Odağı :
Deprem enerjisinin meydana çıktığı yer. —> Deprem odak derinliği.
Deprem Odak (Ocak) Derinliği :
Yeryüzü ile deprem enerjisinin meydana çıktığı yer yani deprem od ...
deprem şiddeti :
Herhangi bir derinlikte olan bir depremin, yeryüzünde hissedildiğ ...
Deprembilim :
Depremleri ve sismik dalgaları yerkürenin iç kesimlerinde inceley ...
depresyon :
1) Maden ocağı, galeri, kuyu ve borularda havanın bir yerden başk ...
Depresyon Konisi :
Kuyudan su pompalanması sırasında kuyu çevresinde oluşan, sudan a ...
Depresyon Zayiatı :
İçinden hava geçen galeri, kuyu, hava borusu veya basınçlı hava b ...
Deq (Rıhtımda Teslim) :
Satıcının teslim yükümlüğünün, malları belirlenen varış limanında ...
Derayman :
1) Demiryolu araçlarının raydan çıkması. 2) Ocak arabası, lokomot ...
Dere Telakisi :
Arazide iki derenin kesiştiği (birbirine karıştığı) nokta.
Derin Açık İşletme :
Derinlere inebilmek için huni şeklinde açılmış ve derinliği 80 m’ ...
Derin Deniz İşletmesi :
Deniz üzerindeki gemi veya dubadan deniz dibine indirilen emici p ...
Derin Tromp Ayırıcısı :
Derin ağır ortam (ağır mayi) ayırıcısı. —> Statik ağır ortam (ağı ...
Derinlik Kayaçları :
1) Yer kabuğuna sokulma sonucu yerleşen mağmanın soğuyup kristall ...
Des (Gemide Teslim) :
Gümrük giriş işlemleri yapılmamış malların belirtilen varış liman ...
Desandan Hava Akışı :
Yukardan aşağıya doğru inen hava akımı.
Desandan Havalandırma :
1) üretim yerlerinin yukardan aşağıya havalandırılması. 2) Ters h ...
Desandri :
1) Maden ocaklarında aşağıdan yukarıya cevher veya kömür nakli ya ...
Desansör :
İçinde çelik zırh veya zor aşınan herhangi bir malzeme (sinter ba ...
Desibel :
Değişik ses şiddetlerini karşılaştır-mak için “bar” biriminin on ...
detay alımı :
1) Jeodezik ölçme işleminde; arazide görünen yüzeye ait değişikli ...
Detonasyon :
Kimyasal veya nükleer zincir reaksiyonu tesiri ile patlayıcı madd ...
Detonasyon Hızı :
Patlayıcı maddenin kimyevi reaksiyon sonucunda detonasyon oluştur ...
Detonasyon Lokumu :
Patlatmak amacı ile gerekli miktarda patlayıcı madde doldurulmuş ...
Detonatör :
Patlayıcı maddeleri patlatmaya yarayan kapsül.
Detritik Çökeller :
Magmatik kayaç-larla tortul kayaçların mekanik veya kimyasal etki ...
Deveboynu Boru :
S, U ya da ı biçiminde boru. S ve U şeklinde olanlar boru şebekes ...
developman :
1) Maden yatağı keşfedilip arama işi bittikten sonra üretim için ...
Devir :
1) Arama, ön işletme ve işletme ruhsatları gibi maden haklarının, ...
Devlet Hakkı :
1) Yürürlükteki 3213 sayılı M.K. göre, maden sahasından çıkarılac ...
Devlete İntikal :
Arama, ön işletme ve işletme ruhsatlarının fesh olunması, yürürlü ...
Devridaim Çamuru :
Sondajlarda bentonit kili ihtiva eden şlam.
Devridaim Hortumu :
Sondaj pompasının basma kısmını su başlığına bağlayan hortum. DEV ...
Devridaim Suyu :
1) Elmaslı sondajda (krealius) takım dizisi içinden pompalanarak ...
Devridaim Tulumbası :
1) Lavvarda suyu, şlamı veya ağır mayii devrettirmek için kullanı ...
Devrilme Türü Kayma :
Dike yakın eğimli tabakalarla ayrılan uzun kolonların öne bükülüp ...
Dış Ölçü :
Mermer işletmeciliğinde, taşın en çıkıntılı noktalarından geçen y ...
Dışa Dökme :
Bir açık işletmede yapılan dekapajın açık işletme sahasının dışın ...
Diagenez :
1) Kireçli şlamın kalkere, killi şlamın kil ve şiste, kumun greye ...
Dibek Taşı :
1) Alt kısmı ince bir kömür tozu ile kaplı olduğu için hemen fark ...
Diferansiyel Flotasyon :
Yüzme kabiliyeti olan minerallerden birinin yüzdürülmesi.
difüzör :
Ocak havalandırmasında kullanılan aspiratörlerde emici ana pervan ...
Dik Damar Kesim :
Mermer işletmecili-ğinde, taşın çökelme yüzeyine dik kesimi. DİKE ...
Dikdörtgen Metodu :
çoğunlukla büyük miktarda alınan numunelere (örneklere) uygulanan ...
dikme :
1) Tahkimat amacıyla taban ile tavan arasında yerleştirilen direk ...
dilim :
Maden yatağı içinde galeri yüksekliğinin veya genişliğinin birkaç ...
Dilinim :
Minerallerin bileşimlerinde bulunan moleküllerin meydana getirdik ...
Diluviyal Plaser :
Su taşkınları yani muntazam su akıntılarının biriktirdiği malzeme ...
Dinamik Depresyon :
Havanın ocak, galeri veya havalandırma borusu içindeki hızından d ...
Dinamit :
Esas itibariyle (% 25) diyatomit (kiselgur) veya odun unu içine e ...
Dinamit Ambarı :
Genellikle “Patlayıcı Maddeler Nizamnamesi”ne göre inşa edilmiş p ...