eng

TDK Mantık Terimleri Sözlüğü (8)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
8. Sayfa
sıfırlı öznitelik :
Sıfırlı yüklemin ya da başka bir deyişle önermenin içlemi olan sa ...
sıfırlı soyutlayıcı :
(?) gibi bir deyimden ya da başka bir deyişle kapalı bir deyimden ...
sıfırlı tamdeyim :
Sıfır sayıda bağsız değişkeni olan ya da başka bir deyişle hiç bi ...
sıfırlı tasımsal çıkarım :
Öncülsüz tasımsal çıkarım. || Örn. .'. SaS ile .'. SeS sıfırlı ta ...
sıfırlı tutarsızlık eklemi :
Yanlış bir önerme oluşturan doğrusal eklem: Y. || Tutarsızlık ekl ...
sıfırlı yüklem :
Sıfır sayıda addan ya da başka bir deyişle hiç bir ad olmaksızın ...
sıkı ayırma kuralı :
(?) biçimindeki kipler mantığı çıkarım kuralı.
sıkı geçerli önerme :
Geçerli tasımsal önerme.
sıkı tamsıralama :
Bakışımsız, geçişli, bağlaşık bağıntı. || Krş.. tamsıralama. Örn. ...
sıkı yarısıralama :
Bakışımsız, geçişli bağıntı. ||Örn. Özaltküme (?) ile sıkı yeğele ...
sınama :
Bakınız: denetleme
sınır sıral sayısı :
Başka bir sıral sayının ardılı olmayan, başka bir deyişle KU {K} ...
sıralama bağıntısı :
Geçişli, tersbakışımlı olan herhangi bir bağıntı. Krş.. yarısıral ...
sıralanmamış ikili :
İki nesneden oluşan küme. || a ile b nin sıralanmamış ikilisi {a, ...
sıralanmış ikili :
Art arda gelen iki nesneden oluşan bütün. || Kümeler kuramında a ...
simgeleştirme :
Önermelerin tutarlılığını ya da çıkarımların geçerliliğini denetl ...
simgeleştirme biçimi :
Belli bir simgeleştirme işlemini yapmak üzere simgeleştirilecek d ...
simgeleştirme inceliği :
Bir simgeleştirmenin başka birinden ince olması, birincisinin yol ...
simgeleştirme kabalığı :
Bir simgeleştirmenin başka birinden kaba olması, birincisinin yol ...
simgesel deyim :
İçinde en az bir dizimsel değişken geçen kalıp.
simgesel kalıp :
Bakınız: simgesel deyim
simgesel karşılık :
Bir deyim ya da deyim dizisinin belli bir biçimde simgeleştirilme ...
simgesel mantık :
Simgesel kalıplara verdiği önemli yerden dolayı çağdaş mantığa ve ...
sonlu küme :
Bir doğal sayı ile eşsayılı olan küme. || Sonlu bir küme hiç bir ...
sonlu-ötesi sayaI sayı :
Sonsuz bir kümeden oluşan, başka bir deyişle hiç bir doğal sayı i ...
sonlu-ötesi sıral sayı :
Sonsuz bir kümeden oluşan sıral sayı. || Örn. Doğal sayılar kümes ...
sonsuz küme :
Hiç bir doğal sayı ile eşsayılı olmayan küme. ||Her sonsuz küme b ...
sonsuz uzunlukta delimli dil :
İm sayısı sonsuz olabilen düzgün deyimleri kapsayan biçimsel dil. ...
sonsuzluk ilksavı :
Boş kümeyi kapsadığı gibi, her öğesinin ardılını da kapsayan bir ...
sonucun çıkmaması :
Sonucu, görünüşte bile öncüllerinden çıkmayan çıkarım.
Sonuç :
bk. çıkarım sonucu, mantıksal sonuç, dizimsel sonuç
sonurgu :
Bakınız: mantıksal sonuç
sonurtu :
Bakınız: artbileşen
sorular mantığı :
Sorular ile yanıtlar arasındaki mantıksal ilişkileri inceleyen ön ...
soyutlayıcı :
Herhangi bir dizimsel türden (?) bir düzgün deyimden, bu deyimce ...
sözcük tanımı :
Anlamı önceden bilinmeyen, başka bir deyişle yeni olan bir deyimi ...
sözeden değişken :
Bakınız: dizimsel değişken
sözeden dil :
Başka bir dilin deyimlerinden sözetmek için kullanılan dil olağan ...
sözeden kanıtsav :
Bir biçimsel dili konu edinen dizimbilim, yorumbilim ya da kullan ...
sözeden kuram :
Bir sözedilen dilin deyimlerini konu edinen sözeden dildeki kuram ...
sözeden mantık :
Mantık dizgelerini bir sözeden dil aracılığıyla inceleyen bilim d ...
sözedilen dil :
Deyimleri başka bir dilin inceleme konusu olan, başka bir dilce s ...
sözedilen kuram :
Bir sözeden dilde inceleme konusu olan sözedilen dildeki kuram.
süreler mantığı :
Temel mantığa süresel yöneticileri katmakla oluşturulan genleşmiş ...
süresel yönetici :
Olmuş ile olacak yöneticisi ya da bunlar yardımıyla tanımlanan do ...
tambağımsız önerme :
p önermesinin K önerme kümesinden tambağımsız olması, K nın her g ...
tambağımsız önermeler :
Bütün değerlemeleri gerçekleşebilir olan önerme kümesi.
tamçevirme :
(?) || Örn. 'Bütün insanlar ölümlüdür' önermesinden tamçevirme il ...
tamçevrik :
(?) ||Örn. 'Bütün insanlar ölümlüdür' önermesinin bir tamçevriği ...
tamdevirme :
(?) || Örn. 'Bütün insanlar ölümlüdür' önermesinden tamdevirme il ...
tamdevrik :
(?) Örn. 'Bütün insanlar ölümlüdür' önermesinin tamdevriği 'Bütün ...
tamdeyim :
(?) . Anl. düzgün tamdeyim. Krş.. tekil tamdeyim, genel tamdeyim, ...
tamdeyimsel değişken bağlama imi :
Belli sayıda değişkene uygulandığında bir tamdeyimden bir önerme ...
tamdurum :
Biçimsel bir dilin bütün önermelerinin doğruluk değerini belirley ...
tamdurumda varolan birey :
(?) gibi gerçek ya da gerçek olmayan bir tamdurumda varolan birey ...
tameşleme :
K ile L kümeleri arasındaki bir tameşleme, önalanı K, artalanı da ...
tamindirgeme :
Bir önermeyi eşdeğeri olan tamindirgenmiş bir önermeye dönüştürme ...
tamindirgenmiş önerme :
Değillenmiş bileşik bileşeni bulunmayan indirgenmiş önerme. || Ör ...
tamkipsel önerme :
İçinde geçen her çekirdek önerme, bir kipsel yönetilenin altdeyim ...
tamsıralama :
Yansımalı, tersbakışımlı, geçişli, bağlaşık bağıntı.|| Anl. yalın ...
Tanım :
1. Genel olarak: Bir deyimin anlamının, eksiksiz olarak dille ya ...
tanım kalıbı :
Örneklerinin kümesi bir dilsel tanımı oluşturan kalıp. || Örn. (? ...
tanımlama :
1. Bir deyimin tanımını verme işlemi. 2. Bir deyiminbelirtik tanı ...
tanımlama kuramı :
Tanımları konu edinen mantık dalı.
tanımlanabilme :
Anlamları önceden bilinen deyimlerden birisinin anlamının, öbürle ...
tanımsal genleşme :
Bir biçimsel dizgenin abecesine bir ya da birden çok tanımlanmış ...
tanımsal kısaltma :
İlkel imlerden oluşan bir düzgün deyimde tanımlayanlar yerine tan ...
tanıt :
Bakınız: kanıtlanım
tanıtlama :
bk. kanıtlama, kanıtlanım
tasım :
1. İki öncüllü tasımsal çıkarım. Krş.. yalın tasım, yalın tasım b ...
tasım biçimi :
Orta terimi ayrı yerlerde olan tasımların ortak genel kalıbı. || ...
tasım kalıbı :
Örnekleri tasım olan kalıp.
tasımsal çıkarım :
(?) || Krş.. tasım, çoklu tasım, dolaysız tasım, sıfırlı tasımsal ...
tasımsal çıkarım genel kalıbı :
Örnekleri tasımsal çıkarım olup özne-yüklem önermesi genel kalıpl ...
tasımsal mantık :
Özne-yüklem önermeleri arasındaki bağıntıları özellikle karşıolum ...
tasımsal önerme :
Özne-yüklem önermesi ya da yalınç bileşenleri birer özne-yüklem ö ...
tekbaşına anlamlı deyim :
Yöneten olmayıp yalnızca yönetilen olan, başka bir deyişle temel ...
tekçeşitli dili :
Yalnız bir çeşit değişkeni olan biçimsel dil. || Örn. Değişkenler ...
tekdüzenli birli açık önerme :
Birli çekirdek açık önerme ya da yalınç bileşenleri birli çekirde ...
tekil betim :
Bakınız: betim
tekil evetleme :
Ancak ana bileşenleri ayrı doğruluk değerinde olduğunda doğru ola ...
tekil önerme :
İçinde hiç bir niceleyici geçmeyen önerme. || Anl. nicelenmemiş ö ...
tekil tamdeyim :
İçinde hiç bir niceleyici geçmeyen tamdeyim.
tekil terim :
Ad ya da açık terim. || Temel mantıkta: (i) her ad değişmezi teki ...
tekkuvvet özelliği :
Bakınız: Denkgüçlü Eklem
tekyapılı kuram :
Mantıkça kapalı önerme kümesinin tüm doğrulamları birbiriyle biçi ...
temel dizimsel tür :
Bir dilin bütün dizimsel türlerini kurmaya yarayan salt yönetilen ...
temel doğruluk çizelgesi :
Doğrusal bir eklemin yorumunu belirleyen doğruluk çizelgesi.
temel mantık :
Mantıksal değişmezleri eklemler, niceleyiciler ile eşitlik değişk ...
temel mantıklı biçimsel dil :
Mantıksal değişmezleri eklemler, niceleyiciler ile eşitlik mantık ...
temel mantıklı çözümleyici küme :
(?) Krş.. seçici üretilen çözümleyici küme, yöneticiler mantığı ç ...
temel mantıklı dil :
Mantıksal değişmezleri eklemler, niceleyiciler, eşitlik değişkenl ...
temel mantıklı kuram :
Temel mantıklı bir biçimsel dil ile temel mantığın geçerli çıkarı ...
temel mantıklı sayı kuramı :
Doğal saysların toplamı ile çarpımına ilişkin kanıtsavları türetm ...
temsilci harf :
Bakınız: yer tutucu simge
terim :
1. Kapalı ya da açık terim tekil terim. Krş.. ad, bireysel değişk ...
terim simgesi :
Tasımsal mantıkta değer alanı birli yüklemlerden, başka bir deyiş ...
terim yöneteni :
Tümel olumluluk (a),tümel olumsuzluk (e), tikel olumluluk (i) ile ...
terim yöneteni simgesi :
Değer alanı a, e, i, o terim yönetenlerinden oluşan dizimsel deği ...
tersbakışımlı bağıntı :
ß bağıntısının K kümesinde ters-bakışımlı olması, K nın x,y gibi ...