|
TDK Mantık Terimleri Sözlüğü (4)
TDK Mantık Terimleri Sözlüğü (4. Sayfa)
-
evrensel bağıntı
:
-
K kümesinde evrensel bağıntı, (?) bağıntısı demektir.
-
evrensel küme
:
-
1. Evren. 2. Yalnız özbireylerle özbirey kümelerini konu edinen b ...
-
evrensel öbek
:
-
Kümeler kuramında bireylerle Öbeklerin tümünden oluşan özöbek.
-
evrensel terim
:
-
Olağan yorumdaki kaplamı tüm evren olan birli yüklem. |[ Örn. 'İn ...
-
evrik
:
-
(?) ||Örn. Kimi insanlar mantıkçıdır' önermesinin evriği 'Kimi ma ...
-
evrik koşul
:
-
Ancak önbileşeni yanlış, artbileşeni doğru olduğunda yanlış olan ...
-
evrik koşul değillemesi
:
-
Ancak önbileşeni yanlış, artbileşeni doğru olduğunda doğru olan b ...
-
eylemsel mantık
:
-
Eylem (felsefesi) sorunlarıyla yakından ilgili oldukları için öde ...
-
FALSE
:
-
Sözeden dildeki 'yanlıştır' birli yükleminin içlemi olan yanlış o ...
-
felsefe mantığı
:
-
Felsefe sorunlarıyla yakın ilgisinden dolayı yöneticiler mantığın ...
-
geçerli biçimsel dizge
:
-
Mantıksal dizgesi geçerli olan biçimsel dizge.
-
geçerli çıkarım
:
-
Sonucu öncüllerinden çıkan çıkarım, öncülleri doğru kılan bütün y ...
-
geçerli çıkarım kuralları kümesi
:
-
Bir mantıksal dizgenin çıkarım kuralları kümesinin geçerli olması ...
-
geçerli mantıksal dizge
:
-
Her kanıtlanır çıkarımı geçerli olan mantıksal dizge.
-
geçerli önerme
:
-
Bütün yorumlayanları doğru olan önerme değillemesi tutarsız olan ...
-
geçerli tamdeyim
:
-
Tümel kapanışı mantıkça doğru bir önerme olan tamdeyim.
-
geçerlilik eklemi
:
-
(?) ||Krş.. sıfırlı geçerlilik eklemi, birli geçerlilik eklemi, i ...
-
geçersiz çıkarım
:
-
Sonucu öncüllerinden çıkmayan, başka bir deyişle geçersiz kılıcı ...
-
geçersiz kılıcı yorum
:
-
Bir çıkarımın geçersiz kılıcı kümesinin her öğesini doğru kılan b ...
-
geçersiz önerme
:
-
Yanlışlayıcı yorumu olan önerme. || Örn. 3>2 önermesi geçersizdir ...
-
geçersiz tamdeyim
:
-
Tümel kapanışı mantıkça doğru bir önerme olmayan tamdeyim. || Örn ...
-
geçersiz tutarlı önerme
:
-
En az bir yorumda yanlış, ama en az bir yorumda da doğru olan öne ...
-
geçişli bağıntı
:
-
ß bağıntısının K kümesinde geçişli olması, K nın x, y, z öğeleri ...
-
geçişsiz bağıntı
:
-
ß bağıntısının K kümesinde geçişsiz olması, K nın x, y, z öğeleri ...
-
geleneksel mantık
:
-
Aristoteles ile gelişmeye başlayıp ortaçağda doruğuna erişen, ağı ...
-
genel değilleme kuralı
:
-
Bir tamdeyimin değillemesinin, bu tamdeyimdeki bütün eklem ile ni ...
-
-
genel önerme
:
-
İçinde en az bir niceleyici geçen önerme. || Anl. nicelenmiş öner ...
-
genel tamdeyim
:
-
İçinde en az bir niceleyici geçen tamdeyim.
-
genel terim
:
-
Bakınız: Yüklem
-
genleşmiş biçimsel dizge
:
-
Bir biçimsel dizgenin abecesine yeni imler, ilksavlar kümesine de ...
-
genleşmiş dil
:
-
Bir biçimsel dilin abecesine yeni imler katmakla oluşturulup, ilk ...
-
genleşmiş mantık dizgesi
:
-
Bir mantıksal dizgeye yeni mantıksal değişmezler katmakla elde ed ...
-
gerçek birey
:
-
Gerçek tamdurumda varolan, başka bir deyişle (?) gerçek tamdurumu ...
-
gerçek durum
:
-
Gerçek tamdurumu öğe olarak kapsayan herhangi bir durum. || Anl. ...
-
gerçek kaplam
:
-
A gibi bir düzgün deyimin belli bir yorum gereği gerçek tamdurumd ...
-
gerçek tamdurum
:
-
Tamdurumlar kümesinin gerçek olan tek öğesi: (?)
-
gerçekleme
:
-
Bir n-li değer dizisinin belli bir yorumda bir n-li tamdeyimi ger ...
-
gerçekleşebilir değerleme
:
-
(?) nin gerçekleşebilir değerleme olması, p, in d, doğruluk değer ...
-
gerçekleşemez değerleme
:
-
(?) nin gerçekleşemez değerleme olması, (?) doğruluk değerini,.. ...
-
gerçel kipler mantığı
:
-
Kipler mantığı 1
-
gerek koşul
:
-
Bakınız: gerekli koşul
-
gerek...gerek:
:
-
Tümel-evetleme ekleminin Türkçe'deki bir karşılığı.
-
gerekli koşul
:
-
(?) || Anl. gerek koşul. Krş.. yeterli koşul.
-
gerekli-yeterli koşul
:
-
(?) || Anl. gerek-yeter koşul.
-
gerektirme
:
-
Bakınız: koşul eklemi
-
gerektirme kuralı
:
-
p kanıtsav olması koşuluyla, (?) nin türetilebildiğini dile getir ...
-
gerek-yeter koşul
:
-
Bakınız: gerekli-yeterli koşul
-
gevşek geçerli çıkarım
:
-
Sıkı geçerli olmamakla birlikte belli varlıksal öndayanakların ge ...
-
gevşek yeğleme yöneticisi
:
-
(?) (p, q ye yeğlenir ya da p ile q karşısında ilgisiz kalınır) ö ...
-
giriş kuralı
:
-
Öncülleri bir mantıksal değişmezi kapsamayıp sonucu bu değişmezi ...
-
Gödel sayısı
:
-
Bir biçimsel dilin deyim kümesinden doğal sayılar kümesine kurula ...
-
-
Gösterici deyim
:
-
Bakınız: Ad
-
gösterilen
:
-
Bir adın kaplamı olan nesne.
-
gösterme
:
-
a adının, (?) yorumunda X nesnesini gösterme'si X nesnesinin a ad ...
-
göstermeyle tanım
:
-
Bakınız: örnekle tanım, göstermeyle tanım
-
güçkümesi
:
-
Bir kümenin altkümelerinin kümesi. ||K Kümesinin güçkümesi gK biç ...
-
güçkümesi ilksavı
:
-
Bir kümenin altkümeler öbeğinin küme olduğunu dile getiren ilksav ...
-
heple hiç kuralı
:
-
MaP, SaM.'.SaP (Barbara) ile MeP, SaM. .SeP (Celarent) biçimindek ...
-
hepolacak yöneticisi
:
-
p gibi olmakta olana ilişkin bir önermeden, hepolacağa ilişkin Ho ...
-
hepolmuş yöneticisi
:
-
p gibi olmakta olana ilişkin bir önermeden, hepolmuşa ilişkin Hom ...
-
İ:
:
-
tikel olumlu önermenin simgesi.
-
içeren
:
-
K |= p gibi bir içermede, içeren K önerme kümesidir.
-
içerilen
:
-
K |= p gibi bir içermede, içerilen p önermesidir.
-
içerme
:
-
1. K önerme kümesinin p gibi bir önermeyi içerme'si, (p yi de yor ...
-
içerme imi
:
-
İki önerme ya da bir önerme kümesi İle bir önerme arasında içerme ...
-
içerme kalıbı
:
-
(?) önerme kalıplarından oluşup yorumsal sözeden dilde bir açık ö ...
-
içerme kalıbı örneği
:
-
İçerme kalıbının dizimsel değişkenlerini, bu değişkenlerin birer ...
-
içerme kuralı
:
-
Tümel kapanışı yorumbilimde belli koşullarda kanıtlanmış olan içe ...
-
içlem
:
-
Bir düzgün deyimin kaplamına giren herhangi bir nesneye uygulanma ...
-
içlem belirlenimi
:
-
Belli bir içlemli yorumda A deyimince belirlenen içlem, her tamdu ...
-
içlem izergesi
:
-
A gibi her kapalı deyimi aşağıdaki koşulu yerine getiren içl(A) i ...
-
içlemdeş deyimler
:
-
İçlemleri aynı olan düzgün deyimler.
-
içlemli yorum
:
-
Her düzgün deyimin kaplamından başka bir de içlemini belirleyen y ...
-
içlemsel anlam
:
-
Bir düzgün deyimin anlamı olan içlemsel nesne.
-
içlemsel bağıntı
:
-
Sıralanmış n sayıda nesnenin belli bir bağıntıda olmasının gerekl ...
-
içlemsel doğruluk izergesi
:
-
Her tamdurumu bir n-li (kaplamsal) doğruluk izergesine bağlayan b ...
-
-
içlemsel izerge
:
-
Tamdurumlar kümesinden n-li kaplamsal izergeler kümesine yapılan ...
-
içlemsel izerge soyutlayıcısı
:
-
Krş.. bireysel kavram soyutlayıcısı.
-
içlemsel nesne
:
-
Bir düzgün deyimin içlemi olabilen nitelik ya da kavram.|| Günümü ...
-
iki değerli doğrusal eklem
:
-
Temel doğruluk çizelgesinde yalnız "doğru" ile "yanlış" doğruluk ...
-
iki değerli mantık
:
-
Doğru ile "yanlış"tan başka doğruluk değerine yer vermeyen mantık ...
-
ikil önerme kalıbı
:
-
Bir önerme kalıbının ikillisi, asal ikillisine eşdeğer olan herha ...
-
ikilem
:
-
Tüketici olan iki olanakta da aynı sonucun çıktığını dile getiren ...
-
ikili birinci bileşen değillemesi
:
-
Temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. || ...
-
ikili birinci-bileşen evetlemesi
:
-
(?) temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. ...
-
ikili eklem
:
-
İki önermeden yeni bir önerme kurmaya yarayan yöneten deyim. || D ...
-
ikili geçerlilik eklemi
:
-
(?) temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. ...
-
ikili ikinci-bileşen değillemesi
:
-
(?) temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. ...
-
ikili ikinci-bileşen evetlemesi
:
-
(?) temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. ...
-
ikili öbeklendirme
:
-
Herhangi bir öbeğin ayrık, tüketici iki alt öbeğe ayrılması. || İ ...
-
ikili tutarsızlık eklemi
:
-
(?) temel doğruluk çizelgesinin belirlediği ikili doğrusal eklem. ...
-
ikinci düzeyden sözeden dil
:
-
Bir sözeden dili konu edinen, başka bir deyişle değişkenlerinin d ...
-
ikinci izdüşüm
:
-
Bakınız: ikinci üye
-
ikinci üye
:
-
sıralanmış ikilisinin ikinci üye'si, b nesnesidir. || Anl. ikinci ...
-
ilgisizlik yöneticisi
:
-
p, q gibi iki önermeye uygulandığında (?) (p nin olmasıyla q nun ...
-
ilkel çıkarım kuralı
:
-
Dizimbilim ilksavı olan çıkarım kuralı.
-
ilkel im
:
-
Bir biçimsel dilin tanımlanmaksızın doğrudan verilmiş abece öğesi ...
-
ilkel yönetici
:
-
Aynı türden olan, başka bir deyişle aynı almaşıklık bağıntısına d ...
-
ilksav
:
-
Mantıksal ilksav ya da özel ilksav. || Anl. belit.
-
ilksav kalıbı
:
-
Her örneği, sözedilen dilde ilksav olan önerme kalıbı.
TDK Mantık Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama
|