1. Vergi.
2. Geçmişte Müslüman devletlerin, gayrimüslimlerin canlarını, mallarını, namuslarını korumak ve inançlarını özgür bir şekilde yaşamaları için devletin sağlamış olduğu imkânlara karşılık çalışabilir durumda olan erkeklerinden almış olduğu vergi. Kişi Müslüman olursa cizye vermekten de kurtulur. Müslüman olmayanlar, İslam devletinin kendilerine sağlamış olduğu can, mal, namus, din emniyetlerine karşılık bu vergiyi öderler. Cizye ödeyenler askere alınmazlar. Hasta ve yaşlılardan, yatalak kimselerden, delilerden, görme özürlülerden, sakatlardan, din adamlarından, kadın ve çocuklardan cizye alınmaz.
”Gayrimüslimlerden kim Müslüman olursa onlardan cizyeyi kaldırınız.” (Ömer b. Abdülaziz)

Osmanlı İmparatorluğu'nda müslüman olmayanlardan askeri hizmet karşılığı olarak alınan bir tür baş vergisi. krş. haraç

Müslüman olmayan erkeklerden askerlik bedeli olarak alınan vergi.

Müslüman olmayanlardan alınan vergi.

Bakınız: kafa vergisi