faydacılık nedir?

Faydacılık bir eylemin ahlakiliğini sonucuna odaklanarak belirleyen normatif etik teorisidir. Faydacılık, 18. ve 19. yüzyıl İngiliz filozofları/ekonomistleri olan Jeremy Bentham ve John Stuart Mill’in çalışmalarında ortaya koydukları ahlaki yaklaşımı ifade etmektir. Buna göre bir eylemin sonucu eğer mutluluk ve refah getiriyorsa ahlaki, aksi durumda gayriahlaki ve yanlıştır. Faydacılığın temelinde insana verilen öncelik vardır, dolayısıyla insanlığın refahını artırmak ahlakın ana gayesi olmaktadır. Bu nedenle egoizm gibi yaklaşımlar ile ters düşmektedir. Faydacılık sadece tek tek bireylerin refahını değil, aynı zamanda eylemlerin genel anlamda toplumun refahına katkısını da değerlendirmeye alır. Bu yaklaşıma göre en ahlaki seçim aynı anda en çok insana en fazla faydayı sağlayan seçenektir. İş hayatında ve günlük hayatta en çok başvurulan ahlaki muhakeme yöntemidir. Bir eylemin sonucunun her zaman doğru tahmin edilemiyor olması bu yaklaşımın zayıf noktalarından biridir. Diğer yandan toplum refahını ve mutluluğunu yükseltmek bazı durumlarda bireyin gayri ahlaki davranmasını gerektirebilmektedir. Bu durumda ne yapılacağı yine tartışma konusu olmaktadır. Bkz. Sonuçsalcı Yaklaşım