(Yun. theoria, theorein = gözlemek, bakmak) : 1. Yarar sağlamayı ya da uygulamayı amaçlamayan salt bilgi.
2. Belli gerçekleri açıklama, yorumlama ya da belirleme biçiminde ortaya çıkan olayları denenmemiş, yalnızca düşünce ile kurulmuş temeller üzerine oturtan, ama olaylara egemen olarak yeni olguları bulma yolunu gösteren bilimsel öğreti.
3. (Yeni bilim ve felsefede) Deneyle karşıtlık içinde, düşünce ile kazanılmış bilgi, belli olayların ilkelerden kalkarak bilimsel olarak açıklanması ve tek tek bilgilerin genel yasalar altında toplanması, kendilerinden her türlü yasalılığın ve tek tek olayların çıkarılabileceği ilkelere göre düzenlenmesi.
TDK Felsefe Terimleri Sözlüğü