eng

TDK Mantık Terimleri Sözlüğü

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
1. Sayfa
abece :
Biçimsel bir dilin tüm ilkel imlerinden oluşan küme.
abecesel deyim :
Her imi belli bir abecenin öğesi olan bir deyim. || Örn. A ile B ...
açık ad :
Bakınız: açık terim
açık deyim :
Bağsız değişkeni olan düzgün deyim. Krş.. özelleme.
açık önerme :
Bir önermede geçen bir ya da birden çok sayıda adın yerine bağsız ...
açık tamdeyim :
İçinde en az bir bağsız değişken geçen tamdeyim. || Anl. açık öne ...
açık terim :
Bir adın içinde geçen bir ya da birden çok sayıda adın yerine bir ...
açık yol :
Çözümleyici çizelgede, hiç bir çelişmeyi kapsamayıp, ortak doğrul ...
Ad :
Belli bir tek nesneyi adlandırmak, göstermek ya da betimlemek ama ...
ad değişmezi :
Bakınız: bireysel değişmez
ad simgesi :
Değer alanı sözedilen dilin adlarından ya da genel olarak terimle ...
ad türü :
1. Tek çeşitli birinci basamak adlarının öbeğinden oluşan dizimse ...
almaşık küme bağıntısı :
Birinci üyesi tamdurum, ikinci üyesi de tamdurum kümesi olan ikil ...
almaşıklık bağıntısı :
Her iki öğesi de tamdurum ya da çözümleyici küme olan sıralanmış ...
altalta yazma kuralları :
Bakınız: çözümleme kuralları
altdeyim :
Bir düzgün deyimin altdeyim 'i bu deyimin ya kendisi ya deyimin d ...
altıklık yasaları :
Sap=>SiP ile SeP=>SoP biçimindeki önermelerin gevşek geçerli oldu ...
altkarşıtlık yasası :
SiP V SoP biçimindeki önermelerin gevşek geçerli olduğunu dile ge ...
altküme :
Bütün öğeleri belli bir kümenin öğeleri olan küme. ||K kümesinin, ...
altküme imi :
K kümesinin L gibi bir kümenin altkümesi olduğunu dile getiren ik ...
anabileşen :
Bir bileşik tamdeyimde anaeklemin bir araya getirdiği tamdeyimler ...
anaeklem :
Bir önermenin anayöneteni olan eklem.
anayöneten :
Bir karmaşık düzgün deyimin tümünü oluşturmaya yarayan yöneten de ...
anayönetilen :
Bir karmaşık deyimin anayöneteninin bir araya getirdiği düzgün de ...
Anlam :
1. Bir deyimin belli bir yorumda karşılık olarak kazandığı nesne. ...
anlam koyutu :
Bir arada tanım görevinde olan ilksavlardan her biri.
anlam kuralları :
Bir dili yorumlamak amacıyla o dilin düzgün deyimlerine birer nes ...
anlambilim :
Bakınız: yorumbilim
anlamdaş deyimler :
Bir biçimsel dilde A ile B düzgün deyimlerinin anlamdaş deyimler ...
anma :
Bir sözedilen dil deyiminin dile getirdiği nesneden değil, kendis ...
anma imleri :
Bir sözedilen dil deyiminin kullanılmayıp anıldığını belirtmek iç ...
araekyazılış biçimi :
İkili bir yöneten deyimin ilişkin olduğu iki yönetilen deyimin ar ...
arakesit :
Bakınız: kesişim
artbileşen :
Bir koşullunun ikinci anabiIeşeni. || p=>q koşullusunun artbileşe ...
artbileşen evetlemesi yanılımı :
(?) biçimindeki geçersiz çıkarımın geçerli sanılmasından doğan ya ...
artek yazılış biçimi :
Bir yöneten deyimin ilişkin olduğu yönetilen deyimlerin sonuna ko ...
asal ikilli önerme kalıpları :
Bir önerme kalıbının asal ikilli'si, bu önerme kalıbında geçen tü ...
ayraçlı yazılış biçimi :
Yardımcı im olarak ayraç kullanmayı gerektirdiği için araek yazıl ...
ayrıklık :
Bakınız: tikel-evetleme
bağdaşmazlık eklemi :
Anabileşenlerinin ancak her ikisinin de doğru olması durumunda ya ...
bağımlı önermeler :
Bağımsız olmayan, başka bir deyişle en az bir öğesi öbür öğelerin ...
bağımsız imler :
Hiç bir öğesi öbür öğeleri yardımıyla tanımlanamayan imler kümesi ...
bağımsız önermeler :
Hiç bir öğesi öbür öğelerince içerilmeyen önerme kümesi.
bağıntı :
Sıralanmış ikililerden oluşan bir küme ya da öbek. || ß gibi bir ...
bağıntı alanı :
Bağıntının öğeleri olan sıralanmış ikililerin birinci ile ikinci ...
bağıntı değişkeni :
Değer alanı (kaplamsal) bağıntılardan oluşan değişken: ß.
bağıntı soyutlayıcısı :
(?) Anl. kaplamsal bağıntı soyutlayıcısı. Krş. doğruluk değeri so ...
bağıntı yüklemi :
Kaplamı bir bağıntı olan yüklem. || Anl. çoklu yüklem.
bağlam :
1. Bir deyimin anlamını belirlemeye katkısı olan, bu deyimi kapsa ...
bağlı değişken :
Bir düzgün deyimde en az bir bağlı geçişi olan değişken.
bağsız değişken :
Bir düzgün deyim İçinde en az bir bağsız geçişi olan değişken.
basit önerme :
Bakınız: yalınç önerme
başlangıç önermeleri :
Çözümleyici çizelgesi kurulan önermeler kümesi tutarlılığı denetl ...
belirlenir önerme :
Kendisi ya da değillemesi kanıtlanabilen önerme.
belirlenmez önerme :
Kendisi de değillemesi de kanıtlanamayan önerme.
belirtik tanım :
(?) biçimsel dizgesinin abecesinde bulunmayan t gibi bir değişmez ...
belit :
Bakınız: ilksav
betim :
(?) Anl. tekil betim. Örn.Çalıkuşu'nun (biricik) yazarı.
betim mantığı :
Temel mantığa betimleyicileri katmakla elde edilen genleşmiş mant ...
betimleyici :
Bir tek nesnenin gerçeklediği px birli açık önermesinden, sözü ge ...
biçimsel dil :
(i) bir abece, (ii) belli birtakım kurma kuralları, (iii) araları ...
biçimsel dizge :
(i) bir mantıksal dizge, (ii) özel ilksavlar kümesi, (iii) kanıts ...
biçimsel kanıt :
Bakınız: Kanıtlanım
biçimsel kuram :
Bakınız: kuram
biçimsel mantık :
1. Mantığın inceleme konusu olan tutarlılık ile geçerliliğin mant ...
biçimsel özellik :
Bakınız: dizimsel özellik
biçimsel sayı kuramı :
Doğal sayıların toplamı ile çarpımına ilişkin kanıtsavları türetm ...
biçimsel tanım :
Biçimsel bir dilde yapılan dilsel tanım.
bildirsel tümce :
Bakınız: önerme
bileşen :
Bir tamdeyimin ya kendisi ya anabileşeni ya da anabileşeninin ana ...
bileşen değillemesi :
(?) ||Krş.. değilleme eklemi, ikili birinci-bileşen değillemesi, ...
bileşen evetlemesi :
(?) || Krş. evetleme, ikili birinci-bileşen evetlemesi, ikili iki ...
bileşik önerme :
Bir ya da birden çok önermeden eklem yardımıyla oluşturulan önerm ...
bileşik özellik yüklemi :
Bir n-li eklemsi ile n sayıda özellik yükleminden oluşan deyim. | ...
bileştiriciler mantığı :
Değişkenleri bütünüyle eleyip yerlerine belli bir takım işlevler ...
bilgisel mantık :
Temel mantığa, bilgisel yöneticileri katmakla oluşturulan genleşm ...
bilgisel sonuç :
q önermesinin p gibi bir önermenin a kişisine göre bilgisel sonuc ...
bilgisel yönetici :
Bilme yöneticisi ya da bu yönetici yardımıyla tanımlanan doğrusal ...
birarada tanım :
Bir kuramda ilkel imlerinin anlamlarını bir arada, kuramın ilksav ...
birebir bağıntı :
ß bağıntısının birebir olması, K nın x,y,z öğeleri için ile ya ...
bireçok bağıntı :
ß bağıntısının K kümesinde bireçok olması, K nın x,y,z öğeleri iç ...
Birey :
Bir evrenin öğesi olan nesne bir adın gösterdiği nesne. || Anl. g ...
birey soyutlayıcısı :
a adından, bu adın kaplamını gösteren X.a deyimini oluşturan X sı ...
bireyler alanı :
Bakınız: Evren
bireysel değişken :
Değer alanı evrenden ya da evrenlerin birinden oluşan, başka bir ...
bireysel değişken çeşidi :
Değer alanları aynı olan bireysel değişkenler öbeği.
bireysel değişmez :
Ad (a) dizimsel türünden olan değişmez.
bireysel deyim :
Terim 1.
bireysel kavram :
Bir adın içlemi. || Bireysel kavram tamdurumlar kümesinden evrene ...
bireysel kavram soyutlayıcısı :
a adından, bu adın içlemi olan bireysel kavramı göstren (?) deyim ...
bireysel olmayan değişken :
Değer alanı birey olmayan ya da başka bir deyişle evrende bulunma ...
birim kümesi :
a gibi bir nesnenin birim kümesi, tek öğesi a olan {a} kümesi dem ...
birinci basamak dili :
Bireysel değişkenden başka değişkeni olmayan biçimsel dil.
birinci basamak kuramı :
Birinci basamak mantığına dayanan kuram. || Krş. birinci basamak ...
birinci basamak mantığı :
Bireysel değişkenden başka değişkeni olmayan mantık dizgesi. || K ...
birinci izdüşüm :
Bakınız: birinci üye
birinci üye :
sıralanmış İkilisinin birinci üye'si, a nesnesidir. II Anl. birin ...
birleşim ilksavı :
Bir kümeler kümesinin öğelerinin birleşiminin de bir küme olduğun ...
birleşim imi :
1. İki küme admdan birleşim kümesinin adını oluşturan ikili işlev ...
birleşme özelliği :
Bakınız: Ortaklaştırıcı Eklem