vurgu

1. Oyun düzeninde tasarımın bir öğesi. Bir uygulamada çeşitli yöntemlerle kişiler, yığınlar, eşyalar ve simgeler vurgulanır. Yönetmenin önemli işlerinden biri seyircinin en çok gözüne çarpması gereken şeyi seçmesidir. Vurgu, gövde görünüşleri, değişik alanlar, ilişkiler, karşıtlıklar, yükseltiler vb. ile sağlanır.
2. Sahne konuşmasında bir tümceyi, belli bir durum içindeki anlamını doğru vererek söylemek için uygun sözcükleri yoğunlaştırmakta kullanılan ses vurgusu.

Azerbaycan Türkçesi: vurğu Türkmen Türkçesi: basım Gagauz Türkçesi: urgu Özbek Türkçesi: urğu Uygur Türkçesi: urğuTatar Türkçesi: basım Başkurt Türkçesi: başım Kmk: urgu Krç.-Malk.: basım Nogay Türkçesi: urgıKazak Türkçesi: ekpin Kırgız Türkçesi: basım Alt:: sogulta Hakas Türkçesi: udareniye ~ pazım Tuva Türkçesi: udareniye Rusça: udareniye

1. Hece vurgusu. bk. Hece vurgusu.
2. bk. Asıl vurgu.
3. İsabetsiz olarak, ton kargılığı diye de kullanılır. bk. Yükseklik vurgusu.
4. Söyleyiş şivesi.
5. bk. Yazı vurgusu.
6. bk. A-yırma ve Toplama vurgusu ( VURGULU, Accentué VURGULAMAK, Accentuer ).

Konuşma sırasında kelimedeki bir heceyi diğerlerine göre daha yüksek bir ses tonuyla, daha baskılı bir şekilde söyleme. Vurgunun kelime vurgusu, cümle vurgusu, anlam vurgusu ve ünlem vurgusu gibi türleri vardır. Bunlara bk.

Bir soru'nun, dile getirilişine bağlı olarak belli bir konu, kavram ya da görüşün altını çizmesi ya da buna bağlı olarak belli tür yanıtlardan yana belirebilecek saptırıcı etki.

Sözcüklerde hecelerden birinin daha baskılı söylenmesi: Ankara, Antakya, Kartal (yer adı) , kartal (kuş adı) , evler, evleri, evlerinden, ansızın vb.

Konuşma sırasında, tonlama aracılığıyla bir hece ya da kelimenin diğerlerine oranla daha belirgin kılınması.

Sözcüklerde, tümcelerde, dizelerde kimi hecelerin öbürlerine göre daha dik, daha baskılı söylenişi.

Oyuncuların konuşmalarında anlamı belirtmek için kimi sözcüklerin değerini arttıran ölçü.

Kapıları iç kısmından kilitlemekte kullanılan çengel düzeni. (İsabey *Çal -Denizli)

Bakınız: aksan