eng

Coğrafya Terimleri Sözlüğü

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
1. Sayfa
abecesizlik oranı :
Bir toplumda okuma yazmadan yoksun kişilerin toplam nüfus içindek ...
Acı Su :
Tuzluluk derecesi bakımından deniz suyu ile tatlı su arasında kal ...
acun :
Bakınız: evren
açık deniz balıkçılığı :
Özel balıkçı tekne ve gereçleriyle yapılan, büyük anapara ve örgü ...
açınsama :
Yeryüzünde bir yörenin yakından incelenerek tanınması.
ada :
Deniz ve göllerde, her yanından sularla çevrili kara parçası.
adacık :
Küçük ada.
adadizisi :
Çok kez ana kara yakınlarında yer alan, genellikle bir yay biçimi ...
ağaç :
Odunsu kök, gövde ve dallarla yapraklardan oluşan, uzun ömürlü, g ...
ağaç sınırı :
Yeryüzünde, doğal koşulların orman yetişmesine elverişli olduğu b ...
ağaççık :
Çalı ile ağaç arası, gövde yerine az odunsu birkaç daldan oluşan, ...
ağaçlandırma :
Türlü nedenlerle yok olmuş eski ormanların eksikliğini gidermek i ...
ağaçlı çayırlık :
Dönencelerarası kuşakta, eşlek ormanı ile sıcak bozkırlar arasınd ...
ağaçsı :
Gövdeli, odunsu, uzun yıllar yaşayan bitki.
ağır işleyim :
Yapılan nesnenin türü, kullanılan anamal, işlenmemiş özdek, gereç ...
ağız yanı :
Bakınız: akış aşağı
akaçlama :
Toprağın sağlığa ve tarıma dokuncalı, gereğinden çok suyunu boşal ...
akanyıldız :
Güneş dizgesine bağlı, kesin yörüngeleri bulunmayan ve bu nedenle ...
akarsu :
En yüksek dereden, anaırmağa değin belirli bir yatak içinde ve eğ ...
akarsu ağı :
En küçük dereden anaırmağa değin, bir akarsuyun beslenme teknesi ...
akarsu aşındırması :
Akarsuların yataklarını, su gücü ve taşıdığı katı öğeler yardımıy ...
akarsu çığırı :
Akarsuyun kaynaktan ağza değin içinde aktığı, ağza doğru eğimli, ...
akarsu kavşağı :
İki akarsuyun birbirine karıştığı, birinin ötekine eklendiği yer.
akarsu kıyısı :
Akarsu yüzü ile yatak yanlarının dokunum çizgisi.
akarsu sekisi :
Gençleşmeyle güç kazanan akarsuların yataklarını yeniden derinleş ...
akarsu teknesi :
Bir anaırmağın tüm kollarıyla yayıldığı ve komşu akarsu teknesind ...
akarsu yükü :
Akarsuların sürükleyip taşıdıkları, ince kil ve kum tanecikleri g ...
akarsubilgisî :
Akarsuların düzen özelliklerini, bu düzeni yaratan doğal nedenler ...
akarsu-buzul biçimleri :
Koyak ve örtü buzullarının alınlarında, buzul ve akarsuların orta ...
akaryakıtlar :
İşlenmemiş yeryağı ürünlerinden mazot, benzin, gazyağı vb. sıvı d ...
akdeniz iklimi :
Kışları ılık ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçen dönencealtı ...
akım :
Bir akarsuyun herhangi bir kesiminde saniyede geçirdiği suyun oyl ...
akım düzeni :
Akarsu akımının yıl boyunca gösterdiği iniş çıkışlar.
akıntı yolu :
Bir selin, beslenme bölgesinden gelen yağmur ve kaynak sularının ...
akış :
Yerçekimi ve eğim etkisiyle suların yeryüzü ya da yeraltındaki de ...
akış aşağı :
Bir akarsuyun ağız yönüne doğru olan bölümü. bk. akış yukarı.
akış katsayısı :
Bir akarsuyun beslenme teknesine düşen yağışlarla teknede edimsel ...
akış yukarı :
Bir akarsuyun kaynak yönüne doğru olan bölümü,
akışlı bölge :
Bakınız: dışa akışlı bölge , içe akışla bölge
akışsız bölge :
Akarsudan yoksun ya da akarsuyu bulunup da ancak belirsiz zamanla ...
aklan :
Bir yörenin denize doğru alçalan eğimli yüzeylerinden her biri.
akmaz :
Taşkın sırasında sapından koparak bütünüyle akış dışında kalan bü ...
alacakaranlık :
Güneş doğmadan önce beliren ya da battıktan sonra süregelen, süre ...
alçak basınç bölgesi :
Üzerindeki hava basıncı çevresine göre daha düşük ve genellikle 1 ...
alçak basınç özeği :
Bakınız: alçak basınç bölgesi
alçak kıyı :
Yükseltisi ve eğimi az yüzeylerin denize ulaştığı alanlarda, geni ...
alçak ülke :
Alanının büyük bölümü düz ve deniz yüzeyinden az yüksek yereylerd ...
alçalan rüzgâr :
Yüksek basınç alanlarında yukardan aşağıya düşey yönde inen rüzgâ ...
alçalma :
Yerkabuğunun genişçe bir bölümünün, içgüçlerin etkisiyle asal dur ...
alın buzul taşı seti :
Oluş ve biçimleri ayrımlı buzul taş setlerinden, buzul dili bitim ...
alize :
Her iki yarımyuvarda, dönenceler üzerindeki yüksek basınç alanlar ...
almaşlı ekim :
Aynı tarla üzerinde çeşitli bitkilerin, nöbetleşe yetiştirilmesi ...
alp kıvrımları :
Oluşumu ikinci ve daha çok üçüncü çağa rastlayan gençlik ve yükse ...
althavayuvarı :
Havayuvarının, yerden yaklaşık 12 km. yüksekliğe ulaşan, yere yak ...
alüvyon :
Bakınız: lığ
ana kara :
Asya, Afrika ...gibi, yeryüzünün altı büyük kara parçasından her ...
ana kara sahanlığı :
Bakınız: kara sahanlığı
anaakarsu :
Bir akarsu ağında bütün ikincil kolların bağlandığı anakol. bk. k ...
anabuzul dili :
Beslenme bölgesinden taşarak koyakları dolduran buzul dillerinin ...
anadeniz :
Birbirinden anakaralarla ayrılan ve yeryüzünün büyük bölümünü kap ...
anadeniz çukuru :
Anadenizlerin kimi kesimlerinde görülen, yüzeyi yönünden küçük, a ...
anadeniz teknesi :
Çok geniş, daire ya da sobe biçiminde, denizaltı eşik ve sırtları ...
anadenizbilim :
Deniz ve anadenizlerin fiziksel, kimyasal ve dirimsel özellikleri ...
anaiklim :
Etkileri çok geniş bir bölgeye yayılan, ancak şu ya da bu yöresin ...
anakaya :
Bakınız: yerli kayaç
anakoyak :
Bir akarsu ağında, en önemsiz derelere değin tüm kolların bağland ...
anamalcı ekonomi :
Üretim araç ve mallarının özel iyelikte bulunmasına dayanan, özgü ...
anayönler :
Güneşin 21 mart ve 23 eylül ılımları sırasında doğduğu noktanın g ...
ara iklim :
Bakınız: geçiş iklimi
aradeniz :
Anadenizden genellikle dar ve sığ bir boğazla ayrılan, Akdeniz ör ...
arayönler :
Dört anayönün aralarında kalan, önce 45, sonra da 22.30 derecelik ...
artık göl :
Bakınız: kalıntı göl
artıkkil :
Kireçtaşlarının erimeleri ve kalsiyum karbonatın sularla taşınmas ...
artıkyıl :
Bir yılın yaklaşık 365 gün 6 saat olması nedeniyle, dört yılda bi ...
artülke :
Bir limanı tecim etkinliği bakımından besleyen, ona çeşitli ulaşı ...
asılı buzul :
Koyağını daha yavaş derinleştirmesi nedeniyle, yandan dik bir yam ...
asılı koyak :
Buzulların eriyip ortadan kalkmalarından sonra, anakoyağın yanınd ...
asmaköprü :
Irmak, boğaz, koy ve haliçlerin iki yakasını birleştiren, uçları ...
aşağı çığır :
Bir akarsuyun eğiminin azaldığı, birikim yapmaya başladığı, ağza ...
aşınım :
Yerkabuğunu oluşturan kayaçların, başta akarsular olmak üzere, çe ...
aşınım biçimleri :
Yerkabuğu üzerinde, oluşum ve varlığı dışgüçlerin biri ya da birk ...
aşınım dönemi :
Akarsuların aşındırma, sürükleme ve biriktirme işlevlerinin gençl ...
aşınma :
Bakınız: aşınım
aşırınüfuslanma :
Bir bölge ya da ülkenin, doğal kaynaklarını ve bu kaynakları işle ...
aşırıoyma :
Buzulların yerkabuğunu kimi kesimlerde taban düzeyinin altına ine ...
aşırıüretim :
Herhangi bir mal ya da nesnenin istenenden, tüketilebilir düzeyde ...
aşma örtüsü :
Dağ oluşumu sırasında, yandan gelen güçlü ve sürekli basıncın bir ...
Atlas :
Çeşitli ölçekte ve çeşitli amaçlara yönelik coğrafya haritalarını ...
ay :
Yeryuvarlağının uydusu, ona en yakın gökcismi.
Ayak :
Bakınız: gölayağı
ayın evreleri :
Ayın yörüngesi üzerindeki devinimi sırasında, yeryüzünden görünen ...
aylık ortalama sıcaklık :
Herhangi bir yerde bir aylık süre içinde her gün saptanan günlük ...
Ayrıcalık :
Bir devletin yabancı bir devlete ya da çok kez olduğu gibi bir or ...
azınlıklar :
Bir ülke nüfusunun çoğunluğu içinde sayı bakımından az soy, dil y ...
bağılnemlilik :
Belli bir sıcaklıkta, havanın saltnemi ile taşıyabileceği en çok ...
bağılyükseklîk :
Herhangi bir yerin (örneğin bir dağın), anataban düzeyi olan deni ...
Bahar :
İki anamevsim olan yaz ve kışı birbirine bağlayan, daha çok orta ...
bakı :
Her yörede, özellikle dağlık yörelerde bir yamacın güneş ışınları ...
bakışımsız koyak :
İki yamacı benzer görünüşte olmayan, birinin ötekine göre daha di ...
balçık :
Çok ince, taneleri birbiriyle iyice kaynaşmış, içinde çeşitli örg ...