eng

TDK Mantık Terimleri Sözlüğü (D)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
D - 1. Sayfa
dağılma özelliği :
Bakınız: Dağıtıcılık
dağıtılmamış terim :
Bir özne-yüklem önermesinin bir teriminin dağıtılmamış olması, bu ...
dağıtılmış terim :
Bir özne-yüklem önermesinin bir teriminin dağıtılmış olması, bu t ...
değer adı :
Sözedilen dil değişken değerlerinin yorumsal dildeki adı.
değer alanı :
Bir değişkenin belli bir yorumda kazanıp, bu değişkenin yerine ge ...
değer dizisi :
(?) gibi bir değişken dizisinin birer değerinden oluşan evren öğe ...
Değerleme :
Bir önerme kümesinin her öğesine karşılık birer doğruluk değerini ...
değilleme eklemi :
Doğru bir önermeden yanlış bir önermeyi, yanlış bir önermeden de ...
değilleme önermesi :
Anaeklemi değilleme olan bileşik önerme: (?)
değillemeli-geçişli bağıntı :
ß bağıntısının K. kümesinde değillemeli-geçişli olması (?) . || H ...
değillemeli-ikil önerme kalıpları :
Bir önerme kalıbımın değillemeli ikilli'si, bu önerme kalıbının g ...
değilleyici önerme :
Bakınız: olumsuz önerme
değiş tokuş :
A deyiminde B ile C deyimlerinin değiş tokuşu A da B nin her geçi ...
değişken bağlama im simgesi :
Değer alanı sözedilen dilin tüm n-li değişken bağlayıcı imlerinde ...
değişken bağlayıcısı :
(?) Krş.. niceleyici, betimleyici, seçici, soyutlayıcı.
değişken çeşidi :
Her yorumda aynı bir ortak değer alanını kazanan, sayısı da genel ...
değişken değerlemesi :
Bir biçimsel dilin değişkenlerinin her birine belli bir değer bağ ...
değişme özeiliği :
Bakınız: Yer Değiştirici Eklem
değiştirim :
A deyiminde B nin C ile değiştirim'i, A daki her B geçişi yerine ...
değiştirim örneği :
Değiştirim işlemiyle bir deyimden elde edilen yeni deyim.
denetleme :
Verilen herhangi bir tutarsız önerme kümesinin gerçekten tutarsız ...
denetleme yöntemi :
Bir önermeler kümesinin tutarlılığını ya da tutarsızlığını, bir ç ...
denk önermeler :
Bakınız: eşdeğer önermeler
denklik bağıntısı :
Yansımalı, bakışımlı, geçişli bağıntı. || Krş.. denklik öbeği. Ör ...
denklik öbeği :
Belli bir denklik bağıntısında olan tüm nesnelerin oluşturduğu öb ...
devirme :
Tamdevirme ya da yarıdevirmenin ortak adı.
deyim :
Abece öğesi bir tek im ya da abece öğesi birden çok sayıda imin a ...
deyim adı :
Bakınız: dizimsel ad
deyim biçimi. :
Bakınız: Deyim
deyim izergesi :
Sıralanmış n-li deyim dizgeleri kümesinden herhangi bir deyim küm ...
deyim örneği :
Bir tek im örneği ya da birden çok sayıda im örneğinin art arda g ...
deyim simgesi :
Değer alanı. sözedilen dilin deyimlerinden oluşan dizimsel değişk ...
deyim uzunluğu :
Deyimi oluşturan im geçişlerinin toplam sayısı. || Örn. A, B, C i ...
Dil :
Kurma kuralları gereği oluşturulan, anlam kuralları gereği de yor ...
dildışı bağlam :
Bağlam 2.
dildışı nesne :
Bir düzgün deyimin kaplamı ya da içlemi. Krş.. kaplamsal nesne, i ...
dilsel bağlam :
Bakınız: Bağlam
dilsel nesneler :
Bir dilin deyimleri.
dilsel olmayan tanım :
Dilsel olmayan etmenlere de dayanan tanım. || Krş.. göstermeyle t ...
dilsel tanım :
Yalnızca dilsel deyimler yardımıyla yapılan tanım, || Krş.. belir ...
dizi :
Bir sıral sayıdan herhangi bir kümeye kurulan izerge.
dizilim işlevi :
Belli bir sayıda dizimsel dil deyiminden, bunların gösterdikleri ...
dizimbilim :
Bir sözedilen dilin kurma kurallarıyla çıkarım kurallarını saptay ...
dizimsel ad :
Bir sözedilen dil deyiminin dizimsel sözeden dildeki adı. || Anl. ...
dizimsel anlam :
Bir düzgün deyimin dizimsel anlam'ı, bir yandan kendi düzgünlüğü, ...
dizimsel bağlam :
Bakınız: Bağlam
dizimsel bağlaşıklık :
Bir dizimsel tür dizisinin tek bir dizimsel türe indirgenebilmesi ...
dizimsel bağlaşıklık denetlemesi :
Verilen bir dizimsel tür dizisinin dizimsel bağlaşık olup olmadığ ...
dizimsel değişken :
Olağan yorumdaki değer alanı. bir sözedilen dilin belli bir türde ...
dizimsel değişmez :
Olağan yorumda bir sözedilen dil deyimini gösteren (ad türünden) ...
dizimsel dizge :
Bakınız: biçimsel dizge
dizimsel dönüştürme :
Belli bir dizimsel türden olan deyimler kümesinden aynı kümeye ku ...
dizimsel eksikli ılksavlı kuram :
Belirlenmez önermesi olan ya, da başka bir deyişle iiksavlar küme ...
dizimsel eksiksiz ilksavlı kuram :
Her önermesi belirlenir olan tutarlı ilksavlı kuram kanıtlanamaya ...
dizimsel im :
Dizimsel değişken ya da dizimsel değişmez.
dizimsel kalıp :
Bakınız: kalıp
dizimsel özellik :
Yalnız dizimsel yapıya ilişkin olan deyim özelliği.
dizimsel simge :
Bakınız: dizimsel değişken
dizimsel sonuç :
p gibi bir önermenin, K önerme kümesinin bir dizimsel sonucu olma ...
dizimsel sözeden dil :
Olağan yorumundaki değer alanı sözedilen dil deyimleriyle bu deyi ...
dizimsel terim :
Dizimsel ad, dizimsel değişken ya da kalıp,
dizimsel tutarlı önerme :
Kendisinden çelişme türetilemeyen önerme kendisinden dilin tüm ön ...
dizimsel tutarlı önerme kümesi :
Kendisinden çelişme türetilemeyen önerme kümesi, kendisinden dili ...
dizimsel tutarsız önerme :
Kendisinden çelişme türetilebilen önerme, kendisinden dilin tüm ö ...
dizimsel tutarsız önerme kümesi :
Kendisinden çelişme türetilebilen önerme kümesi, kendisinden dili ...
dizimsel tür :
İçinde geçtikleri deyimlerin düzgünlüğünü bozmaksızın birbirinin ...
dizimsel tür çözümlemesi :
Verilen bir deyimin dizimsel tür dizisini ortaya koyma işlemi. || ...
dizimsel tür değişkeni :
Değer alanı dizimsel türlerden oluşan bir sözeden dil değişkeni: ...
dizimsel tür dizisi :
Düzgün ya da düzgün olmayan bir deyimin ayraçsız yazılış biçimind ...
dizimsel tür indirgemesi :
Bir dizimsel tür dizisine dizimsel tür indirgeme kuralını art ard ...
dizimsel tür simgesi :
Bir dizimsel türün dizimsel sözeden dildeki adı. || a ad türünün ...
dizimsel yapı :
Bir deyimin dizimsel yapı'sı, bu deyimi oluşturan imler kümesi il ...
doğal sayı :
Sıfır ya da sıfırdan büyük olan tamsayı. || Tümdengelimli tanım: ...
doğal türetimli mantık dizgesi :
Mantıksal ilksavları, dolayısıyla öncülsüz çıkarım kuralları olma ...
doğru önerme :
Kendi olağan yorumunda gerçeğe uygun olan, başka bir deyişle gerç ...
doğrudan türetilebilme kuralı :
Bakınız: ilkel çıkarım kuralı
doğrulam :
Bir önerme kümesinin her öğesini doğru kılan bir yorum. || Örn.'2 ...
doğrulam kuramı :
Biçimsel diller ile yorumlan (özellikle doğrulamları) olan yapıla ...
doğruluk çizelgesi :
Bir bileşik önermenin, yalınç bileşenlerinin bütün değerlemelerin ...
doğruluk değeri :
1. İki değerli mantıkta, "doğru" (D) ile "yanlış" (Y) ın ortak ad ...
doğruluk değeri çözümlemesi :
Verilen bir bileşik önermenin, yalınç bileşenlerinin bütün değerl ...
doğruluk değeri soyutlayıcısı :
p önermesinden, bu önermenin kaplamı olan doğruluk değerini göste ...
doğruluk izergesi :
(?) . Anl. kapsamsal doğruluk izergesi.
doğruluk koşulu :
Bir önermenin belli bir yorumda doğru olmasının gerekli -yeterli ...
doğrusal bileşik önerme :
Anaeklemi doğrusal olan bileşik önerme doğruluk değeri, anabileşe ...
doğrusal eklem :
Verilen bir ya da birden çok sayıda önermeden, doğruluk değeri ya ...
doğrusal eklemler mantığı :
Yalnız doğrusal eklemler kapsayan eklemler mantığı.
doğrusal geçerli önerme :
Yalınç bileşenlerinin bütün değerlemeleri için doğru olan bileşik ...
doğrusal olmayan eklemler mantığı :
Doğrusal olmayan eklemleri de kapsayan eklemler mantığı.
dolaylı türetim :
(?) || Anl. çelişme türetimi, olmayana ergi yöntemi.
dolaysız altdeyim :
Bir düzgün deyimin dolaysız altdeyim'i, bu deyimin ya anayöneteni ...
dolaysız çıkarım kuralları :
Tek öncüllü tasımsal çıkarımlardan hangilerinin gevşek hangilerin ...
dönüştürme :
1. İzerge. 2. A gibi bir deyimi, eşdeğeri olan B gibi bir deyime ...
dönüştürme kuralı :
1. Çıkarım kuralı. 2. Mantıksal dönüştürme kuralı.
durum betimi :
Biçimsel bir dilin her çekirdek önermesinin kendisini ya da değil ...
düpedüz geçersiz çıkarım :
Kendi olağan yorumunda, öncüllerinin tümü doğru ama sonucu yanlış ...
düpedüz tutarlı önerme kümesi :
Olağan yorumda tüm öğeleri doğru olan önermeler kümesi.
düzenlilik ilksavı :
Her boş olmayan öbeğin, kendisiyle kesişimi boş olan bir öğesi ol ...
düzgüler mantığı :
Bakınız: Ödev mantığı
düzgün deyim :
Kurma kurallarına göre oluşturulan deyim dizimsel tür dizisi dizi ...