Sürdürülebilir Tekel

Yarışabilir Pazarlar Teorisi temel olarak diğer teşebbüslerin pazara giriş ihtimalinin mevcut teşebbüsü tekelci davranıştan alıkoyacağını ve bu nedenle potansiyel rekabetin bir doğal tekelde dahi en etkin çözümü sağlayacağını öne sürmektedir. Yarışabilir pazar giriş-çıkışın serbest ve maliyetsiz olduğu pazar olarak da tanımlanabilir. Burada serbest giriş, yasal bir engelin olmaması ve yeni teşebbüsün mevcut teşebbüse göre bir maliyet dezavantajının bulunmaması, bir başka deyişle hedef pazarda mevcut teşebbüsle aynı üretim tekniklerine ve talep yapısına sahip olabilmesi varsayımına dayanmaktadır. Teoriye göre düzenleyici kurumun asıl işlevi, tekelin fiyatlarını ve kararlarını düzenlemekten ziyade, yarışabilirliği sağlayacak koşullara - serbest giriş, maliyetsiz çıkış ve tekelci teşebbüsün girişe verdiği cevabın sınırlanmasına ilişkin politikaların geliştirilmesidir. Düzenleyici kurum, pazara giriş-çıkış koşullarını oluşturabilirse, uygun değer çözüm kendiliğinden gelecektir. Ancak teorinin öngördüğü şekilde girişe izin verilmesi her zaman bu sonuca ulaşılacağı anlamına gelmemektedir. Bu durum, doğal tekelin sürdürülebilirliği kavramı ile açıklanmaktadır. Optimum çözümün sürdürülebilir olup olmaması endüstrinin maliyet yapısına göre değişmektedir. Sürdürülebilir tekel fiyatı, teşebbüsün kendisi kâr ederken kârlı yeni girişlerin olmasına imkân vermeyen fiyatlardır. Dolayısıyla sürdürülebilirlik, yarışabilir pazardaki dengeyi ifade etmektedir.
(Bkz. PAŞAOĞLU (2003), s. 31-34 - OECD (1990))