Ölçülebilir bir zaman aralığı.

Bir eylemim veya bir oluşun meydana geldiği devri anlatmak üzere fiilin aldığı şekil bu şekil aynı zamanda kılmış da anlatabiir. Eylem söz söyleyenin söylediği andan önce yapılmış veya olmuşsa GEÇMİŞLİK ( Mazi, Passé : bk. Geçmiş zaman ), söylediği anda yapılmakta ise ŞİMDİLİK ( Hal, Présent bk. Şimdikilik ), söylediği andan sonra yapılacaksa GELECEKLİK ( istikbal, Futur bk. Gelecek zaman ), bu yolda sınırlanmamış olursa GENİŞ ZAMAN ( Muzari, Atemporel bk. Geniş zaman ) adını alır. Bu zamanlar tek zamanlı oldukları vakit SALTIK ( Absolu ), başka bir olaya göre kurulmuş bir şekilde olurlarsa GÖRELİ ( Relatif bk. Bileşik zaman ve Katmerli bileşik zaman ) vasfını alırlar. bk. Birincil ve İkincil zamanlar, Berk geniş ve Berk geri zaman, Aorist.

Çekimli fiilin karşıladığı kılış veya oluşun içinde geçtiği zaman dilimi: Şimdiki zaman, geçmiş zaman, gelecek zaman, geniş zaman vb. Fiildeki zaman basit zaman ve birleşik zaman olarak ikiye ayrılır: yazıyor, yazdı, yazacak, yazmış, yazdıydı, yazıyormuş, yazsa, yazmalı, evdeydi vb. || - Sen söyle Allahını seversen, dedi, bir çocuk ötekine maymun Türk mü demiş ne.. O da ona taş atmış. Sen tafsilâtını daha iyi bilirsin. İnzibat meclisleri toplanacakmış. Gençlerimiz burada hitabeler irade ediyorlar. Taş atan çocuğun kovulmasına rey verenler(...) Nasıl dedi bakayım? Eşekmişler amma Türk de değilmişler onu konuşuyorduk (P. Safa, Biz insanlar, s. 48) vb. Ayrıntı için bk. basit zaman, birleşik zaman.

Felsefe kavramı olarak: oluş, gelip geçiş, değişme ve süreklilik biçimi dönüşü olmayan bir doğrultuda birbiri ardından gitme. // Zaman, sürüp giden doğru bir çizgi olarak düşünülebilir geriye doğru sonsuza değin uzanır (geçmiş), aynı zamanda ileriye doğru (geleceğe) akıp gider. Nesnel (objektif) zaman: Ölçülebilen zaman, ama kendi içinde değil, cisimlerin devinimiyle ölçülebilir. Uzaydaki devinimlerin sıralanması, zamanın da zaman kesimlerine bölünmesini sağlar. Modern fizik nesnel zamanın olmadığını ileri sürer. bk. görellik kuramı. Öznel zaman: Zaman bilincine dayanır, yaşantılara bağlıdır nesnel olarak ölçülemez duruma göre, yaşanılan zaman kısa ya da uzun görünebilir.

(Derleme.. fiillerde zaman) Eylemlerin belirttikleri geçmiş zaman, şimdiki zaman, geniş zaman, gelecek zaman kavramı: Geldi, gelmiş, geliyor, gelir, gelecek, geldiydi, geliyormuş, hastaydı vb.

Akıp giden olayların tekrar eden gök olaylarına göre sıralanmasından doğan bir kavram. Güneş ve yıldızların öğlene göre açısal uzaklığına (saat açısına) karşılık bir ölçü.

Akıp giden olayların tekrar eden gök olaylarına göre sıralanmasından doğan bir kavram. Güneş ve yıldızların meridyene göre açısal uzaklığına karşılık bir ölçü.

Bakınız: çağ