eng

Edebiyat ve Söz Sanatı Terimleri Sözlüğü (8)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
8. Sayfa
Sözlük :
Bir dilin belli bir çağdaki kelimelerini veya bütün sözlerini bel ...
sözün gelişi :
Bir metinde bir parçanın öncesi ve sonrası ki buna dayanılarak, ş ...
spenser keseği :
Onaltıncı yüzyıl İngiliz şairlerinden E. Spenser'in kullanmağa ba ...
sunulamak :
Birine karşı saygı, sevgi gibi bir duyguyu anlatmak veya onu ulul ...
susmalı tiyatro :
Duyguların susmakla anlatıldığı yeni bir tiyatro çeşidi.
Şair :
Şiir yazan veya söyliyen sanatçı.
şarkı :
Ezgilenmek üzere veya o tarzda yazılan koşuk.
şehbeyt :
(Divan Edebiyatı) Bir koşukta en güzel beyit.
şehnameci :
(Divan Edebiyatı) Eskiden, savaşları nazımlı veya nesirli olarak ...
şiir :
(Deyiş) Seslerde, taylamlarda ve uyumlarda gösterdiği güzel bağda ...
şişirmek :
(Söz Sanatı) Bir konuyu, uydurma ayrıntılar katarak geliştirmek ( ...
şivesizlik :
(Söz Sanatı) Yazıda dilbilgisi, sözdizimi veya anlam, sözde ise b ...
tacbeyt :
(Divan Edebiyatı) Kasidede şairin adı bulunan beyt.
tahallus :
(Divan Edebiyatı) Takma ad kullanmak.
tahmis :
(Divan Edebiyatı) Bir gazelin her beytine üçer dize katma.
tanımlık :
1. Bir yapının ne işe yaradığı, ne zaman ve kimin tarafından yapı ...
tanka :
(Japonca) Japonların en çok kullandıkları nazım şekli ki birinci ...
tanrıcalık :
Pericelik, geçitleme gibi görkemli bir sahne eserinde son ve en p ...
tanrısamak :
Bir kahramanı Tanrı gibi saymak bir kimseyi veya bir fikri olağan ...
tansık dramı :
Orta çağda, azizlerin hayatından tansıklı bazı olgular gösteriler ...
tapuğ :
(Tekke Edebiyatı) bk. İlâhi.
tarih :
Nesrin hikâyeleme türlerinden biri olup her türlü kaynaklardan fa ...
tarih düşürmek :
(Divan Edebiyatı) Bir olay üzerine, harfleri ebcet hesabınca o ol ...
tarih komedisi :
Konusu tarihten alınan komedi.
tarihsel roman :
Başlıca kişileri ve olayları tarihten alınan roman.
tartı :
1. Eski Yunan nazmında iki adımdan ibaret ölçü birimi. 2. Genel o ...
tartı nazmı :
Hecelerin uzunluğuna kısalığına dayanan nazım şekli.
tartı öbeği :
Uzun kısa hecelere dayanan tartıda bir adımı meydana getiren hece ...
tartıbilim :
1. Yunan nazım sanatı. 2. Genel olarak nazım sanatı.
Tartışma :
Bir mesele dolayısıyla karşılıklı olarak yapılan fikir savunması ...
taslak :
Bir eserin ilk düşünülen kabataslak şekli.
tasri :
(Divan Edebiyatı) Beytin iki dizesini birbiriyle uyaklama.
taş :
(Söz Sanatı) Kapalıca yapılan sitem veya takışma.
taş atma :
Bakınız: Taş
taşırılık :
(Söz Sanatı) Sözdeki kelime ve süslerin fazla ve aşırı olması hal ...
taşkın :
Dizenin ölçüsünü aşan fazla hecesi veya adımı olan (dize).
taşkınımsı :
Görünürde sonunda fazla bir hecesi bulunan, gerçekte ise bu hece ...
taşlama :
(Halk Edebiyatı) Yergi, hicviye.
taylam :
Hecelerdeki vurgu, uzunluk, yükseklik gibi ses özelliklerinin ve ...
taylam öbeği :
Vurgulu vurgusuz hecelere dayanan tartıda bir adımı meydana getir ...
taylambilim :
Nazma ve nesre uygulanmış taylamları inceliyen bilim.
taylamlı nazım :
Kelimelerin hece vurgusuna dayanan nazım tartısı.
tazmin :
(Divan Edebiyatı) Başka bir şairin bir dizesini veya bir beytini ...
Tebliğ :
(Divan Edebiyatı) (Söz Sanatı) Obartmanın (mübalâğanın) ilk derec ...
tecnis :
(Divan Edebiyatı) (Söz Sanatı) Cinas yapma.
tekerleme :
(Halk Edebiyatı) Saz şairleri arasında yapılan koşuk yarışması.
tekke edebiyatı :
Tasavvuf fikirlerini halka telkin etmek için tarikatlı şairlerin ...
tekrarlı uyarlama :
Bir dizenin içinde birbiriyle uyaklı olan iki kelimenin kullanılm ...
tekruhçuluk :
Yirminci yüzyılın başında Jules Romains tarafından kurulan ve bir ...
tekuyaklı :
Bütün dizeleri aynı uyakta olan koşuk.
telmi :
(Divan Edebiyatı) Mülemma yâni bulaşık koşuk yazma.
temel adım :
Bir dizenin temeli niteliğinde olup onun belli yerlerinde bulunma ...
terane :
(Divan Edebiyatı) Rubaînin bir adı.
terbi :
(Divan Edebiyatı) Bir gazelin her beytine ikişer dize katma.
tercihane :
(Divan Edebiyatı) Tercii bentlerde bentlerin her biri.
tercii bent :
(Divan Edebiyatı) Gazel tarzında ve aynı tartıda yazılmış koşukla ...
terkibi bent :
(Divan Edebiyatı) bk. Tercii bent.
terkiphane :
(Divan Edebiyatı) Terkibi bentlerde bentlerin her biri.
tersdeyi :
(Söz Sanatı) Bir kelimeyi, bir deyimi veya bir cümleyi ters anlam ...
tersi :
(Divan Edebiyatı) Murassa kılma.
tersil :
(Divan Edebiyatı) Secisiz yazma.
tersineleme :
(Söz Sanatı) Düşündüğünü, alay maksadiyle ve alay olduğunu belli ...
tesci :
(Divan Edebiyatı) Secili yazma.
tesdis :
(Divan Edebiyatı) Bir gazelin beyitlerine dörder dize katma.
tesmit :
(Divan Edebiyatı) Müsemmat yazma.
teşbip :
(Divan Edebiyatı) Bir kasidede övgüye başlamadan önce aşktan başk ...
teştir :
(Divan Edebiyatı) Bir gazelin dizeleri arasına ikişer dize katma. ...
tevarüt :
(Divan Edebiyatı) İki şairin birbirinden habersiz aynı dizeyi vey ...
tevhit :
(Divan Edebiyatı) Tanrının birliği üzerine yazılan koşuk.
tiyatro :
Sahne eseri, bu gibi eserlerin oynanma sanatı ve bunların oynandı ...
Topluluk :
(Söz Sanatı) Gerek oranlılık (tenasüp) ve gerekse karşıtlama (tez ...
töre komedisi :
Bir devrim veya bir sınıf halkın töresini gösteren komedi.
töre romanı :
Olguları geleneklere, göreneklere, alışkılara dayanan roman.
trajedi :
Konusunu efsanelerden veya tarihten alan heyecan verici sahne koş ...
trajedinin üç birliği :
Klasik Yunan devrinde sahne eserleri ve özellikle trajedi için ge ...
traji komedi :
Sonu felâketli olmıyan yumuşatılmış trajedi.
triad :
Eski Yunan şairi Pindaros'un odlarını meydana getiren üç çeşit bö ...
tristub :
(Sanskritçe) Veda Sanskritçesinde kullanılan ve onbir heceli olan ...
triyole :
Birinci, dördüncü ve sekizinci dizeleri aynı olan sekizer heceli ...
truver :
Yedi sekiz yüzyıl önce deyişlerini Fransa'nın kuzeyinde konuşulan ...
tseu :
(Çince) Bir çeşit kısa Çin koşuğu ki hecelerdeki tonların düzenin ...
tumturak :
Bakınız: Gösterişleme
turubadur :
Yedi sekiz yüzyıl önce deyişlerini Fransa'nın güneyinde konuşulan ...
tutku romanı :
İnsanın iç âlemini, tutkularını konu olarak alan roman.
tuyuğ :
(Halk Edebiyatı) bk. Duyuğ.bk. duyuğ.
tüm beyit :
Her dizesi beş tane kısa-uzun adımdan ibaret, olan ve tam bir fik ...
tümleme :
Bir eseri tamamlamak üzere yazılan kısım.
türek yanacı :
(Söz Sanatı) Aralarında türek birliği bulunan iki kelimeyi bir ar ...
türkmani :
(Halk Edebiyatı) Türkmen türküsü.
türkü :
Hece tartısiyle yazılmış küçük şarkı (HALK TÜRKÜSÜ, Chant populai ...
türkü yakmak :
(Halk Edebiyatı) Türküye ezgi uydurmak.
tüze sözenliği :
Nesrin sözenlik türlerinden biri olup savlama, savunma ve tüzelik ...
tüzelik söylevi :
Mahkemeler tatilden sonra çalışmağa başlarken büyük bir tüze adam ...
uclama :
Her dizenin ilk harfi, yukarıdan aşağıya doğru okununca bir kelim ...
ufuisçilik :
Onaltıncı yüzyıl sonlarında Euphues adındaki İngiliz romanında ku ...
ulantı :
Bir dizede anlam tamamlanmadığı zaman onu tamamlıyacak kelimeleri ...
ulusöz :
Ünlü bir kimsenin hatırlarda kalan sözü. "Hayatta en hakikî mürşi ...
uparupaka :
(Sanskritçe) Sanskrit dilinde yazılmış dramlardan onsekiz çeşidi ...
uta :
(Japonca) Eski Japon edebiyatında ilkel türkülerin adı.bk. İmayo
utançlama :
Bazı kelime hecelerinin yan yana gelmesiyle utanç verici anlamda ...