insanbilim

1. (Yun. anthropos = insan, logos = bilim) : I. Canlı varlık olarak insanı ve onun gelişim tarihini araştıran ve betimleyen doğa bilimi. II. Felsefî insanbilim: 1. Somut yaşamı ve gerçeklik içindeki, yeri bakımından insanın özü ve özünün kuruluşu üzerine felsefî-bilimsel öğreti. İlk belirtileri Kant ve Herder'de 19. yüzyılda Carus ve Lotze'de görülür, 20. yüzyılda yenileyen ve geliştirilenler: Max Scheler Plessner, Gehlen Amerikan pragmacılarından: James, Dewey. Felsefî insanbilim, a. bilimlerin elde ettiği bilgileri, birliği olan bir insan imgesinde birleştirmeğe, doğa bilimlerinin ve tinsel bilimlerin sonuçları arasında bir bağlantı kurmağa çalışır b. kendi felsefî açıklamaları ve çözümlemeleriyle insan varlığının özünü kavramaya ve bundan ötede de insan varlığının anlamını fizikötesi açısından yorumlamaya girişir.
2. İnsan varlığının bir felsefesi olmak savı ile ortaya çıkan felsefe: a. Bütün felsefî soru sormaların kaynağı olan yeni bir ilk felsefe (Philosophia prima), bir felsefe dalı olduğunu ileri sürer, b. Felsefenin bütünü olmak savındadır: Çünkü bütün felsefî sorular şu soruya geri götürülebilir: İnsan nedir?

İnsanın kökenini, biyolojik yapısını, gövdesel özelliklerini, kültürlerini, toplumsal davranışlarını vb. konu edinen ve bunları kendine özgü yöntemleriyle inceleyen bilim. a. bk. budunbilim, fiziksel insanbilim, kültürel insanbilim, toplumsal insanbilim.

İnsanın fiziksel yapısıyla kültürel yaratısını tüm özellik ve sorunlarıyla birlikte inceleyen bilim. bk. kültürel insanbilim, toplumsal insanbilim, uygulamalı insanbilim, insanbilimsel toplumbilim, krş. budunbilim, halkbilim, halkbilgisi.

İnsanın kökenini, biyolojik yapısını, gövdesel özelliklerini, kültürlerini, toplumsal davranışlarını vb. konu edinen ve bunları kendine özgü yöntemlerle inceleyen bilim.

İnsanın kökenini, biyolojik yapısını, kültürel özelliklerini ve toplumsal davranışlarını kendine özgü yöntemlerle inceleyen bilim.

İnsanın kökenini, evrimini, dirimbilimsel özelliklerini, toplumsal ve ekinsel yönlerini inceleyen bilim dalı.

Toplumsal ekin içinde insanın oluşum ve evrimini inceleyen toplumbilim dalı.