eng

TDK Mantık Terimleri Sözlüğü (3)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
3. Sayfa
deyim uzunluğu :
Deyimi oluşturan im geçişlerinin toplam sayısı. || Örn. A, B, C i ...
Dil :
Kurma kuralları gereği oluşturulan, anlam kuralları gereği de yor ...
dildışı bağlam :
Bağlam 2.
dildışı nesne :
Bir düzgün deyimin kaplamı ya da içlemi. Krş.. kaplamsal nesne, i ...
dilsel bağlam :
Bakınız: Bağlam
dilsel nesneler :
Bir dilin deyimleri.
dilsel olmayan tanım :
Dilsel olmayan etmenlere de dayanan tanım. || Krş.. göstermeyle t ...
dilsel tanım :
Yalnızca dilsel deyimler yardımıyla yapılan tanım, || Krş.. belir ...
dizi :
Bir sıral sayıdan herhangi bir kümeye kurulan izerge.
dizilim işlevi :
Belli bir sayıda dizimsel dil deyiminden, bunların gösterdikleri ...
dizimbilim :
Bir sözedilen dilin kurma kurallarıyla çıkarım kurallarını saptay ...
dizimsel ad :
Bir sözedilen dil deyiminin dizimsel sözeden dildeki adı. || Anl. ...
dizimsel anlam :
Bir düzgün deyimin dizimsel anlam'ı, bir yandan kendi düzgünlüğü, ...
dizimsel bağlam :
Bakınız: Bağlam
dizimsel bağlaşıklık :
Bir dizimsel tür dizisinin tek bir dizimsel türe indirgenebilmesi ...
dizimsel bağlaşıklık denetlemesi :
Verilen bir dizimsel tür dizisinin dizimsel bağlaşık olup olmadığ ...
dizimsel değişken :
Olağan yorumdaki değer alanı. bir sözedilen dilin belli bir türde ...
dizimsel değişmez :
Olağan yorumda bir sözedilen dil deyimini gösteren (ad türünden) ...
dizimsel dizge :
Bakınız: biçimsel dizge
dizimsel dönüştürme :
Belli bir dizimsel türden olan deyimler kümesinden aynı kümeye ku ...
dizimsel eksikli ılksavlı kuram :
Belirlenmez önermesi olan ya, da başka bir deyişle iiksavlar küme ...
dizimsel eksiksiz ilksavlı kuram :
Her önermesi belirlenir olan tutarlı ilksavlı kuram kanıtlanamaya ...
dizimsel im :
Dizimsel değişken ya da dizimsel değişmez.
dizimsel kalıp :
Bakınız: kalıp
dizimsel özellik :
Yalnız dizimsel yapıya ilişkin olan deyim özelliği.
dizimsel simge :
Bakınız: dizimsel değişken
dizimsel sonuç :
p gibi bir önermenin, K önerme kümesinin bir dizimsel sonucu olma ...
dizimsel sözeden dil :
Olağan yorumundaki değer alanı sözedilen dil deyimleriyle bu deyi ...
dizimsel terim :
Dizimsel ad, dizimsel değişken ya da kalıp,
dizimsel tutarlı önerme :
Kendisinden çelişme türetilemeyen önerme kendisinden dilin tüm ön ...
dizimsel tutarlı önerme kümesi :
Kendisinden çelişme türetilemeyen önerme kümesi, kendisinden dili ...
dizimsel tutarsız önerme :
Kendisinden çelişme türetilebilen önerme, kendisinden dilin tüm ö ...
dizimsel tutarsız önerme kümesi :
Kendisinden çelişme türetilebilen önerme kümesi, kendisinden dili ...
dizimsel tür :
İçinde geçtikleri deyimlerin düzgünlüğünü bozmaksızın birbirinin ...
dizimsel tür çözümlemesi :
Verilen bir deyimin dizimsel tür dizisini ortaya koyma işlemi. || ...
dizimsel tür değişkeni :
Değer alanı dizimsel türlerden oluşan bir sözeden dil değişkeni: ...
dizimsel tür dizisi :
Düzgün ya da düzgün olmayan bir deyimin ayraçsız yazılış biçimind ...
dizimsel tür indirgemesi :
Bir dizimsel tür dizisine dizimsel tür indirgeme kuralını art ard ...
dizimsel tür simgesi :
Bir dizimsel türün dizimsel sözeden dildeki adı. || a ad türünün ...
dizimsel yapı :
Bir deyimin dizimsel yapı'sı, bu deyimi oluşturan imler kümesi il ...
doğal sayı :
Sıfır ya da sıfırdan büyük olan tamsayı. || Tümdengelimli tanım: ...
doğal türetimli mantık dizgesi :
Mantıksal ilksavları, dolayısıyla öncülsüz çıkarım kuralları olma ...
doğru önerme :
Kendi olağan yorumunda gerçeğe uygun olan, başka bir deyişle gerç ...
doğrudan türetilebilme kuralı :
Bakınız: ilkel çıkarım kuralı
doğrulam :
Bir önerme kümesinin her öğesini doğru kılan bir yorum. || Örn.'2 ...
doğrulam kuramı :
Biçimsel diller ile yorumlan (özellikle doğrulamları) olan yapıla ...
doğruluk çizelgesi :
Bir bileşik önermenin, yalınç bileşenlerinin bütün değerlemelerin ...
doğruluk değeri :
1. İki değerli mantıkta, "doğru" (D) ile "yanlış" (Y) ın ortak ad ...
doğruluk değeri çözümlemesi :
Verilen bir bileşik önermenin, yalınç bileşenlerinin bütün değerl ...
doğruluk değeri soyutlayıcısı :
p önermesinden, bu önermenin kaplamı olan doğruluk değerini göste ...
doğruluk izergesi :
(?) . Anl. kapsamsal doğruluk izergesi.
doğruluk koşulu :
Bir önermenin belli bir yorumda doğru olmasının gerekli -yeterli ...
doğrusal bileşik önerme :
Anaeklemi doğrusal olan bileşik önerme doğruluk değeri, anabileşe ...
doğrusal eklem :
Verilen bir ya da birden çok sayıda önermeden, doğruluk değeri ya ...
doğrusal eklemler mantığı :
Yalnız doğrusal eklemler kapsayan eklemler mantığı.
doğrusal geçerli önerme :
Yalınç bileşenlerinin bütün değerlemeleri için doğru olan bileşik ...
doğrusal olmayan eklemler mantığı :
Doğrusal olmayan eklemleri de kapsayan eklemler mantığı.
dolaylı türetim :
(?) || Anl. çelişme türetimi, olmayana ergi yöntemi.
dolaysız altdeyim :
Bir düzgün deyimin dolaysız altdeyim'i, bu deyimin ya anayöneteni ...
dolaysız çıkarım kuralları :
Tek öncüllü tasımsal çıkarımlardan hangilerinin gevşek hangilerin ...
dönüştürme :
1. İzerge. 2. A gibi bir deyimi, eşdeğeri olan B gibi bir deyime ...
dönüştürme kuralı :
1. Çıkarım kuralı. 2. Mantıksal dönüştürme kuralı.
durum betimi :
Biçimsel bir dilin her çekirdek önermesinin kendisini ya da değil ...
düpedüz geçersiz çıkarım :
Kendi olağan yorumunda, öncüllerinin tümü doğru ama sonucu yanlış ...
düpedüz tutarlı önerme kümesi :
Olağan yorumda tüm öğeleri doğru olan önermeler kümesi.
düzenlilik ilksavı :
Her boş olmayan öbeğin, kendisiyle kesişimi boş olan bir öğesi ol ...
düzgüler mantığı :
Bakınız: Ödev mantığı
düzgün deyim :
Kurma kurallarına göre oluşturulan deyim dizimsel tür dizisi dizi ...
düzgün tamdeylm :
Bakınız: Tamdeyim
düzgünlük denetlemesi :
Verilen bir deyimin düzgün olup olmadığını, düzgünse hangi dizims ...
düzgüsel dizge :
Ödevsel önermeler kapsayan biçimsel dizge.
düzgüsel dizgeser mantığı :
Bakınız: Ödev mantığı
düzgüsel önerme :
Bakınız: ödevsel önerme
eğer ve ancak.,.ise: :
Karşılıklı-koşul ekleminin Türkçe'deki bir karşılığı
eğer....ise: :
Koşul ekleminin Türkçe'deki bir karşılığı,
eklem :
(?) Anl. önerme eklemi. Krş.. doğrusal eklem, doğrusal olmayan ek ...
eklem simgesi :
Değer alanı sözedilen dilin n-li eklemlerinden oluşan dizimsel sö ...
eklemler mantığı :
Mantıksal değişmez olarak yalnız eklemleri, mantıksal olmayan değ ...
eklemsi :
(?) Örn. 'İnsan olmayan' birli yükleminde geçen 'olmayan' deyimi ...
eksiklilik kanıtsavı :
Doğal sayılar kuramını kapsayan bir biçimsel kuramın yorumsal eks ...
eksiksiz küme :
Her öğesi altkümesi olan küme. || Ör. eksiksiz bir kümedir, çünkü ...
eksiltili tasımsal çıkarım :
Bir ya da birden çok sayıda öncülü (önceden bilindiği varsayılara ...
en büyük tutarlı küme :
Hiç bir dizimsel tutarlı önerme kümesinin öz altkümesi olmayan di ...
en ince simgeleştirme :
Verilen bir deyimin mantıksal değişmezlerine dokunmaksizın, mantı ...
eşanlamlı :
Bakınız: Anlamdaş
eşbiçimlilik bağıntısı :
Belli bir biçim benzerliği olan somut nesneler arasında bulunan b ...
eşdeğer deyimler :
Her yorumda kaplamdaş olan düzgün deyimler. ]| Örn. Eşdeğer önerm ...
eşdeğer kuramlar :
Kanıtsavları aynı olan kuramlar.
eşdeğer önermeler :
Birbirini içeren önermeler bütün yorumlarda aynı doğruluk değerin ...
Eşdeğerlik :
İki önermenin eşdeğer olduğunu belirten sözeden dildeki bir önerm ...
eşdeğerlik kalıbı örneği :
Eşdeğerlik kalıbının dizimsel değişkenlerini bu değişkenlerin bir ...
eşitlik :
Eşitlik iminin iki terimden oluşturduğu tarndeyim: a = b. || Anl. ...
eşitlik imi :
İki addan, bu iki adın (bir tek) aynı nesneyi gösterdiğini dile g ...
eşsayılı kümeler :
Aralarında bir tameşleme bulunan kümeler.|| Örn. {1,3,5} ile {2,4 ...
Euler çizgesi :
Verilen birtakım kümelerin düzlem üzerindeki bölgelerle betimleni ...
evetleme :
Verilen bir önermeden aynı doğruluk değerinde bir önerme oluştura ...
evetleyici önerme :
Bakınız: olumlu önerme
evirme :
Özne-yüklem önermesinde özne ile yüklemin değiş tokuş edilmesi. | ...
evren :
Yorumlanmış dilin sözünü ettiği tüm nesneleri oluşturmağa yarayan ...
evrene dayalı öbek :
E evrenine dayalı öbek, boş olmayan her kurucu öğesi E nin öğesi ...