eng

Coğrafya Terimleri Sözlüğü (5)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
5. Sayfa
eşlek iklimi :
Eşlek'in iki yanında, yaklaşık 10° kuzey ve 10° güney paralelleri ...
eşleksel alçak basınç :
Güneş ışınlarının yılda iki kez dik ve öteki günlerde de dikeye y ...
eşleksel durgunluk alanı :
Eşlek dolaylarında yer alan, hava devinimleri bakımından durgun a ...
eşleksel yağmur ormanı :
Bakınız: balta girmemiş orman
eşsıcaklık eğrisi :
Sıcaklığın yeryüzünde ya da bir bölgedeki dağılışını göstermek am ...
eşyağış eğrisi :
Yağışların yeryüzünde ya da bir yöredeki dağılışını göstermek ama ...
eşyükselti eğrisi :
Yeryüzü biçimlerini göstermek amacıyla çizilen haritalarda, deniz ...
etkin nüfus :
Nüfusun, üretimin herhangi bir dalında katkısı olan bölümü.
etkin yanardağ :
Ağzından belli aralıklarla sıvı, katı ve gaz durumunda özdekler y ...
evren :
Bütün gökcisimlerinin içinde yer aldığı düşünülen sonsuz varlık.
fırlatma :
Yanardağların etkinlikleri sırasında gazların basıncı ile katı ya ...
fiyort :
Eksenucu bölgesine komşu kıyılarda dördüncü çağ buzullarının oluş ...
fön :
Yüksek dağ yamaçları boyunca alçak koyaklara doğru esen, sıcak ve ...
gece yansı :
Güneşin alt öğlenden geçtiği an ya da Güneşin batması ile doğması ...
gecekondu bölgesi :
Özellikle az gelişmiş ülkelerde, kırsal bölgelerden kentlere akan ...
geçici akarsu :
Kurak bölgelerde görülen, yatağında çok kez su bulunmayan, ancak ...
geçici göç :
Günlük, mevsimlik ya da birkaç yıllık geçici bir süre için yapıla ...
geçici tuzlu göl :
Bakınız: takır
geçici yerleşme :
Bütün yıl boyunca sürekli oturulmayan, ancak yaz ya da kış mevsim ...
geçirimli katman :
Suyu geçirebilen, sızdıran katman.
geçirimli kayaç :
Üzerine düşen suları kolaylıkla emip alttaki katmanlara geçiren k ...
geçirimlilik :
Kimi kayaç ve katmanlarda görülen, suyu emip alt katmanlara sızdı ...
geçirimsiz katman :
Suyu sızdırmayan katman.
geçirimsiz kayaç :
Üzerine düşen suları emip sızdırmayan kayaç türü.
geçirimsizlik :
Kimi kayaç ve katmanlarda görülen, suyu alt katmanlara sızdırmama ...
geçiş iklimi :
Birbirine yakın, ancak ayrımlı iklimler altında bulunan iki bölge ...
geçiş tecimi :
İki ülke arasında, üçüncü bir ülke üzerinden geçerek yapılan teci ...
geçit :
Bakınız: boyun
geçkin koyak :
Geniş tabanlı, yamaçları çok yatıklaşmış, olgun koyağın daha iler ...
geçkinlik evresi :
Yer biçimlerinin aşınarak, yontularak düze yakın az dalgalı bir d ...
gelgit :
Ay ve Güneşin yeryuvarı üzerindeki çekim güçleri nedeniyle deniz ...
gelgit akıntısı :
Özellikle anadeniz kıyılarındaki sığ koy ve boğazlarda görülen, k ...
gelgit genliği :
Bir kıyıda, denizin çekilme ve kabarma durumundaki düzeylerinde g ...
genç koyak :
Yamaç işlenmesi yeni başlamış, enine yanayı dik, boyuna yanayı ço ...
gençleşme :
Taban düzeyinde görülen değişmeler sonunda, aşınım çevrimi sonuna ...
gençlik evresi :
Yer biçimlerinin gelişme döneminde aşınmanın geniş yer tuttuğu ev ...
genel coğrafya :
Coğrafyanın, olayları ve bunların dağılışını yeryüzünün bütünü üz ...
geniş alanlı tarım :
Bakınız: kaba tarım
geniş yönetim bölgesi :
Kimi ülkelerde uygulanan geniş, ıssız, az çok özerk ya da kendine ...
genleşme :
Günlük sıcaklık ayrımlarının büyük olduğu karasal iklimlerde görü ...
geometrik sınır :
Arap yarımadası, Büyük sahra gibi genellikle çöl bölgelerinde gör ...
gerginlik bölgesi :
İki devletin çeşitli ilişkiler açısından üzerinde anlaşamadıkları ...
geriye aşındırma :
Akarsuların yataklarını ağızdan kaynağa doğru aşındırıp derinleşt ...
geriye göç :
Yaşadıkları ülkeyi kesinlikle bırakarak yabancı ülkelere yerleşen ...
gezegen :
Bir yandan kendi ekseni üzerinde dönen, öte yandan da belli bir y ...
girintili çıkıntılı kıyı :
Dışgüçlerle yeterince işlenmemiş, asal durumu bozulmamış genç bir ...
göç :
Çalışmak ve kendine daha iyi yaşama olanakları bulmak umuduyla, i ...
göçebe :
Belli bir yerde kalmayıp hayvanlarıyla birlikte, geniş, sınırları ...
göçer :
Bakınız: yaylacı
göçmen :
Göç eylemine katılan kişi. bk. göç
göçmen nüfus :
Yaşadığı ülkede doğmamış, oraya başka yerlerden gelerek yerleşmiş ...
göçüntü :
Bakınız: yer göçmesi
gökcismi :
Gök boşluğunda yer alan yıldız, gezegen, güneş, bulutsu vb. adlar ...
gökekseni :
Yer ekseninin sonsuza uzatılmasıyla oluşan, tüm gök boşluğunu içi ...
gökpenceresi :
Gökyüzünün çok bulutlu olduğu sıralarda, gök mavisinin yer yer gö ...
Göktaşı :
Çok seyrek de olsa, yeryüzüne düşebilen akan yıdız parçası, bk. a ...
gökyuvarı :
Sonsuz gök boşluğunu tüm gökcisimleriyle içine alan ve özeğinde y ...
göl :
Karalar üzerinde, dört yanından kapalı ve oluşumlarıyla ayrımlı ç ...
gölayağı :
Bir gölün artan sularını denize, başka bir göle ya da bir ırmağa ...
gölbilim :
Karalar üzerindeki durgun suları, özellikle gölleri inceleyen ve ...
gölcük :
Killi topraklar üzerindeki küçük, kapalı çukurluklarda kaynak ve ...
gölden çıkan akarsu :
Bakınız: gölayağı
göle karışan akarsu :
Bakınız: gölkolu
gölet :
Akarsular üzerinde kurulan büğetlerin ardında toplanan suların ol ...
gölgecil bitkiler :
İklime bağlı çevre koşulları içinde gölgeden hoşlanan ve yapıları ...
gölkolu :
Bir göle dökülen ve onun beslenmesinde büyük payı olan akarsu.
gölova :
Karst bölgelerinde uzun, az çok geniş, yer yer göller ve akarsula ...
gömük büklüm :
Yatağını yeniden derinleştirerek üzerinde aktığı koyak tabanı ve ...
görünüm :
Herhangi bir yörede, fiziksel, dirimsel ve özellikle insana değgi ...
göze :
Bakınız: kaynak
gözenekli kayaç :
Öğeleri arasında boşluklar bulunması nedeniyle su emme, su geçirm ...
gübre :
Toprağı bitekleştirmede çok kez zorunlu olarak kullanılan, örgens ...
gün ağarması :
Güneş doğmadan önce başlayan ve süresi eşlekten eksenucu çemberin ...
gün yanı :
Kuz yanına göre, bol güneşli yamaç.
günberi :
Gezegenlerin yörüngeleri üzerindeki devinimleri sırasında güneşe ...
günbilgisi :
Gün, hafta, ay ve yılları doğrudan doğruya gözlenebilen olayları, ...
gündeğişme çizgisi :
180° Öğlen boyunca, iki eksenucu noktası arasında uzanan ve doğud ...
gündönümü :
Güneş ışınlarının dönencelerden biri üzerine dik geldiği ve gecel ...
güneş :
Kızgın gaz yığınından oluşan, ısı ve ışık saçan, yeryuvarının da ...
güneş dizgesi :
Yeryuvarına en yakın yıldız olan Güneşle onun çevresinde dolanan ...
güneşçil bitkiler :
İklime bağlı çevre koşulları içinde ışıktan hoşlanan ve yapıların ...
güneşin görünürde devinimi :
Tutulum ve eşlek düzlemleri arasındaki 23° 27"lık açı nedeniyle, ...
güneşlenme :
Yerkabuğunun güneşten gelen ışık ve ısıdan yararlanması ve bunun ...
güney eksenucu :
Bakınız: eksenucu
güney eksenucu çemberi :
66° 33' G enleminden geçen ve güney eksenucu bölgesinin kuzey sın ...
güney koşutu :
Güney yarımyuvarında, eşlekle güney eksenucu arasında kalan koşut ...
güneydoğu :
Doğu ile güney arası yön. bk. anayönler, arayönler.
gün-gece eşitliği :
Bakınız: ılım
günlük devinim :
Yeryuvarının ekseni üzerinde 24 saatte tamamladığı devinim, bk. e ...
günlük göç :
Yörekentte yaşayan kişilerin her sabah kentteki iş yerlerine gidi ...
günlük ortalama sıcaklık :
Herhangi bir yerde, gün içinde hava sıcaklığını saptamak için bel ...
günlük sıcaklık ayrımı :
Gün içinde hava sıcaklığının en düşük ve en yüksek olduğu değerle ...
günöte :
Gezegenlerin yörüngeleri üzerindeki devinimleri sırasında güneşe ...
Güz :
Yazı kışa bağlayan ara mevsimi, bk. mevsimler.
haliç :
Özellikle gelgit olayının büyük ölçüde görüldüğü kıyılarda, akars ...
Harita :
Yeryüzünün ya da bir parçasının, belli bir ölçeğe göre küçültülüp ...
harita imleri :
Bir haritanın türünü, ölçeğini, eşit aralık değeri ve öteki özell ...
haritacılık :
Çeşitli amaçlara yönelik haritaların yapım yöntemi.
hartama :
Doğu Karadeniz kıyıları gibi dağlık ve yağışlı yörelerde, kiremit ...
hava kestirmesi :
Havabilgisi alanında çeşitli araç ve aygıtlardan yararlanılarak y ...