eng

Toplumbilim Terimleri Sözlüğü (6)

# A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Toplumbilim Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama

Toplumbilim Terimleri Sözlüğü (6. Sayfa)

nedence :
Çoğunlukla gelişigüzel bir biçimde ortaya çıkan ve düzenli, zorun ...
nedenselcilik :
Her belli sonucun bir nedenden oluştuğunu ana ilke olarak benimse ...
nedensellik :
Her olgunun bir nedeni bulunduğunu, hiç bir şeyin nedensiz olamay ...
nesnel :
İnsan bilincinin dışında ve ondan bağımsız olan (şey).
nesnel doğru :
İnsanın istenç ve dileğine bağımlı olmayan bilgi.
nesnel etkenler :
Toplumsal gelişimin bireylerden bağımsız olan, onların etkinlikle ...
nesnel gerçeklik :
Bütün biçimleri ve görünüşleri ile özdeksel çevrenin tümü.
nesnelcilik :
Olguları, eleştirici değerlendirmelerden ve yantutucu sonuç çıkar ...
nicelik :
Bir şeyin eşit parçalara bölünebilen ve ölçülebilir olan yanları.
nüfus :
Belli bir ülkede yaşayan, aralarında belirli toplumsal-ekonomik i ...
nüfus aşırılığı :
Bir toplumda, bir toplumsal kümede nüfusun, başta yaşamı sürdürme ...
nüfus azalması :
Ölümlerin doğumlardan çok olması, kamusal kararlarla başka yerler ...
nüfus baskısı :
Nüfusun, geçim kaynaklarındaki artıştan daha yüksek oranda artmas ...
nüfus değişimleri :
1. Bir ülke nüfusunun sayısında belli bir zaman süresi içinde doğ ...
nüfus patlaması :
Özellikle günümüz az gelişmiş toplumlarında sağlık koşullarındaki ...
nüfus piramidi :
Bir toplum ya da topluluk nüfusunun yaş, cinslik.evlilik durumu, ...
nüfus yetersizliği :
Bir toplumda ya da toplumsal kümede ulaşılmaya değer sayılan amaç ...
nüfus yoğunluğu :
Bir ülkede yüzölçümüyle bireylerin, ailelerin ya da yerleşme yerl ...
nüfusbilim :
Bir ülke nüfusunun belli bir zamanda ya da zaman içindeki doğum v ...
oğlanbaşlığı :
Evlenme sırasında gelinin babasının ya da başka bir yakınının güv ...
okur yazarlık oranı :
Bir toplumsal kümenin ya da bir toplumun okul çağındaki ve daha y ...
Olanak :
Olayların ve nesnelerin içindeki nesnel gelişme eğilimi.
olasılık kuramı :
Büyük sayıdaki rastlantısal olayların, eşdeyişle belli durumlarda ...
olumlu pekiştirici :
Topluma hazırlama süreci içinde çocuğa belli davranışlarda bulunm ...
oluşum yeri :
Canlı varlıkların (örneğin insan küme ve topluluklarının) oluşup ...
oluşumsal yöntem :
Olayların gelişimini incelemede baş vurulan, ana amacı olaylar ar ...
ongun :
Kimi ilkel topluluklarda üyelerin ataları olduğuna inanarak kendi ...
ongunculuk :
Bir onguna inanç besleme üzerine kurulu toplumsal örgütleniş ve d ...
onlar kümesi :
Biz kümesi olarak görülen kümenin dışındaki bütün insanları kapsa ...
Onur :
Toplumun saygıya değer saydığı şeyleri korumayı, beslemeyi ve gel ...
ortak bilinç :
(Durkheim) Bir toplumda ya da toplumsal kümede oluşan, tek tek bi ...
ortak davranış :
Bir toplumsal küme ya da toplum üyelerinin tutum, duygu ve güdü b ...
ortak sorumluluk :
Bir toplumsal kümede üyelerden herhangi birinin eylemlerinin sonu ...
ortak tasarım :
(Durkheim) Toplumsal etkileşmeden doğan ve toplum ya da toplumsal ...
ortaklaşacılık :
Toplum içinde birlikte yaşamayı, birlikte girişimlerde, eylemlerd ...
ortaklık yönetimi :
Siyasal partiler arasında, hiç olmazsa belli bir süre için birlik ...
Oymak :
Ataerkil ya da anaerkil yapılı ve genellikle dıştan evlenmeli yak ...
oyverme davranışı :
Seçmenlerin türlü toplumsal, ekonomik, ruhsal etkenlerin etkisi a ...
ödünleme :
Bireylerin, toplumsal kümelerin toplum içindeki yerlerine yönelmi ...
Öğrenme :
1. Belli durumlar ve sorunlar karşısında tepki ve davranış oluştu ...
ölçer :
Kişilerin türlü konulardaki yetenek, bilgi ve becerilerini ölçmek ...
ölçüm :
Türlü toplumsal olguların özelliklerini uygun ölçü araçları kulla ...
ölçünleştirme :
Bakınız: Örnek Oluşması
ölü doğum :
Ölü olarak doğan ya da doğumdan hemen sonra ölen bebek.
ölüm oranı :
Belli bir toplum ya da toplumsal küme nüfusunda belli bir süre iç ...
ölüye tapınma :
Bakınız: ruha tapınma
önbilgi :
(Durkheim) Bütün bilimlerin, özellikle de toplumbilimin temelinde ...
öncül :
1. Bir tasımda sonucu hazırlayan ilk iki önermeden her biri. 2. B ...
Önderlik :
Bir toplumsal kümede üyelerce gönüllü olarak izlenen bir kişinin ...
önsel :
Bilimsel düşünüşe aykırı olarak, deneyden önce ve ondan bağımsız ...
önyargı :
Bireyde başka bireylere, toplumsal kümelere karşı sevgi ya da düş ...
önyargılı kişilik :
Önyargıların önemli yer tuttuğu kişilik yapısı.
örgencilik :
İnsan toplumlarının canlı örgenlikleriyle aynı oluşum ve işleyiş ...
örgensel dayanışma :
(Durkheim) Bir toplumda, üyelerin birbirini tümlemesine, başka de ...
örgensel toplum kuramı :
İnsan toplumunu canlı örgenliğine benzeten, toplumsal olayların d ...
örnekleşim :
Toplum yaşamı içinde birey davranışları ya da başka ekin öğeleri ...
örnekolay incelemesi :
Herhangi bir somut birim olgunun (kişi, aile, toplumsal küme, kur ...
örnekseme :
Genel olarak benzer olmayan ve bir kavram altında toplanamayan ne ...
örneksemeli oluşturum :
İncelenmekte olan bir nesnenin özelliklerinin, belli kurallara gö ...
Öz :
Bir olgunun kökenini, ırasını ve gelişme eğilimlerini belirleyen ...
öz ve görünüş :
Her gerçeklikte zorunlu olarak var olan iki yan. bk. öz, görünüş.
özdek :
Bilinçten bağımsız olarak var olan ve bilinçte yansıyan nesnel ge ...
özdekçilik :
İnsanın çevresindeki dünyanın nesnel bir gerçekliği olduğunu ve b ...
özdeşleşme :
1. Bireyin başka bireylerle kişilik kaynaşması gerçekleştirecek ö ...
özdevinim :
Üretimin, yönetimin ve toplumsal olarak zorunlu öbür süreçlerin i ...
özekçilik :
1. Denetimin gittikçe daha az sayıda ve güç yapısının özek noktas ...
özenilen küme :
Kişilerin düşünce, değer ve davranışlarını örnek alarak benimsedi ...
özgecilik :
Başkalarının yararına kişisel çıkarlardan vazgeçmeye, başkalarına ...
özgürlük :
1. İnsanların doğa ve toplumun nesnel yasalarını bilinçli olarak ...
özgürlük ve zorunluluk :
İnsanların etkinlikleri ile doğanın ve toplumun nesnel yasaları a ...
öznel düşüncecilik :
Nesnel çevrenin insanın bilme etkinliğinden ve araçlarından bağım ...
öznel etkenler :
Bireylerin, türlü kurumların, toplumsal kümelerin ve genel olarak ...
öznel yöntem :
Toplumun yalnızca olağanüstü bireylerin eylemlerinin ürünü olarak ...
para ekonomisi :
Takas yoluyla değişimin yerini para ile değişimin aldığı ve böyle ...
pekiştirme :
Toplum yaşamının bir gereği olarak bireylerden belli durumlarda b ...
Rastlantı :
Olayların özünde yer almayıp, başka olayların belli bir olay üzer ...
ruha tapınma :
Ölülerin ruhlarından sakınmak, yardımlarını sağlamak amacıyla tür ...
ruhbilimci oku :
Toplumsal olayları anlamamızı ve açıklamamızı sağlayacak kilidin, ...
ruh-örgen kuramı :
İnsanı ruh ve bedenin bütünleşmiş birliği sayan, ama ruhu insanın ...
ruhsal baskı :
Bireyin, toplum yaşamındaki türlü uyarıcılara toplumsal çevresini ...
ruhsal çözümleme :
Sinirsel ve anlıksal bozuklukların "özgür çağrışım" yordamı ile ç ...
sağduyu :
İnsanın günlük yaşamı içinde geliştirdiği ve bilim ile üretimsel ...
sakınma :
Bakınız: Tekinsiz
saldırı sapması :
Saldırganlık eğiliminin ona yol açan kişi, toplumsal küme ya da v ...
saltık :
Koşulsuz, bağımsız, göreli olmayan ve kendi başına tam sayılan bi ...
saltıkçı yönetim :
Bir kişi, küçük bir küme ya da bir siyasal partinin denetim dışı ...
sanat :
Gerçeği güzel tasarımlarla yansıtan özel bir toplumsal bilinç ve ...
sanat toplumbilimi :
Toplumlardaki, toplumsal kümelerdeki sanat etkinliklerinin özelli ...
sanatsal yöntem :
Gerçeği sanatsal görüntülerle anlama ve yansıtma yöntemi.
sanatta yantutma :
Sanat yapıtlarında belli bir toplumsal küme ya da sınıfın çıkarla ...
sanayileşme :
Üretimde makinelerin yaygınlaşmasını, işin ussallaştırılıp bölünm ...
saptırım :
Herhangi bir toplumu, kümeyi, kişiyi, görüşü yeterli dayanak olma ...
sarmal gelişme :
Toplumsal gelişmede, alt düzeyde gerçekleşen olayların üst düzeyd ...
sarmal tepkime :
Bir birey ya da toplumsal kümenin açık eyleminin başka birey ya d ...
Savaş :
Başka toplumları, kümeleri sömürmek için ya da onların sömürüsünd ...
saygınlık :
Bir bireye ya da bir toplumsal kümeye başka birey ya da kümelerle ...
sayılamsal yasa :
Herhangi bir düzene geçmişte getirilmiş olan değişme eğilimlerini ...
sayma :
Belli bir tarihsel dönemde bir toplumda ya da bir toplumsal kümed ...
saymaca :
1. Toplumun ya da toplumsal kümenin gelenek ve göreneklerine uyan ...
seçimli algılama :
Toplumsal ve ruhsal koşullanma sonucu uyarıcıların kimilerinin se ...