1. Anlama, dolaşık yollardan varma sanatı. / İzar ü çeşmine sorsan henüz bilmezler / Ki reng-i sürme siyeh ya da gemze al mıdır / Nedim, doğuştan sürmeli, al yanaklı birisi için: (Gözüne, yanağına "sürme kara mıdır, al mıdır?" diye sorsan henüz bilmezter) demekle güzelin pek tazecik olduğunu dokundurmaca yoluyla anlatmak istemiştir. 2. Ünlü bir olayı, bir koşayı, bir atasözünü vb. ansıtma sanatı. / Eyle hatırları tamire şitap / Eyleme Arş-i ilâhîyi harap / Kail olur mu Hudavend-i gayur / Ki harap ola o beyt-i mamur. (Nabi) (Gönül yıkmanın Kabe'yi yıkmaktan daha fena olduğu ansıtılmıştır.)