Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

t kasidesi :

Bakınız: kaside

taç beyit :

Bakınız: Kaside

takılma :

Amacı alçaltma ve aşağılama olmayan şaka, alay, güldürücü fıkra. ...

takma ad :

Kimi ozanların, koşuklarında öz adlarının yerine kullandıkları de ...

takma ad koşası :

1. Divan yazınında, ozanın adı ya da takma adı bulunan koşa. bk. ...

takma ad kullanış :

Kimi ozanların, koşuklarında öz adlarının yerine değişik ad kulla ...

takma adlık :

Bir ozana takma ad vermek için söylenmiş dize ya da koşuk: Mahlas ...

tam benzetme :

Bakınız: benzetme

tam mani :

Bakınız: düz mani

tam ündeş :

Bakınız: ündeş

tandırname :

Halk öykücülerinin karışık, uzun, türküsüz masallara verdikleri a ...

tanıkçalar :

Yazın kurallarına, terimlerinin açıklanılmasına örnek olarak geti ...

tanımlık :

1. Bir yapıtın ne işe yaradığı, ne zaman ve kimin tarafından yapı ...

tanıtı :

Bir yapıttan alınan ya da kalan parça.

tanıtma :

Bir oyun, kitap vb. için yazılan, eleştirel nitelikler taşıyan kı ...

tanlı beşleme :

Bakınız: beşleme

Tanrı tanımazlık :

Tanrı'nın varlığını yadsıyan öğreti.

Tanrısama :

Bir kahramanı Tanrı gibi görme, gösterme bir kişiyi ya da bir düş ...

tansıma :

Benzetmeliğin (=müşebbehin) pek zarif gösterilmesi.

Tanzimat :

1839'da Reşit Paşa'nın öncülüğünde devlet yönetiminde, toplumsal ...

Tanzimat yazını :

1860'da Tercüman-ı Ahval gazetesinin çıkmasıyla başlamış sayılan ...

tapşırma :

Saz ozanlarının ya da öykücülerin takma ad, mahlas yerine kulland ...

tapuğ :

Gülşenî tarikatından olanların ilâhiye veridikleri ad. bk. ilâhi

tardiye :

Mesnevî biçiminde yazılan ve çoğu kez bir öykü olan şiirlerde ara ...

tarih :

1. Divan ozanlarının önem verdikleri geleneklerden biri de tarih ...

tarih düşürme :

Bakınız: tarih

tarihçi :

Tarih yazarı, bk. tarih 2.

tarih-i mucem :

Bakınız: tarih

tarih-i mücevher :

Bakınız: tarih

tarih-i mühmel :

Bakınız: tarih

tarih-i sade :

Bakınız: tarih

tarihsel roman :

Başlıca kişileri ve olayları tarihten alınan roman.

tarikat :

Tasavvufa dayalı ve kimisi eski dinlerin kalıntılarını yaşatan, k ...

tartı :

Bakınız: ölçü

tartı öbeği :

Uzun kısa hecelere dayanan, ölçüde bir adım oluşturan hecelerin b ...

Tartışma :

Bir sorun üzerine sözle ya da yazılı olarak karşılıklı -biraz da ...

tasavvuf :

İslam dininde varlık birliğini, kamutanrıcılığı temel düşünce ola ...

tasavvuf şiirleri :

Tasavvuf çığırına girenlerin koşukları. (Bunlarda özel biçimler y ...

tasavvufî halk yazını :

Tasavvuf düşüncelerinin yarattığı halk yazını. Hikmet, ilâhi, nef ...

tasvir :

Bakınız: suret

taşırı :

Anlatıma bir değer katmayan (söz).

taşırılık :

Anlatıma değer katmayan sözcüklerin, benzeme öğelerinin bolluğu.

taşlama :

Bir kişiyi, bir yeri, bir şeyi vb. -kusurlu yanlarını- acr, alayc ...

taşlamacı :

Taşlamalar söyleyen ozan. bk. taşlama.

tatlı duraklama :

mef'ûlü, mefâilün, feûlün" ölçüsünün gerektikçe"mef'ûlün, fâilün, ...

tatlı söz :

İnce, yumuşak sözcüklerle örülmüş olan ve anlamı gönül okşayan sö ...

tatyan :

Geceleyin söylenen ağır ve feryatlı türkülerde uygulanan bir ezgi ...

tegazzül :

Bakınız: kaside

tekçe :

Ozanın bir koşuğuna katmayıp yalnız bıraktığı koşa. / Andım çağır ...

tekellüm :

Bakınız: tekerleme

tekerleme :

1. Daha çok, masalların başında bulunan uyaklı giriş sözleri. (Ço ...

tekke :

Eskiden, tarikat erlerinin toplanıp tören yaptıkları yer. (Burada ...

tekke yazını :

Tasavvuf duygu ve düşüncelerini aşılamak amacıyla söylenmiş, yazı ...

tekkonu incelemesi :

Herhangi bir konu üzerinde, özel bir görüşle yapılan eleştirmeli ...

teklik eğretilme :

Bakınız: eğretileme

tekuyaklı :

Bütün dizelerinin uyakları bir olan koşuk.

tekuyum :

Koşaları arasında iç birlik, konu birliği bulunan gazel.

tekün :

Koşaların hepsi bir güçte, bir değerde olan (gazel, koşuk).

tekyanlı seci :

Bakınız: seci

telle söylemek :

Halk öykülerinin coşkulu, duygulu yerlerini saz eşliğinde uyaklı- ...

temel eğretileme :

Bakınız: Eğretilme

temize çekmek :

Düzeltilmiş karalamayı özenle yazmak.

tenkit :

Bakınız: eleştiri

tercihane :

Terci-i bendin bağlamlarından her biri.

terci-i bent :

Gazel gibi uyaklı, tek ölçülü bağlam (bent) lardan birleşmiş her ...

tercüma :

Bektaşî-Alevîlerde, bir iş yaparken okunan deyiş ya da düzdeyiş b ...

terkib-i bent :

Bakınız: terci-i bent

terkiphane :

Terkib-i bendin bağlamalarından her biri.

tersiI :

Seçişiz yazma. Karşıtı: teşci.

terza-rima :

İtalyan koşuk biçimlerinden. Üçer dizelik bağlamlardan oluşur. Uz ...

teskireci :

Tezkire yazarı, bk. tezkire.

tesmit :

Musammat yazma. bk. musammat.

teşci :

Seçili yazma. Karşıtı: tersiI.

tevhit :

Bakınız: kaside

Tez :

Bakınız: savunca

tezkire :

Divan çağında genellikle ozanları konu alan yazın tarihi. (teski ...

topal koşma :

Çankırı bölgesinde bir oyun havasına verilen ad.

toplamlı benzetme :

Bakınız: Benzetme

toplumcu gerçekçilik :

İnsanı toplumsal ilişkileri içinde ele alan, toplum gerçeklerini ...

toplumsal söylev :

Toplumun sorunlarını konu edinen söylev, bk. söylev.

Toy :

Halk öykülerinin sonunda okunan, ezgisi oynak, neşeli türkü.

töre romanı :

Gelenekleri, görenekleri, alışkıları yansıtan roman.

törelcilik :

Töreyi saltık değer olarak tanıyan felsefe öğretisinin yazına uyg ...

tragedya :

Konusunu tarih ya da söylencelerden alan, kahramanları ünlü kişil ...

trubadur :

XII. ve XIII. yüzyıllarda Güney Fransa'da halk ozanlarına verilen ...

truver :

XII. ve XIII. yüzyıllarda Fransa'nın kuzeyinde halk ozanlarına ve ...

tumturak :

Kulağa hoş gelsin ya da okuyan ve dinleyeni etkilesin diye pek ge ...

tumturaklı :

Bakınız: tumturak

tutarlık :

Düşünce, duygu ve imgelerin birbirirlerini güzelce kavrayışından, ...

tutarsız :

Sözcük, tümce ya da düşüncenin mantıksal bir bağla birbirine bağl ...

tutiname :

Bir büyük öykü içinde, doksan kadar masalımsı küçük öykü bulunan ...

tutum :

1. Sanatçının yeteneklerine, özel görüş, anlayış ve eğilimlerine ...

tuyuğ :

1. XIV. ve XV. yüzyıllarda birkaç ozanın yazdığı "fâilâtün fâilât ...

tüm evirme :

Bakınız: evirme

tümce özelliği :

Bir dilin ya da yazarın kendine özgü tümce düzeni.

tümcülük :

XX. yüzyıl başlarında ortaya çıkan ve ele aldığı konuyu eksiksiz ...

tümlenti :

Bir yapıta eklenen tümleyici bölüm.

tümleyim :

Tümcenin ya da dizenin anlamını, sonra gelen tümce ya da dize ile ...

tümsetiş :

Bir yazın yapıtında, bireylerin kimilerini ya da tümünü içine ala ...

türemsi :

Kökleri bir olmayan ancak yazılışı yönünden türemişe benzeyen söz ...