Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

kahraman :

Anlatı ya da oyunlarda önde gelen kişiler.

kahramanlık destanı :

Ortaçağda, kahramanlar için söylenmiş destan.

kahramanlık deyişi :

Bakınız: koçaklama

kakışma :

Kimi sözlerde, söz öbeklelerinde, çıkakları yakın seslerin art ar ...

kakişik :

Kakışan (ses ya da sözcük), bk. kakışma.

kalem kavgası :

Belirli bir konu üzerinde ve belirli kişiler arasında saldırı biç ...

kalem şuarası :

Oldukça okur yazar olup, hece ve aruz ölçüleriyle koşuk yazan ama ...

kalenderî :

1. Tekke ozanlarının, düşüncelerini, dünya görüşlerini, tarikat y ...

kamutanrıcılık :

Evrenle Tanrı'nın tek bir şey olduğunu evrenin Tanrı'dan, Tanrı'n ...

kantik :

Dinsel bir konuyu ele alan ve dinsel törenlerde okunan şarkı.

kapalı eğretileme :

Bakınız: eğretileme

kapalı hece :

Ünsüzle biten hece. Ör.: at, kuş, yaz.

kapalıca :

Düşünceyi açık ve seçik anlatamayan (tümce, söz).

kapalıcalığın sonradan yorumlanışı :

Bakınız: İpham

kapalıcalık :

Etkisini artırmak için anlamı bilerek, isteyerek kapalıca bırakış ...

kapanık ayak :

Saz ozanlarının, karşılaşma, deyişme ve tekerlemelerde başvurdukl ...

kapsam lay iş :

Aralarında cinsle tür, tümle parça, çoğulla tekil gibi nicelik ba ...

kara hekât :

Bakınız: kara öykü

kara öykü :

İçinde anlatımı süsleyici geleneksel öğeler, koşuk biçiminde parç ...

karacaoğlan :

Çukurova ve Güney Toroslarda halkın, "türkü söylelemek" yerine ku ...

karagöz :

1. Bilinen gölge oyunu. 2. Bu oyunun baş kişisi: Karagöz. Medrese ...

karagözcü :

Karagöz oyununda "suret" leri oynatan, konuşturan sanatçı.

karalama :

1. Birinci dörtlüğün birinci ve üçüncü dizeleri uyaksız olan koşm ...

karanlıkçılık :

XX. yüzyıl başlarında beliren, kapalı anlatımı öngörüp okuyucunun ...

karmaşık :

Anlaşılması güç (yazı).

Kars güzellemesi :

Sevinçli türkülerde uygulanan bir ezgi.

karşıberi :

1. Saz oazanlannın "sınavlaşma" eylemine ya da karşılıklı deyişme ...

karşılaşma :

Bakınız: karşıberi

karşılaştırmalı yazın :

Değişik yazınları, değişik akım, yapıt ya da yazarları karşılaştı ...

karşılık :

Divan yazınındaki "nazire" karşılığı kullanılan bir terim.

karşıt anlamlı :

Anlamları birbirine aykırı olan sözcüklerden her biri: Ak-kara, ç ...

karşıtlam :

Sanat yapıtında, yerleşmiş kanılara karşıt düşen, kimi zaman da ş ...

karşıtlama :

1. Bir sözcüğü, bir deyimi, bir tümceyi ters anlamında kullanma: ...

karşıtlamalı :

Karşıtlama sanatının yapıldığı (anlatım). bk. karşıtlama.

karşıtlar çağrışımı :

Biri anıldıkça, öbürünü akla getiren karşıt iki şey arasındaki il ...

karşıtların birleşmesi :

Karşıt olan kavramların bileşmesi, yan yana kullanılması sanatı: ...

karşıtlı sezinletiş :

Karşıt sözlerin bir kapalı ündeş biçiminde kullanılması. Ör: "Sen ...

karşıtlıca :

Bir sözün hem övgü, hem de yergi anlamına gelebilecek biçimde kul ...

karşıtlığımsı :

Kuruntudan doğan aykırı düşünce ve sözcüklerin her kavramda kulla ...

kaside :

1. Araplardan Farslara, sonra divan yazınımıza geçmiş bir övgü ko ...

Katar :

Bakınız: düzüm

katmerli övgü :

Bir kişi ya da bir nesneyi değişik yanlarıyla yücelten övgü. Ör. ...

kavratım :

Bir düşünceyi, bir duyguyu başka birine iyice anlatma, onun zihni ...

kavuştak :

1. Şarkı ve türkülerde yinelenen dize. 2. Halk yazınında türküler ...

kayabaşı :

1. Özel makamla söylenen bir halk türküsü, çoban türküsü. 2. Halk ...

kekemelik :

Sesleri tatlıca kaynaşmayan sözcüklerin kulağı tırmalaması, akıcı ...

kendi yazısı :

Yazarın, ozanın kendi eliyle yazdığı yapıtlar için kullanılan söz ...

kendisi için eğretilenen :

Bakınız: eğretileme

kendisinden eğretilenen :

Bakınız: eğretileme

kendisine benzetilen :

Bakınız: benzetme

kerem :

Özel bir ezgi ile söylenen bir halk koşuğu.

kerteleme :

Anlatımı daha etkili kılmak için sözcüklerin, kavramların, düşünc ...

kervankıran :

1. Türkülü bir halk öyküsünün adı. 2. Bu öykü ile ilgili, acıklı ...

kesek :

Bir halk ezgisi.

kesik :

Gazete ve dergilerden, bir yazının ya da belli bir konuyla ilgili ...

kesik mani :

İlk dizesi düşerek, yerini, yedi heceden az, anlamlı ya da anlams ...

kesikkerem :

Halk türkülerinde geçen ünlü bir ezgi.

kesiklik :

Osmanlı abecesinde, harfleri ayrı ayrı bitişmeyen harflerle yazıl ...

kesileme :

Dizelerin ölçülerini denetlemek için bunları ölçü kalıplarına gör ...

kesmelik :

bk. kaside, gazel

ketebehu :

Eski levhaların ya da aslından bakılarak kopye edilen yazının alt ...

kına havası :

Kına gecesi gelinin eline kına yakılırken söylenen özel ezgili bi ...

kır şiiri :

Özellikle ilkçağ yazınında kır yaşamını konu alan, konuşma ve bet ...

kırık hava :

1. Ezgileri canlı, oynak olan oyun havaları. 2. Türkü ezgilerinde ...

kırk vezir öyküsü :

Bir büyük öykü içinde, kırk küçük olaydan oluşmuş ünlü bir masal. ...

kırsal :

Kırları, köyleri, çoban yaşamını sevdirmek için doğanın güzel yan ...

kırsal şiir :

Kır ve çoban yaşayışını konu alan, bu yaşayışla ilgili özel terim ...

kısa benzetme :

Bakınız: benzetme

kısa hece :

Bakınız: açık hece

kısa öykü :

Bakınız: öykü

kısaltış :

Anlatımı anlama gölge düşürmeyecek oranda -süslerden, gereksizler ...

kısıntı :

Dize ölçüsünü uygun getirmek için kimi sözcüklerin a) uzun ünlüle ...

kısma :

Aruzda ölçüyü ayarlamak için:1. Bir sesin düşürülmesi. 2. Uzun ün ...

kıssahan :

Masal söyleyen, kitaptan öykü okuyan kimse. bk. meddah.

kıtık :

Gereksiz sözcükler kullanarak sözü uzatma. Bir düşünceyi, sözcükl ...

kıyafetname :

Divan çağında kişilerin dış yapılarından, görünüşlerinden, kılıkl ...

kızılbaş :

Şah İsmail'e uyanlar (Başlarına kırmızı külah giydiklerinden bu a ...

Kişi :

Bir yazın yapıtında başından olay geçen ya da olaya karışan kimse ...

kişileştirme :

Cansız varlıkları ya da hayvanları, imgesel yaratıkları kişiler g ...

koçaklama :

Biçimi ne olursa olsun, konusu yiğitlik, savaş ve kahramanlık ola ...

koçaklamalı öykü :

Konusu ve türküleri kahramanlık üzerine olan öyküler.

kollayış :

Dizedeki uyağın önceki sözcüklerden biriyle sezdirilmesi.

konu birliği :

Bakınız: üç birlik kuralı

konudışı :

Konuşma ya da yazıda asıl konunun dışında kullanılan sözler, yazı ...

konuşma :

Bilim savı taşıyan ve bir konuyu inceleyen söylev.

konuşmalı öykü :

Bir olayın, araya yazarın açıklama ve anlatımı girmeden, kahraman ...

kopuz :

Eskiden kullanılan ünlü halk sazı. (Osmanlı ordusunda, kopuzcular ...

koşa :

Her bakımdan birbiriyle ilgili iki dizeden kurulmuş divan koşuk b ...

koşma :

Saz ozanlarının, on birli (6+5 ya da 4+4+3)hece ölçüsüyle sevgi v ...

koşma ayaklı :

Bakınız: ayaklı koşma

koşma musammat :

Bakınız: musammat koşma

koşmak :

Bir koşuğa ezgi bağlamak.

koşma-şarkı :

Dördüncü dizeleri her dörtlüğün sonunda kavuştak olarak yinelenen ...

koşuğa çevirme :

Divan yazınında düzyazıyı koşuğa çevirme işi.

koşuk :

Hece ve durak bakımından denk ve kendi başına bir bütün olan uyak ...

koşuk biçimleri :

Koşukların, dize düzeni ve uyak yönünden aldıkları biçim.

koşukçu :

Koşuk biçiminde yazılan, imge ve şiirsellikten yoksun parçalara v ...

koşuklama :

Koşuk biçimine koyuş.

koşuklaşım :

Karşılıklı koşuk söyleme, bu yolda yarışma.

koşuklu :

Koşuk biçiminde yazılmış olan (yapıt), bk. koşuk.