Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

İbtidâ-i Dâhil :

Bkz. İbtidâ-i hâric. 

İbtida-i Hâriç :

Vaktiyle Osmanlı medrese teşkilâtında ilk derecedir. Sıbyan mekte ...

İcâb-ı Vakıf :

Vakıf yapmak için söylenen ve mahalli örfe göre inşa-i vakfa (vak ...

İcâr :

Müsakkafat ve müstegallatın ücretle kiraya verilmesi demektir.

İcâre :

Fıkıh ıstılahında belirli menfaati, belirli karşılık mukabilinde ...

İcâre-i Muaccele :

İcare, ücret; icare-i muaccele ise peşin ödenen ücret demektir. İ ...

İcâre-i Müeccele :

Arz-ı mîrî (hazine yeri) ile icareteynli ve mukataalı vakıf mahal ...

İcâre-i Tavîle :

İcare-i vâhideli bir vakıf akarın muayyen sebeplerden biriyle üç ...

İcâre-i Vâhideli Akârât-ı Mevkûfe :

Ay ve sene gibi bir vakit ile muvakkat olarak mütevellisi veya te ...

İcâre-i Vâhideli Evkâf :

Mütevelliler ya da o makama kaim olanlar tarafından muayyen ve kı ...

İcâre-i Zemîn :

Mukataa demektir. Üzerinde bina, ağaç bulunmak mülahazasiyle icar ...

İcâreteyn :

Muaccel yani peşin, müeccel yani seneden seneye verilecek olan üc ...

İcâreteynli Evkâf :

İhtiyaca mebni müddetsiz icar olunan vakıf akarlar kıymetlerine y ...

İdâresi Mazbût Evkâf :

Mazbut vakıfların bir nev'idir. Tevliyetleri meşrutünlehleri uhde ...

İdhâl Ve İhrâc Şartı :

Vâkıfın, vakfı kurarken istediği zaman yeniden şartlar koymak vey ...

İdrâr :

Maaş ve tahsisât demektir, çoğulu idrârâttır. Müteaddit manalara ...

İhkâr :

Bir yer üzerinde bina yapmak ve ağaç dikmek üzere yıllık muayyen ...

İktâ' :

Hazineye ait arazinin rakabesi veya menfaati hazineden hakkı bulu ...

İktâât-ı Mevkûfe :

Salahiyetlileri tarafından hazinede istihkâkı olan bir zata mîrî ...

İmam :

Arkasında kendisine uyulup namaz kılınan zattır. Çoğulu eimmedir ...

İmâm-ı A'zam :

Ehl-i sünnetin ictihatlarını tasvip eylediği dört büyük müctehitt ...

İmam-ı Muhammed :

İmam-ı A'zam hazretlerinin mesai arkadaşlarındandır. Adı Muhammed ...

İmam-ı Yusuf :

Vakfiyelerde adı ve ictihadı geçer. İmam-ı A'zam hazretlerinin me ...

İ'mâr :

Bir yeri ihya ve bir binayı tamir ve ıslah etmek, mamur bir hale ...

İmâret :

Müteaddit manalara gelen ve Arapça olan bu kelime bir de mamur ma ...

İmâret Nâzırı :

İmarethânelerde yemeklere ve yemekhânelere nezaret eden kimsedir ...

İmâret-i Gayr-i Zarûriye :

Tezyinat gibi zaruri mahiyette olmıyan imarettir (onarımdır). 

İmâret-i Vakıf :

Vakfolunan şeyin vakıf zamanındaki bulunduğu hal üzere veya meşru ...

İmâret-i Zarûriye :

Bir vakfın kıymet ve vârid tını düşürecek noksan ve hasarı imar e ...

İnşâ-i Vakıf :

Vakıf tasarrufunu vücuda getiren sözdür. 

İrsâd :

Gözetme ve gözlemek manasınadır.

İrsâd-ı Gayr-i Sahîh :

Hazineye ait bir mülkün menfaati salahiyetlileri veya bunların iz ...

İrsâd-ı Sahih :

Hazineye ait olan bir mülkün rakabesi kemaken hazineye ait olmak ...

İrsâdî Vakıf :

Rakabesi Hazineye ait olan bir mülkün menfaatini salahiyetlilerin ...

İsraf :

İnsan malını lüzumundan fazla sarf etmekdir. Bkz: (tebzir) 

İstanbul Efendisi :

Bir zamanlar İstanbul Kadısı'na İstanbul Efendisi denmekte idi. D ...

İstibdâl :

Bu vakfı mülk ile mübâdele(değişmek) etmektir. Bu mülk, gayr-i me ...

İstibdâl-i Müseccel :

Tescîl olunan istibdâl demektir. İstibdâl şartları tahakkuk edip ...

İstikâr :

İhkâr manâsındadır.Bkz: İhkâr. 

İstinâbe :

Vakıfda istinâbe tevkil eylemek demektir. Ehil olmak şartiyle vak ...

İ'yâl :

Bir adamın beslediği kimselerdir. Bir çatı altında bulunmaları şa ...

Kâ'be :

Mekke-i Mükerremede kâin mukaddes binâdır ki Hazret-i Ibrâhim ve ...

Kabristan :

Cenaze defin edilmek için tefrik ve tahsis olunan yerdir. Tahsis ...

Kadı :

Hüküm manasında olan kaza maddesindendir Fıkıh lisanında halk ara ...

Kadı-asker :

Bazı vakfiyelerde Kadıaskerlerin tasdik ve mühürleri vardır. Bu c ...

Kaimmakâm-ı Mütevelli :

Mütevelli aleyhine dava açılmak veya mütevelli vekil bırakmaksızı ...

Kalenderhâne :

Kalender, dünya alakalarından elçekerek manevi hakikatlerden zevk ...

Kamerî Sene :

Ay'a göre kabul olunan senedir. Kamerî denmesi bu cihetledir. Cah ...

Kanat :

Yer altında su geçirilecek künk ve kâriz (lağam)dir.Çoğulu kanavâ ...

Kantara :

Köprü demektir. Cisr de bu manadadır. Kamus şârihinin beyanına gö ...

Kapan :

Vaktiyle yiyecek şeylerin toptan satıldığı yerlere kapan denmişti ...

Karâbet :

Baba veya ana her ikisi tarafından İslâmiyet devrini idrak eden s ...

Karn :

Devir ve yüz sene demektir. Buna asır da denir. Daha başka manala ...

Karnen Ba'de Karnin :

Devir devir, asır asır demektir. Süreklilik ifade eder. Fakat, te ...

Karz-ı Hasen :

Faizsiz para vermek demektir. Bazı vakfiyelerde sağlam kefil ve k ...

Kâse-şûy :

Bulaşık yıkayan, bulaşıkçı. Tekye, imâret ve hastahâne vakfiyeler ...

Kâtib-i Hâfız-ı Kütüb :

Kütübhânelerdeki kitapların miktar ve isimlerini kütüphâne defter ...

Kâtib-i İmâret :

İmârete giren ve çıkan erzak ve eşyâyı hususî defterine kayd eden ...

Kayyım :

Vakfın malını görüp gözetmek ve hıfz etmek üzere tayin olunan kim ...

Kefîl-i Meli :

Servet sahibi kefil demektir. 

Kehhâl :

Arapça kehl maddesindendir. Müteaddit manalara gelen kehl, göze s ...

Kendüm (gendüm) Kub :

İmârethâne ve hastahâne gibi hayır müesseselerinin muhtaç olduğu ...

Kennâs :

Kens maddesindendir. Kens Arapça süpürmek manasındadır. Kennâs ab ...

Kervansaray :

Büyük şehir ve kasabalar arasında kervanların konaklayıp kendi ve ...

Kışlak :

Kışın havasından, ot ve suyundan istifade olunan ve kar düşmeyen ...

Kıyye-vukıyye :

400 dirhem demektir. Arapça'da ukiyye veya vukiyye olarak kullanı ...

Kibs :

Bir yerin tarla haline getirilmesi için çukurlarına doldurulan to ...

Kilerdâr :

Yiyecek ve içecekleri muhafaza, verilecek ve sarf edilecek yerler ...

Kise :

Vaktiyle yüz akçeye bir kise; yüzbin akceye bir yük; on yüke bir ...

Kurbet :

Cenab-ı Hakka yakınlık ve ibadettir. Cenab-ı Hakka kurbet ve ibad ...

Kürsi Şeyhi :

Cuma günleri büyük camilerde Cuma namazından sonra cemaate va'z v ...

Leyle-i Berât :

Bu gece Şaban ayının onbeşinci gecesidir ki rahmet ve gufran gece ...

Leyle-i Kadr :

Vakıf denince Allah'a kurbet ve ibadet, kurbet ve ibadet denince ...

Leyle-i Mi'râc :

Fahr-i Kainât aleyhi ekmelüt-tahiyyât Efendimizin Mescid-i harâmd ...

Leyle-i Regâib :

Receb'in ilk Cuma gecesidir; ister birinci, ikinci ya da yedinci ...

Li-eb :

Baba bir demektir. Li-eb kardeş, baba bir kardeş ve li-eb amuca v ...

Li-ebeveyn :

Ana baba bir demektir. Li-ebeveyn kardeş, ana baba bir kardeş, li ...

Li-üm :

Ana bir demektir. Li-üm kardeş; ana bir kardeş, li-üm amca ve hal ...

Lonca  :

İtalyanca'dan alınmış bir kelimedir. Aslında oda manasında olup ...

Lüzûmî Vakıf :

Vakfın feshi kabil olmayacak bir halde bulunmasıdır. Vakfın cevaz ...

Mahall-i Sadaka :

Sadaka alabilecek durumda olan kimsedir. Fakirler, miskinler gibi ...

Mahall-i Vakf :

Mevkûf lafzının mürâdifidir. Vakıf tasarrufu kendi üzerine vârid ...

Mâhi'n-nukûş :

Mâhî, yok etnıek manasında olan mahv maddesindendir. Nukuş, nakşı ...

Mahkeme-i Evkâf :

Vakfiyet, tevliyet, icâreteynle tasarruf gibi davalar1a gayr-i me ...

Mahlûl :

Mutasarrıfının intikal sahibi bırakmaksızın vefatı gibi bir sebep ...

Mahlûl Gedik :

Mutasarrıfının haklarından azâde kalarak rakabe mâlikine rücu' ed ...

Mahlûl Muaccelesi  :

Mukataa-i kadîmdeki müstegallât-ı vakfiye ile icâreteynli vakıf ...

Mahyacı :

Minareler arasına geceleri kandillerle dinî, ahlakî ve ictimâî ve ...

Maklûan Kıymet :

Yıkıldıktan sonra bina enkazının ve sökülen ağacın kıymetleridir. ...

Mal :

İnsan tabiatının meyledip ihtiyaç zamanı için biriktirilen şeydir ...

Mal-ı Vakf :

Vakfa ait mal demektir.

Ma'lûm :

Vazife demektir. Çoğulu meâlîmdir. Mütevellinin ma'lûmu denince m ...

Mâniun-nukuş :

Cami', medrese, türbe ve helâ gibi binaları dolaşârak bunların du ...

Mansur Mütevellî :

Mütevellî olması hakkında vâkıf tarafından bir şart olmayan münhâ ...

Masârıf-ı Vakf :

Vakfın menfaatleri kendilerine meşrût olan cihetlerdir. Buna meşr ...

Meberrât :

Meberre'nin çoğuludur. Meberre iyilik ve ihsan demektir. Aslı ola ...

Mebniyyen Kıymet :

Ebniyenin, yerinde bulunduğu halde kıymeti demektir ki arz bir ke ...

Meclîs-î Şer' :

Hakimin muhâkeme veya bir takrîr dinleme için akd eylediği celse ...

Mefhûm-ı Muhâlif :

Kendisinden sükût olunan şeyin hükmünde mantûka yani söylenen hük ...

Meli :

Mallı, zengin demektir. Mesela, vâkıf bir ciheti hayre "Hayır cih ...