eng

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (T)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
T Harfi 1. Sayfa
taban :
1. Taban, dilbilim bakımından yapılacak açıklamalar için ele alın ...
tabu :
Bazıları tarafından herhangi bir inanış dolayısıyla adı söylenmek ...
takı :
Bir kelimenin gövde kısmına takılıp onun çekim bakımından ( isiml ...
takılık :
İsim takısı şeklinde olup bir ismi bir edata bağlamağa yarayan ( ...
takım :
Bakınız: İsim Ve Sıfat Takımı
tam derece :
Bakınız: Almaşım derecesi
tamamlanmış kılınış :
Bakınız: Kılınış
tamlama :
Bakınız: İsim Ve Sıfat Takımı
taneli dil :
Çince gibi, kelimeleri çözümlenemiyen ve birer kök durumunda olan ...
tanımlık -in hali :
Bakınız: -İn Hali
tanımlık veya tanım edatı :
Bir takım dillerde isimlerin basma veya sonuna getirilerek çeşidi ...
tarafsız açınık :
Söylenişi kesin olmayıp bazen şu ve bazen bu şekilde okunan açını ...
tarafsız cins :
Bakınız: Cins
tarazlı :
Bakınız: Soluklu abanık
tarazsız :
Soluklu bir sesle devam etme özellikleri olmadığı için kapantılı ...
tarihsel dilbilim :
Dillerin gelişmesini inceliyen dilbilim.
tarihsel gramer :
Tarihsel dilbilim anlamdaşı.
tarihsel sesbilim :
Bakınız: Sesbilim
tarihsel sınıflama :
Bakınız: Soy Sınıflaması
tarihsel veya gelenekli yazılış :
Bir kelimenin, söylenişi değişmiş olduğu halde, eski söylenişine ...
tartı durgusu :
Bakınız: Durgu
tartı kelimesi :
Tartı öbeği anlamdaşı.
tartı öbeği :
Uzun kısa hecelere dayanan tartıya göre birtartı kalıbı içinde to ...
tarz -den hali :
Bakınız: -Den Hali
tarz zarfı :
Şöyle, böyle, yavaş, yavaşça, hızlı, hızlıca gibi zarflar.
tasarımlı gelecek :
Bazı dillerde kesinlik anlatan İstemli gelecek zamana karşı olara ...
tasınlı :
Metinlerde bulunmadığı halde, eldeki çeşitli şekilleri karşılaştı ...
taşra ağzı :
Bakınız: Ağız
tat dili :
Yiyecek ve içecek şeylerin tadına birer anlam vererek kurulan işa ...
taylam öbeği :
Vurgulu vurgusuz hecelere dayanan tartıya göre bir tartı kalıbı i ...
tek doruklu :
Bakınız: Doruk
tek doruklu ton :
Bakınız: Yalın Ton
tek heceli :
Bir hecesi olan ( Kök, taban, kelime ).
tek kişili fiil :
Bakınız: Fiil
tekgörevlilik :
Her gramatikal görevin tek bir işaretle sağlanması ve her işareti ...
Tekil :
Kelimelerin sayıca birden fazla bir şey anlatmıyan şekilleri. bk. ...
tekleşim :
Her biri kendi anlamında olan kelimelerin bir deyim meydana getir ...
tekli harf :
İkili ve üçlü ... harfe karşı olarak tek başına bir ses gösteren ...
teklifsiz dil :
Bakınız: Dil
teknik dil :
Bakınız: Dil
temel anlam :
Bakınız: Anlam
temeldışı :
İlkel diye alınan bir şekilde sonradan türemiş ( ses ).
temellik :
Sonradan türemiş olmayıp bir kelimenin temelinde bulunan ( ses ).
tepi :
Bakınız: Gırtlak kapantısı
terimlik :
Belli bir bilimdeki kavramları anlatmak için kullanılan kelimeler ...
ters dalgalı vurgu :
Aynı hecede yüksekliği önce azalıp sonra çoğalan vurgu ve bunun i ...
ters sıra :
Düz sıraya aykırı olan sıra. Buna RASGELE SIRA ( O. occasionnel ) ...
tersdeyi son eki :
Bazı dillerde anlamı tersine çevirmek üzere kullanın bir fiil şek ...
tersine özgeleme :
Bakınız: Özgeleme
teyelleme :
Bir birlik meydana getiren kelimelerin bu halini belirtmek için o ...
tezlik kılınışı :
Bakınız: Kılmış
tıkalı açınık :
Kapalı hecelerin açınığı Sıcak kelimesinin ikinci hecesindeki a g ...
tıkız üflem :
Bakınız: Soluk
tilde :
İspanyol alfabesinde kullanılan ve örnekleyin'nin üzerine konuldu ...
titrek :
bk. Daraltılı abanık. TİTREMLİ ( Vibrato ) Bazı dillerde titrek b ...
Ton :
1. Genel olarak, sese verilen anlatımlı çalım. 2. Sesin yükselmes ...
ton ağımı :
Bir kelimenin sonundaki hecenin öncekilerden daha yüksek söylenme ...
ton ardı :
Tonlu heceden sonra gelen ( hece ).
ton düşümü :
Bir kelimedeki son hecenin öncekilerden daha alçak söylenmesi.
ton öbeğî :
Tek bir ton etrafında toplanan kelimelerin meydana getirdiği öbek ...
ton önü :
Tonlu heceden önceki ( hece ) .
ton vurgusu :
Yükseklik vurgusu demek ise de kimi vakit yanlış olarak yeğinlik ...
tonlama :
İfadeye bir fikir, duyuş, heyecan, yumuşaklık, sertlik ayırtısı k ...
tonlu :
Tonun bulunduğu ( hece ).
tonluluk :
1. Tonlama. 2. Bir açınığın ses yüksekliği.
tonu birincide :
Tonu birinci hecesinde bulunan ( kelime ).
tonu ikincide :
Tonu ikinci hecesinde bulunan ( kelime ).
tonu üçüncüde :
Tonu üçüncü hecesinde bulunan ( kelime ).
toplama vurgusu :
İbrani diline özgü bir yazı vurgusu.
toplamalı dil :
Bakınız: Toptan anlatımlı dil
toplaşık kelimeler :
Bakınız: Sanki Bileşik
toplaşma :
Yan yana bulunan iki açınıktan baştakinin yarı açınık haline geçe ...
topluluk ismi :
Tekil olduğu halde sayısı belirsiz çokluk anlatan isim: Ordu, Cem ...
topluluk sayısı :
İkilik, onluk, ellilik, yüzlük gibi aynı şeylerden kaç tanesinin ...
topluluk tanımlığı :
Bakınız: Tanımlık
topluluk tekili :
Kendi tekil olduğu halde sayısı belirli birçok şeyleri anlatan ke ...
topluluk zamirleri :
Bakınız: ayrılı zamirler
toptan anlatımlı dil :
Kavramların türlü oranlarını bir araya toplıyarak bir kelimeyi cü ...
tumturak vurgusu :
İfadeye tumturak veren cümle vurgusu.
tumturaklı çoğul :
Özenli üslûpta tekil yerine kullanılan çoğul. Buna SANAT ÇOĞULU ( ...
tumturaklı sıra :
Bakınız: Dokunaklı sıra
tutulu boğumlama :
Yanyana iki abanığm söylenigindeki boğumlama. Allı, Emme gibi.
tutuş :
Ses çıkarmada gerilim ile gevşeme arasındaki ikinci evre.
tutuşlu :
Süremli abanıklara TUTUŞLU ABANIK da denir.
tükel :
Bizim Görmüşüm, Görmüşümdür şeklindeki fiil zamanına karşılık ola ...
tükel fiil :
Bakınız: Fiil
tükelsiz fiil :
Bakınız: Fiil
tüm ad :
Kısa ad terimine karşı olarak kullanılır.
tüm özümleme :
Bakınız: Özümleme
tüm soru :
Bakınız: Soru
tüm şekil :
Bakınız: İndirim
Tümce :
Yalın cümlelere tümce ( BAĞIMSIZ TÜMCE Pr. indépendante ) denildi ...
tümleç :
Bir kelimenin, anlamını tamamlıyan veya belirterek, özelleştirere ...
tümleçli bileşik :
bk. Bileşim. TÜMLEÇLİ UYRUMLU TÜMCE Bak, Uyrum
tümlek :
Anlamı bir tümleçle tamamlanan veya belirtilen kelime. Buna BAŞÖĞ ...
tümleme işareti :
Fikir şekilli yazılarda her şekil türlü sesler gösterdiği için ha ...
tümleyici tümce :
Tümleç durumunda olan tümce : Dün akşam üstü gelen haber. Anladım ...
türek :
Bir kelimenin türeyiş bakımından dayandığı eski kök.
türek bilimi :
Türekleri arayıp bulma işiyle uğraşan bilim kolu.
türek eşili :
Kılıkları ve anlamları farklı olduğu halde türekleri bir olan kel ...