eng

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (2)

# A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Dilbilim Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (2. Sayfa)

ana dil :
Başka diller türetmiş olan eski dil.
ana dili :
Bir kimsenin ocağında konuşulan ve kendisince ilk öğrenilen dil.
ana dili vurgusu :
Duyanlarda ayrı bir izlenim bırakan her dildeki söyleniş özelliği ...
anadan adlılık :
Adını anasından alma yolu ( ANADAN AD, Métronyme ANADAN ADLI, Mét ...
andırış hısımlığı :
Diller arasında gerçek bir hısımlığa değil, sırf benzerliğe dayan ...
anıtsal yazı :
Eğmeçleri az, düz ve köşeli çizgilerden ibaret olup, taş üzerine ...
Anlam :
Bir kelimenin veya bir sözün anlattığı fikir. Anlam türlü bakımla ...
anlam daralması :
Bir kelimedeki anlamın genel iken az çok özel bir dereceye geçmes ...
anlam değişmesi :
Bir kelimenin anlamında olan değişme ki ANLAM DARALMASI, ANLAM GE ...
anlam dereceleri :
Bir niteliği anlatan kelime ya ufak, büyük gibi YALIN (Positif) b ...
anlam eşili :
Aynı kökten olup şekilleri birbirine yakın, anlamları bir veya az ...
anlam genişlemesi :
Bir kelimenin anlamı dar iken az çok genel bir dereceye çıkması : ...
anlam iyilemesi :
Bayağı bir anlama gelen bir, kelimenin zamanla az çok yüksek bir ...
anlam kayması :
Daralma veya genişleme dışında olarak anlamın sadece yer değiştir ...
anlam kemlemesi :
Bir kelimenin zamanla aşağılık bir anlama düşmesi : Uşak, herif g ...
anlam kuruluşu :
Bakınız: İç uyumlaşım
anlam öbeği :
Anlam bakımından birlik meydana getiren kelime öbeği : Aşağı yuka ...
anlam örneksemesi :
Bakınız: Örnekseme
anlambilim :
Kelime anlamlarını başka kelimelerinkilerle karşılaştırarak veya ...
anlamdaş :
Aynı veya hemen hemen aynı anlamda olan kelimeler birbirinin anla ...
anlamdaşlar bilimi :
Anlamdaş kelimeleri inceliyen bilim.
anlamlık :
Bir kelime ailesinde bulunan ortaklaşa anlam öğesi: Vermek, vergi ...
anlamlık durgu :
Bakınız: Durgu
anlatımlı ikizleme :
Baba, dede, cici gibi hece Düzlemelerinin anlamlı olanlarına deni ...
anlatımlı tonlama :
Heyecan, acıma, alay gibi duygular (HEYECAN veya DUYUŞ TONLAMASI, ...
anlık tonlama :
Bakınız: Anlatımlı tonlama
anlık vurgusu :
Bakınız: Mantık Vurgusu
anudâtta :
Sanskritçede bir çeşit tonsuz hecenin adı.
anunâsika ve anusvâra :
Sanskritçede açınıklarda görülen bir çeşit genizleme.
aorist :
Hint-Avrupa dillerinde ve özellikle Yunancada, bir işin yakın vey ...
apostrof :
Yazıda bir kelimeden bir sesin veya bir öğenin düştüğünü gösteren ...
araç -den hali :
Bakınız: -Den Hali
araçlı yönetik :
Bakınız: Uzak Yönetik
araçlık hali :
Araç anlatan -ile hali : Vapurla geldim gibi:
araçsız söz :
Başkasının söylediğini onun ağzından çıktığı gibi nakleden söz. " ...
aralama :
Bileşik gibi birbirine bağlı olarak kullanılan iki kelime arasına ...
arasındalık hali :
Bazı dillerde bir şeyin "arasında" fikrini veren isimi hali.
ardındalık hali :
Bazı dillerde "bir şeyin ardında" fikrini veren isim hali.
ardönüm :
Bakınız: Önüm
ardönümlü :
Bakınız: Önüm
arı açınık veya ağız açınığı :
Geniz sesi vermiyen açımk.
arı dil :
Başka dillerden önemli miktarda alıntılarda bulunmamış olan dil, ...
arınık almaşımı :
Bakınız: Almaşım
arınık bükünü :
Bakınız: Açınık Değşilimi
arınık değşilimi veya bükünü :
1. Komşu bir sesin etkisiyle bir açınığın ses, daha doğrusu, renk ...
art açınık :
Bakınız: Açınık
art seslik :
Ağız boşluğunun art kısmında boğumlanan seslik : O gibi.
art tümce :
Bazı dillerde uyrumlu tümce, baştümceden sonra geldiği zaman onun ...
artakalım :
Aynı takımdan benzerleri kalmadığı halde bir dilde yaşamakta bulu ...
artdamaksıl abanık :
Dilin art damağa abanmasıyla çıkan abanık.
artdamaksıl açınık :
Bakınız: Açınık
artdamaksıllaşma :
Boğumlama noktası art damağa götürülen bir sesin uğradığı değişik ...
artdüşü ve artdüşülü :
Bakınız: Düşme
artık açıklama :
Esasen kendi kendine anlaşılan bir ifadeye katılmış açıklayıcı sö ...
artışlı ikinlik :
Bakınız: İkinlik
artlaç :
Kelimelerin sonuna getirilen türlü edatların genel adı : İçin, il ...
artlaç deyimi :
Yüzünden münasebetiyle, üzerine, cihetiyle gibi yalın halde olmıy ...
artlanmalık soru :
Bakınız: Soru
asalak :
Önümlü seslere denir. bk. Önüm.
asıl dilekli :
Başka dillerde optatif aynı zamanda olanaklı kipin adı olduğundan ...
asıl fiiller :
Bakınız: Fiil
asıl ikinlik :
Bakınız: İkinlik
asıl imiş`li kip :
Bakınız: Gelişimli kipler
asıl olumsuzluk :
Bakınız: Olumsuzluk
asıl ötümlü :
Bakınız: Ötümlü Abanık
asıl ötümsüz :
Bakınız: Ötümsüz Abanık
asıl sayı :
Sıra veya üleştirme eki gibi ekler almamış olan yalın anlamlı say ...
asıl tümleç veya nesne :
Fiildeki anlamın tam olarak anlaşılabilmesi için cümle içinde bul ...
asıl vurgu :
Sesin yeğin, yani şiddetli olmasından ibaret vurgu, ki buna YEĞİN ...
aslına çevirme :
Bir bileşimde yer alması dolayısıyla değişikliğe uğramış bir keli ...
aslında uzun :
Bakınız: Nicelik
astdeyili fiil :
Bakınız: Fiil
aşağı almanca :
Memleketin denize yakın bölgelerinde konuşulan Almanca.
aşağılık ağız veya aşağılık dil :
Aşağı halkın kullandığı ağız.
aşağılık deyim :
Aşağı halk arasında kullanılan deyim.
aşağılık kelime :
Aşağı halk arasında kullanılan kelime.
aşağılık vurgu :
Aşağı halkın söyleyiş vurgusu.
aşırı uzun :
Ölçü zoru ile uzun okunan (açmık veya hece).
aşırılık derecesi :
Bakınız: Anlam dereceleri
aşnı dil :
Geçmiş bir zamanın vasıflarını taşıyarak yaşayan dil.
aşnılık :
Kullanıldığı tarihe göre eski bir zamanın maolan şekil, kuruluş v ...
atlayışlı değişimce bak :
Bakınız: ses değişmesi
attika ikilemesi :
Eski Yunancanm Attika diyeleğinde, açınıkla başlıyan ilk hecenin ...
attika kısaltması :
Yunancada bazı uzun hecelerin kısa sayılması.
ay harfleri :
Arapçada tanımı edatının L'sini özümlemiyen abanıklara denir.
ayartan :
Özümlemede başkasını kendine benzeten sese denir.
ayartık :
Özümlemede başkası tarafından özümlenen sese denir.
aygıt ismi :
Süzgeç gibi, keser gibi hangi işe yaradığını kendi anlatan aygıt ...
aygıtlı fiil :
Aygıt anlamlı kelimelerle yapılan fiil: Baltalamak, Rendelemek, E ...
ayırgı açınığı :
Eski İrlanda dili yazısında bazı söyleyiş özelliklerini göstermek ...
ayırma vurgusu :
İbrani diline özgü olan bir yazı vurgusnı.
ayırt işareti :
Özel bir değerini belirtmek üzere harflere konulan işaretler â ve ...
ayırtlama sıfatı :
Bakınız: Sıfat
ayırttık :
Aynı kökten türemiş türlü şekillerin bir takımında bulunan ortak ...
aykırı bileşik :
Bakınız: Bileşim
aynı çıkaklı :
Aynı organ tarafından boğumlanan seslere denir: b veu aynı çıkakl ...
aynı heceden :
Aynı heceden sayılan sesler için kullanılır: Kestide k ve s aynı ...
ayrı çıkaklı :
Ayrı organlar tarafından boğumlanan seslere denir: b ve d'nin iki ...
ayrı heceden :
Bakınız: Aynı heceden
ayrıklama :
Her zaman yanyana ve bir öbek halinde kullanılan iki kelimenin ar ...