|
Gramer Terimleri Sözlüğü (3)
Gramer Terimleri Sözlüğü (3. Sayfa)
-
bitmemiş fiil
:
-
Bakınız: çekimsiz fiil
-
bitmiş fiil
:
-
Fiil kök ve gövdesinin kip ve şahıs ekleri alarak çekime girmek s ...
-
boğaz
:
-
Konuşma cihazının gırtlak ile dil kökü ve geniz boşluğu arasında ...
-
boğaz boşluğu
:
-
Bakınız: yutak
-
boğumlanma
:
-
Konuşmayı sağlayan hareketlerin tümü ciğerlerden gelen havanın, s ...
-
boğumlanma bölgesi
:
-
Ağız boşluğunda seslerin meydana gelişini sağlayan çeşitli bölgel ...
-
boğumlanma noktası
:
-
Ağız boşluğunda seslerin oluştuğu çeşitli noktalar bir ünsüzün çı ...
-
boğumlanma tarzı
:
-
Dildeki seslerin çıkarılış biçimi. Sesler, boğumlanma tarzlarına ...
-
bulanık ünlü
:
-
Bir lehçe veya ağız özelliği olarak iki ünlünün boğumlanma noktal ...
-
bulunma durumu
:
-
Fiilin gösterdiği oluş ve kılışın yerini ve zamanını bildiren ad ...
-
bulunma durumu eki
:
-
Fiilin bildirdiği oluş ve kılışın yerini ve içinde bulunduğu duru ...
-
bulunma grubu
:
-
Bulunma durumu eki almış bir adın başka bir ad ögesi ile kurduğu ...
-
büküm
:
-
Yapım ve çekim sırasında kelime köklerinin farklı biçimlere girme ...
-
bükümlü dil, bükümlü diller
:
-
Kelime köklerinin yapım ve çekim sırasında önde, içte ve sonda ba ...
-
büyük ünlü uyumu
:
-
Yalın veya eklerle uzatılmış olan Türkçe veya Türkçeleşmiş bazı a ...
-
canlı dil
:
-
Hâlen yaşamakta, çeşitli toplumlarda konuşma ve yazı dili olarak ...
-
canlı ek
:
-
Dilde örnekleri çok olan, kullanılıştan düşmemiş ve köke kattığı ...
-
canlı kelime
:
-
Hâlen kullanılan ve anlamı herkes tarafından bilinen, yaşayan kel ...
-
canlı kök
:
-
Hâlen kullanılan ve anlamı herkes tarafından bilinen kökler, yaşa ...
-
cevap ünlemi
:
-
Bir konuyu ve bununla ilgili bir soruyu uygun görme, onaylama vey ...
-
cevher fiili
:
-
Bakınız: ek-fiil
-
Cins
:
-
Bakınız: cinsiyet
-
cins adı
:
-
Bakınız: tür adı
-
Cinsiyet
:
-
Bazı dillerde kelimelerin gramer bakımından «erkeklik», «dişilik» ...
-
cinsiyetsiz
:
-
Bazı dillerde dişi veya erkek cinsten sayılmayan ve tarafsızlık ö ...
-
Cümle
:
-
Bir fikri, bir duygu ve düşünceyi, bir oluş ve kılışı tam olarak ...
-
-
cümle başı bağlaçları
:
-
Başında bulundukları cümleyi kendisinden önce gelen veya kendisin ...
-
cümle bilgisi
:
-
Bir dilde düşünce ve duyguların tam olarak anlatılabilmesi için g ...
-
cümle dışı ögeler
:
-
Cümlenin kuruluşuna katılmayan ancak, dolaylı olarak cümlenin anl ...
-
cümle perdesi
:
-
Bakınız: cümle tonu
-
cümle tonu
:
-
Cümlenin anlamına ve türlerine göre ayarlanan ve ses tellerindeki ...
-
cümle vurgusu
:
-
Konuşma sırasında, cümlenin anlamına bağlı olarak, kelimeler aras ...
-
cümlenin ögeleri
:
-
Cümlede bir duyguyu, bir düşünceyi, bir hükmü tam olarak anlatabi ...
-
çağrışım
:
-
Bir kelimenin anlam, şekil ve ses yakınlığı yoluyla başka kelimel ...
-
çağrışım alanı
:
-
Kelimelerin yansıttıkları kavramları çevreleyen ve onlarla sürekl ...
-
çağrışım ilişkileri
:
-
Kelimelerin ses ve şekil yapıları, çekimleri, aynı kökten gelen t ...
-
çatı
:
-
Fiil kök veya gövdesinin, sözlük anlamında herhangi bir değişikli ...
-
çatı ekleri
:
-
Fiil kök veya gövdelerinden dönüşlülük (reflexive, mütavaat), edi ...
-
çatışma
:
-
Bakınız: ünlü çatışması
-
çekim
:
-
Fiillerde kip, zaman tarz, şahıs, sayı ad soylu kelimelerde çoklu ...
-
çekim eki
:
-
Ad veya fiil soylu kelimeler üzerine gelerek, bağlı oldukları kel ...
-
çekimli ad
:
-
Kök ve gövde durumundaki adların, cümle içinde çekim ekleri alara ...
-
çekimli fiil
:
-
Zaman ve şahsa bağlı olarak bir yargı, bir tasarlama bildiren fii ...
-
çekimli kelime:
:
-
Bakınız: çekimli ad, çekimli fiil
-
çekimsiz fiil
:
-
Fiil kök ve gövdelerinden belirli eklerle türetilen ancak, şahıs ...
-
çene
:
-
Ağız boşluğunun alt ve üst kısmında diş ve dudaklarla çevrilmiş b ...
-
çevirme adlar
:
-
Bazı kavramların adlandırılmasında başka dillerden çevirme yoluna ...
-
çevirme yazı
:
-
Bir yazı sistemine göre yazılmış bir kelimenin veya bir metnin, o ...
-
çevriyazı
:
-
(çeviri yazı), (fonetik yazı, ses yazısı, sesçil yazı) Bir kelime ...
-
çıkma durumu
:
-
Kelime gruplarında ve cümlede, fiilin gösterdiği oluş ve kılışın ...
-
çıkma durumu eki
:
-
Kelime gruplarında ve cümlede fiilin gösterdiği oluş ve kılışın k ...
-
-
çıkma grubu
:
-
Çıkma durumu eki almış bir ad ögesi ile bir sıfat ya da ad soylu ...
-
çıkmalı tamlama
:
-
Tamlayanı çıkma durumunda olan ve tamlananı iyelik eki almış bulu ...
-
çıkmalı tümleç
:
-
Fiilin anlamını tamamlayan ve çıkma durumunda bulunan dolaylı tüm ...
-
çiçek dili
:
-
Çiçeklerin tek başlarına veya demet hâlinde ele alınarak, belli b ...
-
çift dudak ünsüzü
:
-
Her iki dudağın birbirine dokunması ile boğumlanan ünsüz: b / p / ...
-
çocuk dili
:
-
Konuşmaya ve ana dilini öğrenmeye başlayan küçük yaştaki çocuklar ...
-
çoğul eki
:
-
Bakınız: çokluk eki
-
çok anlamlı
:
-
Bir kelimenin temel anlamı yanında, temel anlamı ile ilgili yeni ...
-
çok anlamlılık
:
-
Bir kelimede temel anlamla bağlantılı birden çok anlamın bulunmas ...
-
çok harflilik
:
-
Tek bir sesi karşılamak için birden çok harfin kullanılması.
-
çokluk eki
:
-
Adlarda ve zamirlerde aynı türden birden çok varlıkları anlatmak ...
-
çözülme aşaması
:
-
Ses organının, bir sesin boğumlanması sırasında, «hazırlık» ve «d ...
-
çözülme safhası
:
-
Bakınız: çözülme aşaması
-
damak
:
-
Ağız boşluğunun üst kısmını çevreleyen ve belirli seslerin oluşma ...
-
damak n`si
:
-
Dil sırtının ön veya art damağa dokundurulması ile boğumlanan n ü ...
-
damak sesi
:
-
Dil sırtının tümseklenip ön veya art damağa yaklaşması veya dokun ...
-
damak ünsüzü
:
-
Dil sırtının tümseklenip ön veya art damağa yaklaşması veya dokun ...
-
damaksıl
:
-
Bakınız: damak sesi
-
damaksıllaşma
:
-
Bir sesin boğumlanma noktasını değiştirerek damak sesine dönüşmes ...
-
dar ünlü
:
-
Alt çenenin az açılması ve ses yolunun daralması ile boğumlanan ı ...
-
daralma
:
-
1. Bazı seslerin boğumlanması sırasında ses yolunda meydana gelen ...
-
değişimli ünsüzler
:
-
Ünsüz uyumuna veya iki ünlü arasındaki ses değişmesi olaylarına b ...
-
değişken ses
:
-
(Almanca Allophon Fr. allophoné İng. allophone || Fonem denilen b ...
-
değişken şekil
:
-
Aynı anlam ve görevdeki bir şekil bilgisi biriminin ses yapısı ba ...
-
değişken şekillik
:
-
Aynı anlam veya görevdeki bir şekil bilgisi biriminin ses yapısı ...
-
-
deneyli ses bilgisi
:
-
Belirli bir dildeki seslerin oluşmasını, boğumlanma yer ve özelli ...
-
deneyli ses bilimi
:
-
Seslerin oluşmasını, boğumlanma yer ve özellikleriyle algılanmala ...
-
deneysel ses bilgisi
:
-
Bakınız: deneyli ses bilgisi
-
devrik cümle
:
-
Anlamı güçlendirmek veya güzelleştirmek için Türkçenin normal söz ...
-
deyim
:
-
Gerçek anlamından farklı bir anlam taşıyan ve çekici bir anlatım ...
-
deyim aktarımı
:
-
Aralarında uzaktan veya yakından ilgi bulunan iki şey arasında bi ...
-
deyimler sözlüğü
:
-
Bir dildeki deyimleri alfabe sırasına göre düzenleyen sözlük.
-
dışa dönük ünlemler
:
-
İnsanın, dış dünyada kendi dışındaki kimselerle, hayvanlar ve nes ...
-
diksiyon
:
-
Konuşmada ve okumada seslerin, kelimelerin, vurguların, anlam ve ...
-
Dil
:
-
İnsanlar arasında karşılıklı haberleşme aracı olarak kullanılan d ...
-
dil ailesi
:
-
Aynı ana dilden türeyen ve aralarında akrabalık ilişkileri buluna ...
-
dil akrabalığı
:
-
Aynı ana dilden gelen diller arasndaki ses sistemi, şekil yapısı ...
-
dil atlası
:
-
Dillerin, lehçelerin, ağızların ses ve şekil bilgisi özelliklerin ...
-
dil benzeşmesi
:
-
Yalın veya eklerle genişletilmiş bir kelimenin ilk hecesinde kalı ...
-
dil bilgisi
:
-
Çeşitli düzeydeki okullarda, Türkçenin ses, şekil ve cümle yapısı ...
-
dil bilimi
:
-
Sosyal bir kurum olan dilin genel ve özel niteliklerini ve dil ol ...
-
dil haritası
:
-
Bakınız: dil atlası
-
dilek-şart cümlesi
:
-
Birleşik cümlelerde, temel cümledeki oluş ve kılışın gerçekleşmes ...
-
dilek-şart kipi
:
-
Birleşik cümlelerde, temel cümledeki oluş ve kılışın gerçekleşmes ...
-
diş dudak ünsüzü
:
-
Alt dudağın üst dişlere dokunması ile boğumlanan v, f ünsüzleri. ...
-
diş ünsüzü
:
-
Dil ucunun veya dil tacının üst dişlere, diş etine veya diş eti-d ...
-
diş-damak ünsüzü
:
-
Dil tacının diş yuvaları ile öndamak arasındaki bölgeye dokunması ...
-
diş-eti ünsüzü
:
-
Dil tacının diş-eti-damak noktalarına dokunması ile boğumlanan pa ...
-
dişilik
:
-
Cinsiyet kavramının söz konusu olduğu dillerde dişi cinsten sayıl ...
Gramer Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama
|