Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

afet :

Hayati insan ihtiyaçlarını karşılaşamak üzere acilen harekete geç ...

afet risk yönetimi :

Temel amacı insan güvenliğini, refahını, yaşam kalitesini ve sürd ...

afet riski :

Afetin belirli bir zaman dilimi içerisinde gerçekleşme olabilirli ...

Afet Riski Azaltımı :

Gelecekteki afet riskini tahmin etmeye; bu risklere maruz kalma, ...

Afet Riski Azaltma :

(İnsan kaynaklı olanlar da dahil) olası fiziksel tehdit unsurları ...

afet yönetimi :

Değişik örgütsel veya toplumsal seviyelerde afete hazır olmayı, t ...

ağaç sınırı :

Dağlardaki veya yüksek enlemlerdeki ağaç büyümesinin üst sınırı. ...

Ani İklim Değişikliği :

İklim sisteminde birkaç onyıl veya daha kısa bir zaman diliminde ...

anomali :

Bir değişkenin temel alınan yıllar dahilindeki ortalamasından sap ...

Arazi İstilası :

Yerel ve ötekileştirilmiş topluluklar üzerinde olumsuz sonuçlar d ...

Arazi Kullanımı Ve Arazi Kullanımı Değişikliği :

Arazi kullanımı; belli bir arazi örtüsü türü üzerinde yapılan (in ...

Arktik Salınım :

Arktik salınım (Arctic Oscillation - AO), Kuzey Yarımkürenin 20 d ...

Aşırı Deniz Seviyesi :

Bakınız: fırtına dalgası

Aşırı Hava Olayı :

Aşırı (ekstrem) hava olayı, belirli bir yerde ve yılın belirli bi ...

Aşırı İklim Olayı :

Bakınız: Aşırı Hava Olayı

Atlantik Çoklu Onar Yıllık Salınımı/Değişkenliği :

Kuzey Atlantik'te yaklaşık olarak 0.4°C bandında gerçekleşen, den ...

Atmosfer-Okyanus Küresel Dolaşım Modelleri :

Bakınız: İklim modeli.

Azaltım :

Sera gazı yutaklarını geliştirmeye veya bu gazlara yol açan kayna ...

Bağıl Deniz Seviyesi :

Üzerinde bulunduğu araziye göre gelgit ölçer (maregraf) tarafında ...

Bağlamsal Kırılganlık (Başlangıç-Noktası Kırılganlığı) :

Değişen iklim koşulları gibi dışsal baskı ve değişimlerle mücadel ...

Başa Çıkma :

Kısa ve orta vadede insan, kurum, örgüt ve sistemlerin temel fonk ...

Başa Çıkma Kapasitesi :

Kısa ve orta vadede olumsuz koşulları belirleme, yönetme ve bunla ...

Baz Senaryo :

Bakınız: Dayanak/Referans

Belirgin Dalga Yüksekliği :

Belirli bir zaman aralığında gerçekleşen dalgaların, deniz tabanı ...

belirsizlik :

Neyin bilindiği ya da bilinebilir olduğu üzerindeki anlaşmazlıkta ...

Beşeri Sistem :

İnsan örgüt ve kurumlarının ana bir rol oynadığı her türlü sistem ...

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi :

Sözleşme, 9 Mayıs 1992'de New York'ta kabul edilmiş ve 1992'de Ri ...

Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi Faz 3 Ve 5 :

Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi Faz 3 ve 5 (CMIP3 ve C ...

Biyo(Lojik) Çeşitlilik :

Kara, deniz ve diğer ekosistemlerde bulunan canlı organizmalarınd ...

Biyoenerji :

Yakın zamana kadar yaşamış olan organizmalar veya bu organizmalar ...

Biyokütle :

Belirli bir alan veya hacim dahilinde yaşamakta olan organizmalar ...

Biyom :

Biyom, genellikle birkaç ekosistemi bünyesinde barındıran (örneği ...

Biyosfer :

Dünya üzerinde; kuru bitki, toprakta bulunan organik maddeler ve ...

biyoyakıt :

Genellikle sıvı formda bulunan; yaşamakta veya yakın zamana kadar ...

buz örtüsü :

Boyut olarak buz tabakasından önemli ölçüde küçük olan kubbe şekl ...

Buz Sahanlığı :

Genellikle buz tabakasının kıyı şerinde oluşan girintileri doldur ...

Buz Tabakası :

Kıtasal boyutta olan ve üzerinde bulunduğu alanın hemen hemen tam ...

Bütüncül Değerlendirme :

Çevresel değişimin sonuç ve durumu ile buna bağlı gelişen politik ...

Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi :

Kıyı habitatlarını ve kıyıların kullanım özelliklerini göz önünde ...

Çevresel Göç :

İnsan göçü, önemli bir uzaklıkta ve sürede gerçekleşen hareketi n ...

Çevresel Hizmetler :

Bakınız: Ekosistem Hizmetleri

çölleşme :

İklim değişkenliği ve insan kaynaklı eylemler de dahil olmak üzer ...

Dayanak/Referans :

Dayanak (veya referans), bir göstergedeki değişikliğin karşılaştı ...

deniz seviyesi değişimi :

Deniz seviyesi küresel veya yerel olarak: (1) okyanus tabanındaki ...

Deniz Yüzey Sıcaklığı :

Deniz yüzey sıcaklığı; gemi, şamandıra ve deniz suyu termometrele ...

Devrilme Noktası :

Belirli bir değişime yol açan etkenler ortadan kaldırılsalar dahi ...

Dezavantajlı Gruplar :

Genellikle düşük sosyoekonomik konum, düşük gelir, sağlık veya eğ ...

Dış Etkenler :

Dış etkenler, iklim sistemi dışında kalan ve iklim sisteminde değ ...

Dışsallık/Dışsal Maliyet/Dışsal Fayda :

Dışsallıklar; bireylerin eylemlerini gerçekleştirirken, bu aktivi ...

dirençlilik :

Sosyal, ekonomik ve çevresel sistemlerin; uyum, öğrenme ve dönüşt ...

Doğrusalsızlık/Doğrusal Olmayan :

Bir süreç, sebep ve sonuç arasındaki ilişkinin basit bir orantıyl ...

dönüşüm :

Doğa ve insan sistemlerinin temel özelliklerindeki yapısal değişi ...

Düşük Pişmanlık Politikası :

Mevcut iklim veya gelecekteki iklim değişikliği senaryoları kapsa ...

Düşünümlülük :

Belirli bir etkinin sistemin kendisinde değişikliğe yol açtığı; s ...

Ekofizyolojik Süreçler :

Organizma ve canlıların genellikle mikroskobik ve organ-altı ölçe ...

ekosistem :

Canlı organizmalar ve cansız çevre ile bunların kendi içindeki ve ...

Ekosistem Hizmetleri :

Bireyler veya daha geniş bir açıdan toplum için maddi veya manevi ...

Ekosistem Temelli Uyum :

İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı insanların uyum sağ ...

Ekosistem Yaklaşımı :

Arazi, su ve diğer canlı kaynakları korumanın ve bunların sürdürü ...

Ekstratropikal (Tropik-Dışı) Siklon :

Orta ve yüksek enlemlerdeki düşük merkez basıncına sahip ve cephe ...

El-Niño Güneyli Salınımı :

El Niño terimi ilk olarak Ekvador ve Peru kıyılarında gerçekleşer ...

Emisyon Senaryoları Özel Raporu :

Emisyon Senaryoları Özel Raporu (SRES) senaryoları Nakicenovic ve ...

Emisyon Senaryosu :

Tetikleyici neden (örneğin; nüfus ve sosyoekonomik gelişmeler, te ...

erken uyarı sistemi :

Belrli bir risk tarafından tehdit edilen birey, topluluk ve kurum ...

Eş-Faydalar :

Topyekün toplumsal refah üzerindeki net etkiden bağımsız olarak b ...

Etkilenebilirlik Endeksi/Kırılganlık Endeksi :

Bir sistemin kırılganlığını nitelendiren bir ölçüt. İklim etkilen ...

Etkilenebilirlik/Kırılganlık, :

Olumsuz olarak etkilenme yatkınlığı ya da eğilimi. Kırılganlık; b ...

etkiler :

Doğa ve insan sistemleri üzerindeki etkiler. Bu raporda, "etki" t ...

Evrimsel Uyum :

Popülasyon veya türlerde; kalıtsal özelliklerdeki seçilim sonucu ...

fenoloji :

İklim ve mevsimsel değişiklikler ile periyodik olarak tekrar eden ...

Fırsat Maliyeti :

Diğer bir eylemin seçilmesi sonucu ilk eyleme ait feragat edilen ...

fırtına dalgası :

Ekstrem meteorolojik durumlara bağlı olarak (alçak atmosfer basın ...

Fırtına Yolları :

Esasında bireysel siklonik hava sistemlerinin hareket yollarını i ...

Fotokimyasal Duman :

Güneş ışığının özellikle hidrokarbon olmak üzere birincil hava ki ...

Geçim Kaynağı :

Yaşamı sürdürmek için yapılan eylemler ve kullanılan kaynaklar. G ...

Geçimlik Tarım :

Üretilen miktarın büyük çoğunluğunun doğrudan tüketildiği; ancak ...

Geleneksel Bilgi :

Kökeni derin bir biçimde tarihe ve deneyimlere dayalı; dünya üzer ...

Gelir :

Bir hanenin veya başka bir birimin reel net varlıklarını azaltmad ...

Gelişen Risk :

iklim değişikliğine bağlı olarak insan nüfusunun coğrafik hareket ...

Genel Dolaşım Modeli :

Bakınız: İklim modeli

Geri Bildirim (Besleme) :

Bakınız: İklim Geri Bildirimi (Beslemesi)

Geri Dönüş Periyodu :

Belirli bir boyut ya da şiddetteki (ya da bunların altında veya ü ...

Geri Dönüş Seviyesi :

Belirli bir zaman aralığında (örneğin; on yılda bir) ortalama bir ...

gıda güvenliği :

Gıda sistemi; zaman üzerinde sabit olması gereken gıda zinciri ey ...

Gıdaya Erişim :

Sağlanabilirlik ve kullanılabilirlik ile birlikte gıda güvenliğin ...

Güney Dairesel Mod :

Orta enlemlerdeki jet rüzgarlarının gözlemlendiği paralellerdeki ...

Günlük Sıcaklık Farkı :

24 saatlik aralıkta gerçekleşen en düşük ve en yüksek sıcaklık de ...

Güven :

Belirli bir bulgunun tür, miktar, kalite, tutarlılık (mekanik anl ...

hassasiyet :

Sistem veya türlerin, iklim değişkenliği veya değişikliğinden olu ...

hava tahmini :

Bakınız: İklim tahmini ve İklim projeksiyonu

Hidrolojik Döngü :

Suyun; okyanus ve yer yüzeyinden buharlaşarak atmosferde su buhar ...

Hint Okyanusu Dipolü :

Hint Okyanusu'ndaki deniz yüzey sıcaklıklarında gözlemlenen büyük ...

Hipoksik Olay :

Su kütlesindeki oksijenin eksilmesine yol açan olaylar. Ayrıca bk ...

ısıl genleşme :

Deniz seviyesi kapsamında bu terim, deniz suyunun ısınması nedeni ...

Işınımsal Zorlama :

Işınımsal zorlama; Güneş'in şiddeti ya da karbondioksit oranındak ...

ikame :

İkame iklim veri göstergeleri; geçmiş zamanda gerçekleşen iklim k ...

iklim :

İklim, genellikle dar bir tanımla ortalama hava koşulları; ya da ...

İklim Akışkanlığı (Velositesi) :

Belirli bir iklim parametresine ait eşdeğer çizgilerinin iklim de ...

İklim Değişikliği :

İklim değişikliği, tipik olarak onlarca yıl veya daha uzun sürele ...

İklim Değişikliği Etki Değerlendirmesi :

İklim değişikliğinin doğa ve insan sistemleri üzerindeki etkisini ...