eng

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (11)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
11. Sayfa
iotlaşma :
Özellikle Yunancanın klasik sonrasında olduğu gibi e, y, ei, oi g ...
İsim :
Çok defa ad (substantif) anlamına kullanılıyorsa da bu, ad, sıfat ...
isim bükünü :
Hint-Avrupa dilinde isim çekimi.
isim cümlesi :
Bakınız: Cümle
isim çekimi :
İsimlerin (ad, sıfat, zamir) veya isim diye alınan her türlü ifad ...
isim çekiminde almaşım :
Bakınız: Gövde almaşımı
isim deyimi :
Topu birden isim görevinde olan deyim,
isim gövdesi :
Bakınız: Gövde
isim hali :
Bakınız: İsim çekimi
isim takımı :
Biri ötekine mal edilen iki isimden meydana gelmiş sözdizimi öbeğ ...
isim tamlaması :
Bakınız: İsim takımı
isim tümleci :
Bakınız: Tümleç
isimden fiil :
Bakınız: Fiil
isim-fiil cümlesi :
Yüklelmlik fiillerle yapılan cümle: Bu vazo orada güzel duruyor g ...
isimle fıfat bileşiği :
Bakınız: Bileşim
isimle fiil bileşiği :
Bakınız: Bileşim
isimler bileşiği :
Bakınız: Bileşim
isimli zamir öbeği :
Bakınız: İyelik Zamir
isimlik :
Bakınız: Fiillik
isimlik hal :
Bazı dillerde fiillerin (mastar, ortaç gibi) isimsel şekillerine ...
istek fiili :
Susamak, Evsemek gibi bir şeyin istenildiğini anlatan türeme fiil ...
istemli gelecek :
Kesinlik anlatan gelecek zaman, ki bazı dillerde tasarlama anlata ...
istemli kip :
Bazı dillerde "gidelim" gibi irade anlatan bir kip.
isteyişli fiil :
Bazı dillerde bir geyi yapmak arzusunu veya çabasını anlatmak üze ...
işaret dili :
Sözlü dil de bir işaret dizgesi olmakla beraber bu "İşaret dili" ...
işitmeli dil :
Bakınız: Dil
işteşlik fiili :
Bakınız: Fiil
işteşlik ile hali :
( işteşlik "ile" hali ) bk. İle hali.
italaşma :
İotlaşma anlamdaşı.
iye zamiri :
Katıldığı ismin, kendisinin bildirdiği gramatikal kişiye değgin o ...
iyeli zamir :
Adı geçen bir şeyi, değgin bulunduğu varlıkla (iyesiyle) birlikte ...
iyelik -in hali :
Bakınız: -İn Hali
iyelik sıfatı :
Bazı dillerde bizdeki iye zamirleri rolünda olup sözdizimi bakımı ...
iyelik takımı :
Bakınız: İye zamiri
iyelikli bileşik :
Bakınız: Bileşim
izine dönüş :
Araya başka bir cümlenin girmesiyle tamamlanmamış kalan bir sözün ...
izinlik :
Almama izin verir misiniz yerinde söylenen "Alabilir miyim" fiili ...
kakışma :
Bir araya gelen ses, hece veya kelimelerin birbirleriyle uyugamıy ...
kaldırılma :
Birbiri ardınca gelen iki kelimeden birincisinin sonundaki açınığ ...
kalın açınık :
Bakınız: Açınık
kalıpsama :
Yabancı bir kalıba göre yapılmış kelime, deyim, cümle... Arsıulus ...
kamu dili :
Bakınız: Dil
kapalı açınık :
Bakınız: Açınık
kapalı hece :
Bakınız: Hece
kapalı ses :
Ses aygıdının epeyce veya büsbütün kapanmasıyla çıkan ses.
kapalı veya iç sözdizimi :
Alışılmış sözdizimi ( AÇIK veya DIŞ SÖZDİZİ-Mİ, S. extérieure ) k ...
kapalılık :
Kapalı denilen seslerin hali.
kapanış :
Ses yolunun kapanma derecesi.
kapanışlı ses :
İçe patlar ses. bk. içe patlar.
kapantı :
Kapantılı abanıkların çıkışında patlamadan önce ses yolunun kapan ...
kapantılı abanık :
Ses "borusu kapatılıp hemen bir patlama sesiyle birdenbire açılar ...
kapsama :
Her biri ayrı bir cümle kuruluşunu gerektiren birkaç öğenin tek b ...
kapsamalı dil :
Bakınız: Toptan anlatımlı dil
kapsamlama :
Aralarında cinsle tür, tümle parça gibi karşılıklı ilgi bulunan ş ...
kapsar cins :
Bakınız: Cins
kararsız :
Türlü çeşitleri söylenen ses veya ses öbeği, örnekleyin Alnaç, An ...
kararsız ikinlik :
Bakınız: İkinlik
kardeş diller :
Bakınız: Dil
karışımlı değişme :
Bakınız: Anlam değişmesi
karma açınık :
Dil damağın orta kısmına yaklaştırılmakla çıkarılan ö açınığı.
karma çekim :
Bazı dillerde tek tip üzere olmayıp ayrı ayrı tipler gösteren çek ...
karma dil :
Bakınız: Dil
karma ses :
Bakınız: Ses
karmaşık anlam :
Bakınız: Anlam
karmaşık anlamlı tanımlık :
Bakınız: Tanımlık
karmaşık aorist :
Bakınız: Aorist
karmaşık cümle :
Bakınız: Cümle
karmaşık fiil :
İkincisi yardımcı olarak kullanılan iki fiilden ibaret fiil öbeği ...
karmaşık veya çifte ton :
İki hareketli, yani yükselip alçalan ton.
karşılaştırma yöntemi :
Bakınız: Yöntem
karşılaştırmalı dilbilim :
Hısım dillerin karşılıklı uygunluklarını inceliyen dilbilim.
karşılaştırmalı gramer :
Karşılaştırmalı dilbilim anlamdaşı.
karşılıklı fiil :
Bakınız: Fiil
karşılıklı göçme :
Bakınız: Göçme
karşılıklı orta :
Bakınız: Orta
karşılıklı özümleme :
İki sesin birbiri üzerine özümleyici etki yapması. O bir'in öbür ...
karşılıklı zamir :
Bakınız: Ayrılı zamirler
karşınlı :
Fakat, ama, lakin gibi karşı gelme fikri anlatan bağlaçlara denir ...
karşınlık bağlacı :
Bakınız: Bağlaç
karşınlık zarfı :
İnadına, tersine olarak ?e rağmen gibi fiillerin anlamına bir kar ...
karşıt anlamlı :
Beyaz ile kara, gece ile gündüz karşıt anlamlı kelimelerdir.
katılgan harfler :
Arapçada ve başka sâmi dillerde çekim şekillerinin meydana getiri ...
katkın anlam :
Bakınız: Anlam
katma :
Yüklemlik fiillerin yüklemine denir. "Birini başkan seçmek" sözün ...
katma-i hali :
Bakınız: Yüklemlik -İ Hali
katmalık ile hali :
( katmalık "ile" hali ) bk. İle hali.
katmalık türetme :
Bakınız: Türetme
katmerleme :
Yanlışlıkla bir sesi veya bir kelimeyi iki defa söyleme. KATMERLİ ...
katmerli bileşik zaman :
Bakınız: Zaman
katmerli çoğul :
Bazı dillerde özellikle Arapçada iki defa çoğul şekline konmuş ke ...
katmerli ettirimli :
Yazdırtmak, Söylettirmek gibi iki araçlı fiil.
katmerli fiil :
Arapçada son iki abanığı aynı olan üçlü fiil: redd, hiss gibi.
katmerli harf :
Bakınız: Harf
katmerli kipler :
Bileşik kipler, aralarında bir bileşme daha yaparak katmerli kipl ...
katmerli soru :
Bakınız: Soru
katmerli türev :
Türeme bir kelimeden yapılan türev: Sağlamlaştırmak gibi.
kavram örneksemesi :
Bakınız: Örnekseme
kavramlık kök :
Bakınız: Kök
kayma seslik :
Bakınız: Seslik
kaynak dil :
Bakınız: Dil