eng

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (9)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
9. Sayfa
görelik -i hali :
Bakınız: Grek -i hali
görelikhali :
Kelimeye "bir şeye göre" fikrini katan ve dilimizde -ce ekiyle ya ...
görülü dil :
Gözle görülen işaretlere birer anlam vererek kurulan işaret dili.
görünürde kelime :
Bakınız: Kelime
görünürde nesneli fiil :
Nesneli bir fiil, o fiilin sonucu durumunda olan bir kelimeyi nes ...
görünürde özne :
Bakınız: Mantıkça özne
görünüş :
En çok İslav dillerinde eylemin bitmiş veya bitmemiş olduğunu gös ...
gösterme sıfatı :
Bakınız: Göstermelik
gösterme zamiri :
Bakınız: Göstermelik
göstermelik :
Soyut veya somut bir şeyin zamandaki, uzaydaki veya düşüncedeki y ...
göstermelik kök :
Bakınız: Kök
Gövde :
Bir kelimeden çekim takıları çıktıktan sonra geri kalan kısım. Ke ...
gövde açınığı :
Gövde yapmağa yarayan "açınık.
gövde almaşımı :
İsim ve fiil çekimlerinde gövdenin eksiksiz veya eksikli olarak ç ...
gövde bükünü :
Hint-Avrupa dillerinde görüldüğü gibi takıları doğrudan doğruya k ...
gövde son eki :
Bakınız: Sonek
gövde taban :
Bakınız: Taban
gövde yapılığı :
Gövde meydana getirmek üzere köke eklenen yapılık (bk. Kelime yap ...
gövdeleyici dil :
Bakınız: Toptan anlatımlı dil
gövdeli bileşik :
Bakınız: Bileşim
gövdelikli oluşum :
Bir gövde açınığının yardımıyla olan oluğum.
gövdeliksiz oluşum :
Gövde açınığı almaksızın ekin doğrudan doğruya köke gelmesiyle ol ...
gözle alıntı :
Bir dile söylenişiyle değil, yazılı şekliyle alınan yabancı kelim ...
gramatikal :
Mantıkçının, duygucanın ve doğalın karşıtı olarak kullanılıp gerç ...
gramatikal almaşım :
Bakınız: Almaşım
gramatikal cins :
Bakınız: Cins
gramatikal çözümleme :
Bakınız: Çözümleme
gramatikal dolaylama :
Geliyorum sözü kargısında "Gelmekteyim" gramatikal bir dolaylamad ...
gramatikal durgu :
Bakınız: Durgu
gramatikal haber :
Bakınız: Mantıkça yüklem veya haber
gramatikal hal :
Bakınız: İsim çekimi
gramatikal harç :
Ek, takı ve edat gibi anlamca bağımsız olmıyan veya yeni kelime t ...
gramatikal kelime :
Bakınız: Edat
gramatikal kip :
İfade arasında kendi gerçek görevinden başka bir görevle kullanıl ...
gramatikal örnekseme :
Bakınız: Örnekseme
gramatîkal özne :
Cümlenin gramerce çözümünde ister gerçek, ister iğreti, ister gör ...
gramatikal sıra :
Gramerin gösterdiği kelime sırası.
gramatikal uyrum ve uyrumlu :
Bakınız: Uyrum
Gramer :
Bir dili meydana geitren ses, kelime yapılışı, kelime hazinesi, a ...
gramer genliği :
Eski bir şekil, eski bir kuruluş kullanmanın hoş görülebilmesi.
gramer kuralı :
Dilin herhangi bir konusunda üstün olan kullanış.
gramer ulamları :
Niteliklerine, şekillerine veya görevlerine göre kelimelerin ayrı ...
grameröncesi :
Dilde gramer denecek bir yöntem temelleşmeden önceki zamana değgi ...
grek -i hali :
Yunancada bir kelimeye bazı önleçler getirildiği vakit o kelime - ...
grimm kanunu :
Hint-Avrupa dilinden Cermenceye geçerken kapantılı seslerin değşi ...
güneş harfleri :
Arapçada tanım edatının L'sini özümliyen abanıklara denir,
gür açınık :
Ağır açınıklardan a açınığı.
gürellik vurgusu :
Bakınız: Asıl vurgu
haber :
İsimi cümlelerinde yüklem ki isim, sıfat, zamir veya zarf olabili ...
haber sıfatı :
Bakınız: Sıfat
haber zamirleri :
Bakınız: Sığınık zamirler
haberlik kök :
Bakınız: Kök
hafif erkeli muzarî :
Arapçada cezimli muzarinin sonuna -en getirilen şekli: yaktülen ( ...
hafif taban :
Hint-Avrup'a dillerinde kısa bir açınıkla biten taban.
hafifleme fiili :
Gülümsemek, Ağlamsamak gibi hafif bir eylem anlatan uzamalı fiil ...
Hal :
Bakınız: Süreç Ve İsim Çekimi
hal aykırılığı :
Mantığın gerektirdiği halden başka bir isim halinin kullanılır ol ...
hal çekerliği :
Bakınız: Çekerlik
hal ismi :
Eylemlik isimlere karşı olarak herhangi bir halde bulunma fikrini ...
hal takısı :
Bakınız: Takı
halk dili :
Bakınız: Dil
halk kelimesi :
Bakınız: Kelime
halk türeklemesı :
Halkın aslını bilmediği kelimeleri bildiği kelimelere benzetip on ...
hareke :
Sami dillerde açınık değerinde olmak üzere abanıkların altına vey ...
harf :
Ses temsil eden alfabe işareti. Harfin temsil ettiği ses tek olur ...
harf çevrisi :
İgi ve böylece çevrilen yazı.
harf kelime :
Bir takım kelimelerin ilk harflerinden meydana getirilen Naylon, ...
harf yazısı :
Bakınız: Yazı
haykırı :
Tam bir cümle olmamakla beraber söylendiği ton dolay isiyle tam b ...
haykırı cümlesi :
Bakınız: Cümle
haykırı mastarı :
Bir haykırı cümlesinde kullanılan mastar: Üstelik de kimseyi saym ...
hayvan dili :
Türlü duygularını anlatmak üzere hayvanların içgüdü ile çıkardıkl ...
hazırlık kılınışı :
Bakınız: Kılmış
hece :
Kelimeyi meydana getiren boğumlardan her biri, ki en az bir açını ...
hece binişmesi :
Yanyana gelen iki benzer heceden birinin yok olması: Pazar ertesi ...
hece doruğu :
Bakınız: Doruk Ve Hece
hece özeği :
Bakınız: Hece
hece sınırı :
Bir hecenin bitip ötekinin başladığını gösteren ses aralığı.
hece vurgusu :
Kelimede hecelerden birini yükseklikleyeğinlikle veya her ikisiyl ...
hece yazısı :
Bakınız: Yazı
heceli üstem :
Bakınız: Üstem
hecelik ikileme :
Bakınız: İkileme
hecelikli seslik :
Bakınız: Hece
heceliksiz :
Kendi başına bir hece özeği meydana getiremiyen ( seslik ).
heceseme :
Bir ses dizgesini hecelere ayırma.
hecesiz üstem :
Bakınız: Üstem
hemeli fiil :
Kökünde hemze yani gırtlak kapantısı sesi bulunan arapça fiil.
hemze :
Arapçada gırtlaktan çıkarılan ve ırlak dediğimiz gırtlak kapağını ...
herzamanlı kanun :
Her zaman yürürlükte bulunan kanun.
heyecan tonlaması :
Bakınız: Anlatımlı tonlama
heyecan tonu :
Heyecanla söylenen sözdeki ton.
heyecan vurgusu :
İfadede heyecanı anlatan cümle vurgusu.
hımhımlama :
Bütün sesleri genizden söyleme hali, ki kişisel olduğu gibi bir t ...
hısımlık tanımlığı :
Bakınız: Tanımlık
hışırtılı :
Ş ve J seslerine denir.
hızlı gidiş :
Sözün acele söylenme tarzı.
hızlı şekil :
Hızlı gidişte kelimelerin aldığı eksik ve kısa şekil: Efendim? ye ...
hızsız gidiş :
Sözün acelesiz, tane tane söylenme tarzı.
hızsız şekil :
Hızlı şekle karşı olarak, ağır söylendiği için kelimelerin tam ol ...
hikâye dilek şart kipi :
Bakınız: Katmerli kipler