eng

Dilbilim Terimleri Sözlüğü (4)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
4. Sayfa
beyinsel abanık :
Dilin orta damağa abanmasıyla çıkan abanık.
bırakılmış :
Artık kullanılmıyan (kelime). (BIRAKILMIŞLIK, Obsoletisme).
bırakımlı tümce :
Bakınız: Tümce
bırandalık kılınış :
Bakınız: Kılmış
bildirme dili :
Düşünürken aklımızdan geçirdiğimiz dile, yani iç dile karşı olara ...
bilelik halı :
Bakınız: İsim çekimi
bileşen :
Bakınız: Bileşim
Bileşik :
Bakınız: Bileşim
bileşik buyrum kipi :
Bakınız: Gelişimli kipler
bileşik dilek kipi :
Bakınız: Gelişimli kipler
bileşik geçmişlik :
Bakınız: Geçmişlik
bileşik gereklik kipi :
Bakınız: Gelişimli kipler
bileşik kelime :
Bakınız: Bileşim
bileşik olumsuzluk :
Bakınız: Olumsuzluk
bileşik salt kip :
Bakınız: Salt Kip
bileşik türevi :
Bakınız: Bileşim
bileşik zaman :
Birtakım dillerde, örnekleyin Hint-Avrupa dillerinde yardımcı fii ...
bileşim :
İki veya daha çok kelimenin BİLEŞİK (Composé) denilen yeni bir ke ...
bileşim açınığı :
Bazı dillerde bileşik kelimelerde iki bileşen arasına getirilen a ...
bilim dili :
Bakınız: Dil
bilimlik kelime :
Bakınız: Kelime
bir deyilikli cümle :
Bakınız: Cümle
bir kezlik :
Ancak bir defa kullanılmış (kelime) veya tek bir kelimede görülen ...
bir okunuşlu :
Yazılışları başka başka olduğu halde aynı şekilde okunan kelimele ...
bir yanlı :
Dilin bir tarafından çıkarılan bir çeşit L sesi için kullanılır.
birandalık :
Bakınız: Kapantılı abanık
bireşimli dil :
Bakınız: Dil
birinci aorist :
Bakınız: Aorist
birinci derecen köken :
Bakınız: Köken
birinci kişi :
Bakınız: Kişi
birinci özne :
Bakınız: Özne
birincil değişme :
Asıl anlam ile sonraki anlam arasındaki ilginin belli kaldığı anl ...
birincil gövde :
Bakınız: Gövde
birincil köken :
Bakınız: Köken
birincil oluşum :
Doğrudan doğruya kökten türemiş görünen kelime: Güzel gibi. Böyle ...
birincil son ek :
Bakınız: son ek
birincil soru :
Bakınız: Asıl Soru
birincil takı :
Bakınız: Takı
birincil türetme :
Bakınız: Türetme
birincil yapılık :
Fiil köklerine veya gövdelerine getirilen yapılık. bk. İkincil ya ...
birincil zamanlar :
Hint-Avrupa dillerinde şimdiki ve gelecek zaman şekillerine denir ...
birinleşme :
Bir ikinliğin yalın bir açmık hali alması: Lat. emricula'dan oric ...
birinlik :
Tek bir çıkışla sağlanan ses olayı.
birli kök :
Bakınız: Kök
Birlik :
Cümle öğelerinden birini (özne, nesne, tümleç, fiil, yüklem) meyd ...
birliktelik ile hali :
( birliktelik "ile" hali ) bk. İle hali.
birzamanlı :
Zamanla olan gelişimleri düşünülmeksizin belli bir çağ içinde göz ...
birzamanlı kanunlar :
Bir dilde tek bir çağda yürürlükte olan kanım ve kurallar.
bitim gevşemesi :
Bakınız: Gevşeme
bitirme aoristi :
Bakınız: Aorist
bitirme kılınışı :
Bakınız: Kılınış
bitişik bileşik :
Bakınız: Bileşim
bitişik göçme :
Bakınız: Göçme
bitişik özümleme :
Yanyana bulunan iki ses arasındaki özümleme.
bitişim :
Her zaman birlikte kullanıla kullanıla iki kelimenin kaynaşması : ...
bitişimli diller :
Gramer ilgileri, köke türlü ekler bitiştirilmekle anlatılan dille ...
bitmemişlik :
Latincede, bir eylemi henüz sona ermemiş olarak anlatan fiil zama ...
bitmişlik :
Latincede bir eylemi sona ermiş olarak anlatan fiil zamanı.
boğaz abanığı :
Bakınız: Gırtlak abanığı, Gırtlaktan çıkan abanık
boğazdanlaşma :
Boğumlama noktası yumuşak damağa götürülen bir sesin uğradığı değ ...
boğuk vurgu :
Boğuk boğuk konuşmadaki ses özelliği.
boğumlama :
Çıkarılacak sesin gerekliğine göre ses yolunun herhangi bir yerin ...
boğumlama durağı :
Boğumlama yapılmadığı zaman ses aygıtının aldığı dingin hal.
boğumlama duruşu :
Boğumlama sırasında her dile göre az çok değişen ve sese o dilin ...
boğumlama vurgusu :
Bakınız: Asıl vurgu
boğumlamalı ses :
Bir takım ses öğelerine ayrılabilmesi bakımından insan sesi.
boş kelime :
Bakınız: Dolu kelime
budamlı türetme :
Bakınız: Türetme
bulaşma :
İki kelimenin birbiri üzerine olan etîr siyle ortalama bir şeklin ...
bulunurluk sıfatı :
De halindeki, bazen de yalın halindeki isimlere -ki eki getiriler ...
burunculluk :
Bazı dillerin genizden söylenir gibi olan nitelikleri. bk. Hımhım ...
buyursamalı kip :
Hafif bir buyuruk anlatan gelişimli kip: Bu kitabı siz de bir ker ...
buyurum cümlesi :
Bakınız: Cümle
buyurum kipi :
Bakınız: Gelişimli kipler
Bükün :
Bükünlü diller denilen bir takım dillerde, gramatikal çeşitler me ...
bükün ara katkısı :
Bükünde kök ile takı araşma giren öğe.
bükün çoğulu :
Bakınız: Kırık çoğul
bükün son eki :
Bakınız: son ek
büküngen :
Bakınız: Bükün
bükünlü :
Bakınız: Bükün
bükünlü dil :
Bakınız: Dil
bükünlü şekilleme :
Bakınız: Şekilleme
bükünsüzleşmiş diller :
Bakınız: Dil
bütünleyici :
Çekimi eksikli olan ( Fran. aller fiili gibi ) fiillerde yer dold ...
büyükseme çoğulu :
Kendine büyüklük vermek veya başkasına saygı göstermek için zamir ...
canlı cins :
Bakınız: Cins
canlı veya etken kelime :
Çin gramerinde fiil niteliğinde olan kelimetere denir. bk. Ölü ve ...
cansız cins :
Bakınız: Cins
-ce hali :
Bir şeye göre, "Bir şey tarafından", "Bir şeyin vasfına uygun ola ...
centum diller :
(Kentum okunur) Hint-Avrupa dillerinden Toharca, Hititçe, Yunanca ...
cezim :
(Arapça) Eski yazımızda bir sesin harekeli olmadığını gösteren iş ...
cezîmli muzari :
Arapçada sonu cezimli olan muzari : yaktül gibi.
Cins :
Birçok dillerde isimler erkek (ERİL, Masculin), dişi (DİŞİL, Femi ...
cins çekerliği :
Bakınız: Çekerlik
cins ismi :
Bir cinsten olan varlıkların hepsine birden ad olan kelime.
cins tekili :
Tekil halinde olmakla beraber bütün cinsini anlatan isim. "İnsan ...
coğrafyalık -in hali :
-İn halinde olan bir kelime bazen adaş olan yerleri birbirinden a ...
cum evirtimi :
(Kum okunur) Latincede iki tümceyi cum bağlacıyla bağlayarak yapı ...
Cümle :
Başka bir söze bağlı olmaksızın tam bir düşünce veya hüküm anlata ...
cümle eklemleri :
Bir cümlede tümcelerin birbirine eklendiği yerler veya bu eklemey ...