Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

felsefî antropoloji :

Bakınız: insanbilim

fenomen :

Bakınız: görüngü

fenomenalizm :

Bakınız: görüngücülük

fenomenizm :

Bakınız: görüngücülük

fenomenoloji :

Bakınız: görüngübilim

fetişizm :

Bakınız: tapıncakçılık

figür :

(Mantıkta) Orta terimin bulunduğu yere göre tasımın aldığı biçim. ...

fiksiyonalizm :

Bakınız: Yapıntıcılık

finalizm :

Bakınız: erekçilik

fizikötesi :

Varlığın son temelleri, özü ve anlamı üzerine öğretiler. // Arist ...

formalizm :

Bakınız: biçimcilik

geçerlilik :

Bir kavramın, bir yargının mantık ya da değer kuramı (anlamı ve d ...

gelenekçilik :

1. a. Geleneklere aşırı değer verme eğilimi, b. Eskimiş olana, al ...

gelgeç istek :

(Lat. velle = istemek) : İstenci etkileyebilecek güçlülükte olmay ...

Genel :

(Lat. generalis = cinse bağlı, cinsle ilgili) : Cinsle, türle ilg ...

genelleştirme :

(Lat. generalis = genel) Tek tek ya da özel durumlardan genel bir ...

genesis :

Bakınız: oluş

gerçek :

1. Düşünülen, tasarımlanan, imgelenen şeylere karşıt olarak, var ...

gerçekçilik :

I. 1. Düşünmenin temeli ve eylemenin ölçüsü olarak gerçekliğe bağ ...

gerçeklik :

1. Gerçek olan, varolan şeylerin tümü. // Bu anlamda gerçekliğin ...

gidimli düşünme :

Bir tasarımdan ötekine geçerek, çıkarımlar yaparak, bir önermeden ...

gizem :

1. Duyuları aşan usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize k ...

gizemcilik :

Tinsel tutum ve düşünüş yaşama doğrultusu olarak: 1. Karanlık, gi ...

gizemsel :

(Yun. mystikos

gizilgüç :

(Lat. potentia = güç, olanak, saklı güç) (Genel anlamda) Edim ola ...

gnoseoloji :

(Yun. gnosis = bilgi logos = öğreti) Bilgi kuramı, bilgi öğretisi ...

gnostikler :

(Yun. gnostikoi = bilenler (bilinirciler)

gnostisizm :

(Yun. gnosis = bilgi) : İnsanla Tanrı arasındaki ilişkiyi speküla ...

gönül :

1. (Geniş anlamda) Duyguların, ruhsal kıpırdanmaların, iç çabalar ...

görecilik :

1. Bütün bilgilerin göreli olduğunu öne süren öğreti. 2. (Ahlakta ...

göreli :

1. Bir başka şeye bağlı olan bir başka şeye göre olan. 2. Bir baş ...

görelilik :

1. Göreli olma durumu. 2. Sınırlı bir geçerlilik.

görelilik kuramı :

Klasik fiziğin saltık olarak gördüğü kimi şeyleri, uzay-zaman içi ...

görev :

(Lat. functio = yerine getirme, gerçekleştirme) : 1. Bir organın ...

görü :

(Lat. Intuitio, Intuitus sezgi

görüngü :

1. (Genellikle) Duyularla algılanabilen her şey. // "Kendinde şey ...

görüngübilim :

(Yun. phainomenon = görünüş logos - bilim, öğreti) I. -> Görüngül ...

görüngücülük :

1. Gerçek olanın yalnızca -> görüngüler olduğunu öne süren, görün ...

Gözlem :

Bir nesne ya da bir olayın, niteliklerini bilmek amacı ile, dikka ...

Güç :

1. Fiziksel, düşüncel ve ahlaksal bir etki yapabilme ya da bir et ...

güdü :

(Lat. movere = kımıldatmak, devindirmek) : 1. Bir istenç eylemini ...

güdülenim :

İstencin güdülerle belirlenmesi.

güdümbilim :

(Yun. kybernetike kybernetes = dümenci, yönetici, yöneltici) 1. ( ...

güncel :

İçinde bulunulan an için bir anlamı, bir önemi olan konuşulan and ...

Güzel :

(Sözcüğün somut anlamı: Görmeyle ilgili, göze hoş görünen). Estet ...

habitus :

Aristoteles'ten gelen ve skolastiğin de kullandığı terim. Bir tür ...

halkerki :

(Yun. demokratia, demos = halk, kratos = erk, egemenlik) : 1. Hal ...

haz :

1. Duygunun, içinde bulunduğu durum bakımından temel niteliklerin ...

hazcılık :

(Yun. hedone = haz) : 1. Yaşamın anlamını hazda bulan dünya görüş ...

hedonizm :

Bakınız: hazcılık

hegelcilik :

1. Hegel ve ona bağlı olanların oluşturduğu, özellikle "salt idea ...

herakleitosçuluk :

Gerçekliğin asıl özünü öncesiz-sonrasız oluşta gören, bu oluşun k ...

hermeneutik :

Bakınız: yorumsama

Heterojen :

Bakınız: ayrışık

heteronomi :

Bakınız: yaderklik

heyecan :

(Lat. emovere = devinmek) İç ya da dış uyarımlarla ortaya çıkan r ...

hic et nunc :

(Lat. hic et nunc = burada ve şimdi) Nesnelerin, olayların zaman ...

hiççilik :

(Lat. nihil - hiç) : (Genel olarak) a. Var olan görüşlere, değerl ...

hiçlik :

1. Yadsıma sonucu, gerçekteki belirlenimlerin, özelliklerin, duru ...

hilozoizm :

Bakınız: canlı özdekçilik

hipotetik imperatif :

Bakınız: koşullu buyruk

hipotetik yargı :

Bakınız: koşullu yargı

hipotez :

Bakınız: varsayım

historismus :

Bakınız: tarihselcilik

hiyerarşi :

Bakınız: aşama düzeni

homo faber :

(Lat.): Yapımcı insan becerili insan çalışan, araçlar yapan varlı ...

homo mensura :

(Lat.): Protagoras'ın "İnsan her şeyin ölçüsüdür." önermesinin kı ...

homo oeconomicus :

(Lat.): Yalnızca ekonomik çıkarlarla belirlenmiş insan. // Ekonom ...

Homo sapiens :

(Lat.): Us yetisi olan insan us sahibi yaratık . Anaksagoras' tan ...

Homojen :

Bakınız: bağdaşık

hoşgörü :

(Lat. tolerantia

hukuk felsefesi :

Hukukun özünü, kökenini, geçerliliğini, ilkelerini, ödevlerini ya ...

hümanizm :

Bakınız: insancılık

hylemorfizm :

Bakınız: özdekbiçimcilik

hypostaz :

Bakınız: dayantı

içdaralması :

Belirli bir neden olmadan duyulan, belli bir nedene bağlanamayan, ...

içduyu :

1. Kişinin, kendi ruhsal durumlarının ve iç yaşantılarının dolays ...

içdünya :

Bilincin dışında olan şeylerin karşıtı olarak: bilincin içinde ol ...

içeriksel değerler ahlakı :

Kant'ın biçimsel ahlak felsefesine karşı M. Scheler ve N. Hartman ...

içerme :

Mantıksal bağıntı olarak, bir şeyin başka bir şeyi kendi kapsamı ...

içgüdü :

Bir hayvan türünün bütün bireylerinde kalıtım yoluyla belirlenmiş ...

içinde bulunma :

(Lat. includere = içinde bulunmak) : Belli bir nedenin belli bir ...

içkin :

(Lat. immenens = içinde kalarak, içinde olarak

içlem :

Kapsamın bağlılaşık kavramı. Kavramın ya da o kavramı dile getire ...

içrek :

(Yun. eso = içerde, içte) : 1. Belirli bir insan topluluğunun dış ...

içrekçiler :

(Yun. esoterikos dışrakçılar. // İçrekçi, dışrakçı kavramları, gi ...

içrekçilik :

Bilimin yaygınlaştıramayacağını, ancak seçkin yetişkinlere bildir ...

idea :

(Yun. idea anımsama yoluyla kavranabilen, duyularla yalnızca gör ...

İDEAL :

Bakınız: ülkü 2. düşüncel. 3. ülküsel

idéalité :

Bakınız: düşüncellik

idealizm :

I. (Genel anlamda) Ülkücülük: a. Bir ülküyle belirlenmiş olan ve ...

ideleştirme :

İdeaların, tasarımların, kavramların oluşumu. -> Görüngübilimde: ...

ideologlar :

1. Fransa'da, fizikötesini ortadan kaldırarak tinsel bilimleri in ...

ideoloji :

1. Terimin yaratıcısı Destutt de Tracy'ye göre ideoloji, "ideler ...

idola :

Put, imge, kuruntu. (Felsefede) F. Bacon'ın "Yeni Organum" unda k ...

ikicilik :

Birbirinden ayrı, birbirinden bağımsız, birbirine geri götürüleme ...

ikilem :

1. (Mantıkta) Karşıdakinin iki yandan kıstırılması: A olunca B ve ...

ileri sürme :

(Lat. assertio

İlerleme :

(Lat. progressus

ilinek :

(Lat. accidens = rastlantısal olan, çıka gelen) : 1. Bir nesneye ...