eng

Yazın Terimleri Sözlüğü (12)

# A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Yazın Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama

Yazın Terimleri Sözlüğü (12. Sayfa)

tandırname :
Halk öykücülerinin karışık, uzun, türküsüz masallara verdikleri a ...
tanıkçalar :
Yazın kurallarına, terimlerinin açıklanılmasına örnek olarak geti ...
tanımlık :
1. Bir yapıtın ne işe yaradığı, ne zaman ve kimin tarafından yapı ...
tanıtı :
Bir yapıttan alınan ya da kalan parça.
tanıtma :
Bir oyun, kitap vb. için yazılan, eleştirel nitelikler taşıyan kı ...
tanlı beşleme :
Bakınız: beşleme
Tanrı tanımazlık :
Tanrı'nın varlığını yadsıyan öğreti.
Tanrısama :
Bir kahramanı Tanrı gibi görme, gösterme bir kişiyi ya da bir düş ...
tansıma :
Benzetmeliğin (=müşebbehin) pek zarif gösterilmesi.
Tanzimat :
1839'da Reşit Paşa'nın öncülüğünde devlet yönetiminde, toplumsal ...
Tanzimat yazını :
1860'da Tercüman-ı Ahval gazetesinin çıkmasıyla başlamış sayılan ...
tapşırma :
Saz ozanlarının ya da öykücülerin takma ad, mahlas yerine kulland ...
tapuğ :
Gülşenî tarikatından olanların ilâhiye veridikleri ad. bk. ilâhi
tardiye :
Mesnevî biçiminde yazılan ve çoğu kez bir öykü olan şiirlerde ara ...
tarih :
1. Divan ozanlarının önem verdikleri geleneklerden biri de tarih ...
tarih düşürme :
Bakınız: tarih
tarihçi :
Tarih yazarı, bk. tarih 2.
tarih-i mucem :
Bakınız: tarih
tarih-i mücevher :
Bakınız: tarih
tarih-i mühmel :
Bakınız: tarih
tarih-i sade :
Bakınız: tarih
tarihsel roman :
Başlıca kişileri ve olayları tarihten alınan roman.
tarikat :
Tasavvufa dayalı ve kimisi eski dinlerin kalıntılarını yaşatan, k ...
tartı :
Bakınız: ölçü
tartı öbeği :
Uzun kısa hecelere dayanan, ölçüde bir adım oluşturan hecelerin b ...
Tartışma :
Bir sorun üzerine sözle ya da yazılı olarak karşılıklı -biraz da ...
tasavvuf :
İslam dininde varlık birliğini, kamutanrıcılığı temel düşünce ola ...
tasavvuf şiirleri :
Tasavvuf çığırına girenlerin koşukları. (Bunlarda özel biçimler y ...
tasavvufî halk yazını :
Tasavvuf düşüncelerinin yarattığı halk yazını. Hikmet, ilâhi, nef ...
tasvir :
Bakınız: suret
taşırı :
Anlatıma bir değer katmayan (söz).
taşırılık :
Anlatıma değer katmayan sözcüklerin, benzeme öğelerinin bolluğu.
taşlama :
Bir kişiyi, bir yeri, bir şeyi vb. -kusurlu yanlarını- acr, alayc ...
taşlamacı :
Taşlamalar söyleyen ozan. bk. taşlama.
tatlı duraklama :
mef'ûlü, mefâilün, feûlün" ölçüsünün gerektikçe"mef'ûlün, fâilün, ...
tatlı söz :
İnce, yumuşak sözcüklerle örülmüş olan ve anlamı gönül okşayan sö ...
tatyan :
Geceleyin söylenen ağır ve feryatlı türkülerde uygulanan bir ezgi ...
tegazzül :
Bakınız: kaside
tekçe :
Ozanın bir koşuğuna katmayıp yalnız bıraktığı koşa. / Andım çağır ...
tekellüm :
Bakınız: tekerleme
tekerleme :
1. Daha çok, masalların başında bulunan uyaklı giriş sözleri. (Ço ...
tekke :
Eskiden, tarikat erlerinin toplanıp tören yaptıkları yer. (Burada ...
tekke yazını :
Tasavvuf duygu ve düşüncelerini aşılamak amacıyla söylenmiş, yazı ...
tekkonu incelemesi :
Herhangi bir konu üzerinde, özel bir görüşle yapılan eleştirmeli ...
teklik eğretilme :
Bakınız: eğretileme
tekuyaklı :
Bütün dizelerinin uyakları bir olan koşuk.
tekuyum :
Koşaları arasında iç birlik, konu birliği bulunan gazel.
tekün :
Koşaların hepsi bir güçte, bir değerde olan (gazel, koşuk).
tekyanlı seci :
Bakınız: seci
telle söylemek :
Halk öykülerinin coşkulu, duygulu yerlerini saz eşliğinde uyaklı- ...
temel eğretileme :
Bakınız: Eğretilme
temize çekmek :
Düzeltilmiş karalamayı özenle yazmak.
tenkit :
Bakınız: eleştiri
tercihane :
Terci-i bendin bağlamlarından her biri.
terci-i bent :
Gazel gibi uyaklı, tek ölçülü bağlam (bent) lardan birleşmiş her ...
tercüma :
Bektaşî-Alevîlerde, bir iş yaparken okunan deyiş ya da düzdeyiş b ...
terkib-i bent :
Bakınız: terci-i bent
terkiphane :
Terkib-i bendin bağlamalarından her biri.
tersiI :
Seçişiz yazma. Karşıtı: teşci.
terza-rima :
İtalyan koşuk biçimlerinden. Üçer dizelik bağlamlardan oluşur. Uz ...
teskireci :
Tezkire yazarı, bk. tezkire.
tesmit :
Musammat yazma. bk. musammat.
teşci :
Seçili yazma. Karşıtı: tersiI.
tevhit :
Bakınız: kaside
Tez :
Bakınız: savunca
tezkire :
Divan çağında genellikle ozanları konu alan yazın tarihi. (teski ...
topal koşma :
Çankırı bölgesinde bir oyun havasına verilen ad.
toplamlı benzetme :
Bakınız: Benzetme
toplumcu gerçekçilik :
İnsanı toplumsal ilişkileri içinde ele alan, toplum gerçeklerini ...
toplumsal söylev :
Toplumun sorunlarını konu edinen söylev, bk. söylev.
Toy :
Halk öykülerinin sonunda okunan, ezgisi oynak, neşeli türkü.
töre romanı :
Gelenekleri, görenekleri, alışkıları yansıtan roman.
törelcilik :
Töreyi saltık değer olarak tanıyan felsefe öğretisinin yazına uyg ...
tragedya :
Konusunu tarih ya da söylencelerden alan, kahramanları ünlü kişil ...
trubadur :
XII. ve XIII. yüzyıllarda Güney Fransa'da halk ozanlarına verilen ...
truver :
XII. ve XIII. yüzyıllarda Fransa'nın kuzeyinde halk ozanlarına ve ...
tumturak :
Kulağa hoş gelsin ya da okuyan ve dinleyeni etkilesin diye pek ge ...
tumturaklı :
Bakınız: tumturak
tutarlık :
Düşünce, duygu ve imgelerin birbirirlerini güzelce kavrayışından, ...
tutarsız :
Sözcük, tümce ya da düşüncenin mantıksal bir bağla birbirine bağl ...
tutiname :
Bir büyük öykü içinde, doksan kadar masalımsı küçük öykü bulunan ...
tutum :
1. Sanatçının yeteneklerine, özel görüş, anlayış ve eğilimlerine ...
tuyuğ :
1. XIV. ve XV. yüzyıllarda birkaç ozanın yazdığı "fâilâtün fâilât ...
tüm evirme :
Bakınız: evirme
tümce özelliği :
Bir dilin ya da yazarın kendine özgü tümce düzeni.
tümcülük :
XX. yüzyıl başlarında ortaya çıkan ve ele aldığı konuyu eksiksiz ...
tümlenti :
Bir yapıta eklenen tümleyici bölüm.
tümleyim :
Tümcenin ya da dizenin anlamını, sonra gelen tümce ya da dize ile ...
tümsetiş :
Bir yazın yapıtında, bireylerin kimilerini ya da tümünü içine ala ...
türemsi :
Kökleri bir olmayan ancak yazılışı yönünden türemişe benzeyen söz ...
türetimcilik :
Bir sözcük kökünden kurallara uygun olarak sözcükler, bir öğretid ...
türetme :
Bir kökten türemiş sözcüklerle bir anlatış özelliği yaratma sanat ...
türkmanî :
Türklerin özel bir ezgi ile söyledikleri türküler.
türkü :
1. Halkın ezgi ile söylediği her türlü deyiş. 2. Saz ozanlarının ...
türkü yakıcı :
Türkü yakan kimse, ozan.
türkü yakmak :
Bir olayla, bir sevgiyle ilgili olarak söylenmiş türkü. (Buna tür ...
tüze aytaçlığı :
Aytamlık türlerinden biridir. Savlama, savunma çeşitleri vardır, ...
tüzel söylev :
Avukatların, yargıçların, savcıların mahkemede, yargıtayda söyled ...
uçkur havası :
Çabuk bir ezgi ile söylenen, çalınan parça curcuna.
ulama :
Sözcük sonundaki ünsüzün, sonra gelen sözcüğün başındaki ünlüye b ...